Teknoloji dünyasının iki dev ismi, Samsung Electronics ve SK Hynix'ten gelen son haberler, bellek (RAM ve depolama) fiyatlarındaki yükseliş trendinin bir süre daha devam edeceğini kesinleştiriyor. Sektör kaynaklarına göre, bu büyük üreticiler 2024 yılının dördüncü çeyreğinde (Q4), büyük müşterilerine uygulanan DRAM ve NAND flash fiyatlarında %30'a varan şaşırtıcı zamlar yapmaya hazırlanıyor.

Kore Economic Daily ve TrendForce tarafından yayılan bilgilere göre, bu fiyat artışının arkasındaki tek ve büyük neden: Yapay Zeka (AI) endüstrisinin doymak bilmeyen bellek talebi. Özellikle yüksek bant genişlikli bellek (HBM) çiplerine olan talep, geleneksel bellek pazarını bile zorluyor.

Yapay Zeka Patlaması Piyasayı Nasıl Değiştiriyor?

Yapay zeka (AI) şirketleri, özellikle OpenAI, Nvidia ve Microsoft gibi devler, yeni veri merkezleri kurmak ve mevcut altyapılarını güçlendirmek için trilyonlarca dolarlık sözleşmeler imzalıyor. Bu, hem HBM (özellikle GPU'lar için kritik) hem de genel depolama (NAND flash) için eşi benzeri görülmemiş bir talep yaratıyor. Hatta Birleşik Krallık gibi ülkeler bile AI altyapısına büyük yatırımlar yaparak bu yarışı hızlandırıyor. Bu AI çılgınlığına oyun endüstrisi de katılıyor; örneğin PUBG'nin geliştiricisi Krafton, kendisini 'Yapay Zeka Odaklı Şirket' olarak yeniden tanımlayarak yalnızca GPU altyapısına 70 milyon dolara yakın bir yatırım yapacağını duyurdu. Bu tür agresif ve büyük ölçekli yatırımların donanım talebini nasıl artırdığına dair detaylı analizi Krafton'un 70 milyon dolarlık AI yatırımı haberimizde bulabilirsiniz.

Ancak, bu devasa harcamaların ortasında, bazı sektör liderleri yapay zekanın gerçek yaratıcılık potansiyeli konusunda eleştirel bir duruş sergiliyor. Örneğin, oyun devi Take-Two Interactive'in CEO'su Strauss Zelnick, yapay zekayı iş verimliliği açısından harika bir araç olarak görse de, "metadata ile bir salon hilesinin kombinasyonu" olarak tanımlıyor ve asla gerçek bir yaratıcı deha veya 'hit' oyunlar üretemeyeceğini savunuyor. Bu yaratıcılık tartışmasına ve Zelnick'in AI hakkındaki detaylı eleştirilerine Take-Two CEO'su Strauss Zelnick'ten Yapay Zeka Yaratıcılık Yorumu başlıklı haberimizde ulaşabilirsiniz.

Yapay zekanın uygulama alanı sadece veri merkezleri ve oyun geliştirme ile sınırlı kalmıyor. Örneğin, e-ticaret devi Amazon, lojistik süreçlerinde verimliliği artırmak amacıyla tasarladığı yapay zeka destekli akıllı gözlük prototipi **Amelia** ile teslimat şoförlerini hedefliyor. Bu giyilebilir teknoloji, sürücülere navigasyon ve görev takibini doğrudan görüş alanlarına taşıyan bir HUD (Bilgi Görüntüleme Sistemi) sunarak, 8 ila 10 saatlik bir vardiyada 30 dakikaya kadar verimlilik artışı sağlamayı amaçlıyor. Ancak bu tarz teknolojilerin çalışan verimliliği üzerindeki baskıyı artırması ve gizlilik konusundaki endişeleri de beraberinde getirdiği belirtiliyor. Amazon’un AI destekli akıllı gözlük prototipi Amelia hakkında daha fazla detayı Amazon AI Akıllı Gözlük Amelia teslimat şoförleri haberimizden öğrenebilirsiniz.

Sektör uzmanları, mevcut bellek arz sıkıntısının üç ila dört yıl daha sürebileceğini tahmin ediyor. Bu, arz ve talep dengesizliği nedeniyle fiyatların uzun bir süre yüksek kalacağı anlamına geliyor.

Tüketici Piyasasına Yansımalar: Bireysel Kullanıcılar Ne Yapmalı?

Bellek fiyatlarındaki %30'luk artış ilk etapta büyük kurumsal müşterilere uygulansa da, bellek tedarik zinciri tek bir ekosistemdir. Bir veri merkezinde kullanılan HBM de, bir oyuncu bilgisayarındaki çift RAM kiti de aynı üreticilerden ve fabrikalardan çıkıyor.

Bu durumun kaçınılmaz sonucu olarak, AI müşterilerine yapılan zamlar zamanla masaüstü RAM (DDR4 ve DDR5) fiyatlarına ve hatta SSD/HDD depolama birimlerine de sızacaktır. Nitekim bu etkinin emareleri şimdiden görülüyor: Bir zamanlar daha uygun maliyetli olan DDR4 bellek fiyatları, artan maliyetler nedeniyle artık DDR5 fiyatlarıyla neredeyse aynı seviyeye gelmiş durumda.

Şeytanın Avukatı: Tüketici Ne Yapmalı?

Analistlerin ve yöneticilerin bahsettiği uzun süreli arz sıkıntısı (3-4 yıl) göz önüne alındığında, bilgisayarını yükseltmeyi düşünen bireysel kullanıcılar için bekleme stratejisi riskli olabilir. Fiyatların düşmesi yerine, kısa vadede daha da yükselmesi bekleniyor.

Ancak, bir karşıt görüş olarak, Black Friday gibi indirim dönemlerinin yaklaşıyor olması, fiyatları kısa süreliğine aşağı çekebilir. Yine de, uzun vadeli trend, bellek üreticilerinin karlılıklarını maksimize etmek için önceliği kâr marjı yüksek olan AI pazarında tutmasıyla, bireysel kullanıcılar için maliyetlerin artmaya devam edeceği yönünde.

Sonuç: Bellek Kıtlığı Kapıda

Samsung ve SK Hynix'in çeyrek sonuna doğru uygulamaya koyacağı %30'a varan fiyat artışı, bellek piyasasında yapay zeka tarafından yaratılan devrimin somut bir kanıtıdır. Bu artışlar, sadece kurumsal cüzdanları değil, aynı zamanda yeni bir PC toplamayı düşünen her tüketicinin bütçesini de doğrudan etkileyecek gibi görünüyor. Kullanıcıların yükseltme planlarını gözden geçirmeleri ve fiyatların daha da yükselmesinden önce hareket etmeleri gerekebilir.

Kaynak: Bellek Fiyatlarındaki Küresel Yükseliş ve Yapay Zeka Etkisi Üzerine Detaylı Analiz (PC Gamer)

[https://www.pcgamer.com/hardware/memory/in-case-we-needed-a-visceral-reminder-just-how-screwed-memory-prices-are-thanks-to-ai-samsung-and-sk-hynix-are-apparently-raising-prices-by-up-to-30-percent/]