Yapay zeka teknolojilerinin hızla yayılmasıyla birlikte, bu alanda faaliyet gösteren start-up'ların rekabet düzeyi de zirveye ulaştı. Ancak bir şirketin, bu rekabeti kazanma arzusunu ifade ediş şekli, teknoloji dünyasında 'Bu gerçek mi, yoksa bir şaka mı?' sorusunu akıllara getirdi. Icon AI adlı yapay zeka reklam şirketinin CEO'su ve kurucusu Kennan Davison tarafından yayınlanan bir iş ilanı, talep edilen kültürel uyum kriterleriyle sosyal medyada büyük yankı uyandırdı.

İlan, sadece yetenek değil, aynı zamanda son derece yıpratıcı ve toksik olduğu eleştirilen bir çalışma ahlakını şart koşuyor. Davison, biyografisinde League of Legends sıralamasını gururla belirten bir CEO olarak, şirket kültürlerinin "insanların %99.99'unu çıldırtacak" şekilde tasarlandığını iddia ediyor.

Geleneksel Sınırları Zorlayan Talepler

İlanda listelenen değerler, modern iş yaşamında kabul görmüş normların oldukça dışına çıkıyor. Icon AI'ın çalışanlarından beklediği temel 'değerler' arasında şunlar yer alıyor:

CEO'dan Şok Edici İtiraf: "Köpek Dışkısı Bile Yerim"

Kennan Davison, bu agresif kültürü sadece çalışanlarından beklemekle kalmıyor, kendi hedefleriyle de bunu destekliyor. Davison'ın ilan altındaki kişisel biyografisi, tartışmanın odağı haline geldi. Kendisi, şirketi için belirlediği hedeflerin ne kadar uç noktada olduğunu şu cümlelerle ifade ediyor:

"Müşterilerimize inanılmaz değer sunmak istiyorum. Ekibim ve yatırımcılarım için nesiller boyu sürecek zenginlik yaratmak istiyorum. 0 dolardan 100 milyon dolar yıllık yinelenen gelire (ARR) ulaşma dünya rekorunu kırmak istiyorum. Icon.com alan adına harcadığım 12 milyon doların karşılığını almak istiyorum. Kazanmayı o kadar çok istiyorum ki, bunun için haftanın 7 günü çalışarak hayatımı feda ediyorum. Kazanmak anlamına geliyorsa, köpek dışkısı bile yerim."

Eleştirel Bakış: Satir mi, Gerçek mi?

Bu kadar abartılı ve yıkıcı bir dilin kullanılması, başlangıçta pek çok kişiyi bunun bir hiciv (satir) olduğu yönünde düşündürdü. Özellikle teknoloji dünyasındaki “grind kültürü” ve narsisist CEO profillerini tiye alan bir metin gibi görünüyordu. Ancak, Davison'ın ve Icon AI'ın gerçekliği bu şüpheleri azaltıyor.

Icon AI, Davison tarafından yılın başlarında 12 milyon dolara satın alınan Icon.com alan adını kullanıyor ve Founders Fund (Peter Thiel'in şirketi) gibi önemli yatırımcılardan 9.2 milyon dolarlık ciddi bir tohum (seed) yatırım almış durumda. Bu büyük finansal taahhütler ve yüksek profilli yatırımcılar, ilanın arkasındaki motivasyonun tamamen gerçek ve son derece hırslı olduğunu gösteriyor.

Toksik Kültürün Çalışanlar Üzerindeki Yıkıcı Etkisi

Bu türden bir agresif 'kazanma' kültürü, kısa vadede hızlı büyüme sağlasa da, insan kaynağı açısından sürdürülemez kabul edilir. Sürekli mesai, kişisel sınırların tamamen ihlali ve “A-oyuncu değilsen hızlıca kapı dışarı edilirsin” gibi yaklaşımlar, çalışanlarda tükenmişlik sendromuna (burnout) yol açar. Bu tür bir ortam, yaratıcılığı ve etik değerleri arka plana iterek, sadece baskı altında sonuç odaklı çalışmayı teşvik eder. Uzmanlar, özellikle yapay zeka gibi yüksek baskılı ve etik açıdan hassas alanlarda, bu tarz bir toksik çalışma ortamının uzun vadede başarısızlıktan çok, ciddi insan kaynakları krizlerine neden olabileceği konusunda uyarıyor.

Bu aşırı baskıcı ve gerçek dışı hedefler, sadece start-up dünyasına özgü kalmayıp, kurumsal teknoloji devlerinde de ciddi sonuçlar doğurmaktadır. Örneğin, Microsoft, Xbox birimine CFO Amy Hood tarafından sektör ortalamasının (yaklaşık %17) neredeyse iki katı olan %30'luk agresif bir kârlılık marjı hedefi dayatmıştır. Bu ulaşılması zor finansal baskı, binlerce çalışanın işten çıkarılmasına ve Hi-Fi Rush gibi eleştirmenlerce beğenilen oyunların arkasındaki Tango Gameworks gibi stüdyoların dahi kapatılmasına yol açarak, yaratıcılığın ve insan kaynaklarının finansal hedeflere kurban edildiğini gözler önüne sermiştir. Microsoft Xbox’ın %30 kâr marjı hedefi ve bu zorlu kararların perde arkası detaylarına buradan ulaşabilirsiniz.

AI Liderlerinden Eleştirel Sesler: Yaratıcılık Tartışması

Icon AI'ın bu toksik kültürünün temelinde, yapay zekanın kısa sürede sınırsız başarı getireceği inancı yatarken, sektörün diğer devleri AI'ın yaratıcılık kapasitesine şüpheyle yaklaşıyor. Bu tartışmalar sürerken, Microsoft Gaming CEO’su Phil Spencer, yaratıcı ekiplerin “korunması ve teşvik edilmesi gereken en önemli şey” olduğunu ve başarılı projeler için fikirden çok "insanlara yatırım yapmanın" önemini vurgulamıştır. Ancak Spencer, şirketlerinin finansal baskılar ve yüksek kâr marjı hedefleri nedeniyle bu yaratıcı risk alma kültürünü beslemede her zaman başarılı olamadıklarını itiraf etmiştir. Phil Spencer’ın Xbox’taki yaratıcılık riskine verdiği önem ve işten çıkarmalarla oluşan çelişkiyi buradan okuyabilirsiniz.

Örneğin, oyun dünyasının önde gelen şirketlerinden Take-Two Interactive'in CEO'su Strauss Zelnick, yapay zekayı iş verimliliği açısından harika bir araç olarak görse de, AI'ın asla gerçek yaratıcılık kapasitesine sahip olamayacağını savunuyor. Zelnick, AI'ı "büyük veri kümeleri ile hesaplama gücünün birleşimi" olarak tanımlayarak, geriye dönük verilere dayandığı için doğası gereği yaratıcılıkla (ileriye dönüklük) çeliştiğini belirtiyor. Ona göre, deha ve hit ürünler yaratma yeteneği yalnızca insanlara özgüdür. Bu karşıt görüş, yüksek baskı altındaki AI start-up'larının, nihayetinde yaratıcılığı insan zekasından devralamayacak bir teknolojiyi ne kadar agresif bir şekilde kullanması gerektiği sorusunu gündeme getiriyor. Take-Two CEO’sunun yapay zeka ve yaratıcılık hakkındaki eleştirel yorumlarına bu linkten ulaşabilirsiniz.

Kaynak ve Şeffaflık

Bu haberin derlemesi, teknoloji gündemini sarsan bu olayın orijinal detaylarını içeren Icon AI şirketinin tartışmalı iş kültürü ilanı hakkındaki İngilizce içeriğe dayanmaktadır.