Televizyon dünyasında cinsiyet eşitliği ve çeşitlilik hedefleri, ReFrame ve IMDbPro tarafından yayımlanan yeni bir raporla yeniden gündemde. Bu hedefler, sadece televizyonu değil, küresel eğlence sektörünün tamamını kapsıyor. Örnek olarak, bağımsız sinemanın önemli destekçilerinden Sundance Film Festivali'nin, dünya çapında özgün hikayeleri ve farklı kültürlerin seslerini ön plana çıkarma misyonu bu bağlamda dikkat çekiyor. Nitekim festivalde bu yıl Büyük Jüri Ödülü'nü kazanan ve Hindistan sinemasında bir ilke imza atan Marathi dilindeki “Cactus Pears” filmi, bu çeşitlilik arayışının somut bir kanıtı niteliğinde. Film, “Baahubali” yıldızı Rana Daggubati'nin şirketi Spirit Media aracılığıyla Hindistan'da dağıtım bulmasıyla uluslararası başarısını pekiştiriyor. Sundance Enstitüsü ve Women In Film Los Angeles tarafından kurulan cinsiyet eşitliği koalisyonu ReFrame, 2024-2025 televizyon sezonunun en popüler 100 dizisinden 45'ine 'ReFrame Stamp' ödülü verdi. Bu ödül, kadın, non-binary ve trans yaratıcıların yapım süreçlerinde daha dengeli bir şekilde istihdam edildiği yapımları onurlandırıyor.

ReFrame Stamp Nedir ve Neden Önemli?

ReFrame Stamp, eğlence sektöründe cinsiyet eşitliğini teşvik etmeyi amaçlayan bir taahhüdün nişanıdır. Bu ödül, bir yapımın kamera önü ve arkası dahil olmak üzere, kritik yaratıcı ve teknik rollerde belirli bir oranda kadın, non-binary veya trans profesyonel istihdam ettiğini gösterir. Amacı, Hollywood'da çeşitliliği ve kapsayıcılığı artırmak, yetenek havuzunu genişletmek ve daha geniş kitlelere hitap eden hikayelerin ortaya çıkmasını sağlamaktır. Bu tür bir damga, sektördeki stüdyoları ve yapım şirketlerini daha bilinçli ve sorumlu istihdam politikaları benimsemeye teşvik eder.

Sevindirici Bir Yükseliş: Genel Tabloda İyileşme

Bu yılki rapor, 2020'den bu yana cinsiyet dengeli dizi sayısı açısından en düşük seviyeyi gören geçen yıla kıyasla kayda değer bir toparlanma işaret ediyor. 2024-2025 sezonunda cinsiyet dengeli yapımların oranı %6.5 arttı. Toplam bölüm sayısı 1.773'ten 1.979'a çıkarak (+206 bölüm) önemli bir artış gösterdi. Bu, genel olarak sektörün eşitlik hedeflerine daha fazla odaklandığını gösteren olumlu bir gelişme olarak yorumlanabilir.

ReFrame Stamp alan popüler diziler arasında “The Pitt,” “Hacks,” “The Bear,” “Dying For Sex,” “Abbott Elementary,” “Nobody Wants This,” “Only Murders in the Building,” “The Diplomat,” “Black Mirror,” “The Penguin,” ve “Arcane” gibi yapımlar yer alıyor. Bu dizilerin başarısı, kaliteli içeriğin cinsiyet dengeli ekiplerle de üretilebileceğini kanıtlıyor.

Özellikle "The Pitt" gibi yapımlar, sadece konusunu ve görsel anlatımını değil, aynı zamanda izleyiciyi hikayenin içine çeken ses tasarımı gibi göz ardı edilen ancak güçlü bir sanat dalıyla da öne çıkıyor. Dizinin ses süpervizörü Bryan Parker'ın belirttiği gibi, "The Pitt"in acil servisindeki kaosu ve stresi ses aracılığıyla izleyiciye aktarma çabası, yapımın derinliğini artırarak, izleyiciyi sadece bir gözlemci olmaktan çıkarıp o kaotik ortamın tam ortasına bırakıyor. Tıbbi cihazların ritmik sesleri ve uzaktan gelen çaresiz seslenmeler, diyaloglar olmadan bile hikayenin yarısını anlatıyor. Ses tasarımının dizi ve film dünyasındaki görünmez gücü hakkında daha fazla bilgi edinmek için dizilerde ses tasarımı sırlarını keşfedebilirsiniz.

Madalyonun Diğer Yüzü: Yazar ve Yönetmenlerdeki Kritik Eksiklikler

Genel toparlanma sevindirici olsa da, raporun derinliklerine inildiğinde bazı endişe verici eğilimler ortaya çıkıyor. Özellikle kadın, non-binary ve trans senaristler ile yönetmenlerin temsil oranlarındaki düşüş, sektördeki gerçek eşitlik hedefinin önündeki engelleri işaret ediyor.

Geçen yıl (2024 raporu) kadın, non-binary ve trans senaristlerde 187, yönetmenlerde ise 199'luk büyük bir kayıp yaşanmıştı. Bu yılki bölüm artışına rağmen, bu kayıpların orantılı bir şekilde telafi edilemediği görüldü. Restore edilen bölümlerin sadece 134'ü senaristlere, 117'si ise yönetmenlere atfedilirken, bu pozisyonlarda genel olarak sırasıyla %28.3 ve %41.2'lik kayıplar devam ediyor.

Ancak, kadın, non-binary ve trans yönetmenlerin bu yılki rapor kapsamındaki bölümlerin %35.8'ini çektiği belirtilirken, bu oranın geçen yılki %33.4'ten hafif bir artış (+%2.8) gösterdiği de vurgulanıyor. Bu, yönetmenlik koltuğunda bir miktar ilerleme kaydedildiğini, ancak senaryo tarafındaki zorlukların daha belirgin olduğunu gösteriyor.

Raporda dikkat çeken bir diğer nokta ise, bu yıl yayınlanan televizyon dizilerinin %82'sinde yazım dışı bir yönetici yapımcı rolünde en az bir kadın bulunmasına rağmen, bu pozisyonlardaki beyaz olmayan kadınların oranının %7.5 düşüşle %18'e gerilemesidir. Bu durum, sektörde sadece sayısal bir eşitlik değil, aynı zamanda etnik ve ırksal çeşitliliğin de derinlemesine ele alınması gerektiğinin altını çiziyor.

Stüdyo ve Platform Bazında Performans

ReFrame raporu, her yıl şirketlerin en popüler 100 dizisinin ReFrame Stamp kriterlerini karşılama yüzdesini de ortaya koyuyor. Amazon MGM Studios, Netflix ve Warner Bros. Discovery, yapımlarının %50'sinden fazlasında ReFrame Stamp almayı başardı. Bu, büyük stüdyoların ve yayın platformlarının çeşitlilik taahhütlerine daha fazla uyum sağladığını gösteriyor.

Sonuç ve Geleceğe Yönelik Bakış

ReFrame raporu, Hollywood'da cinsiyet eşitliği ve çeşitlilik arayışında kaydedilen ilerlemeleri net bir şekilde ortaya koyarken, aynı zamanda üstesinden gelinmesi gereken önemli zorluklara da işaret ediyor. Genel yapım dengesindeki artış umut verici olsa da, özellikle senaryo ve yönetmenlik gibi kritik yaratıcı rollerde ve azınlık kadınların yönetici pozisyonlarındaki temsildeki düşüşler, sektörün daha kat etmesi gereken uzun bir yol olduğunu gösteriyor. Bu raporlar, yapımcıları ve stüdyoları daha kapsamlı stratejiler geliştirmeye teşvik ederek, sinema ve televizyon dünyasının her kademesinde gerçek anlamda eşit bir temsiliyetin sağlanması için bir yol haritası sunuyor.

Rapora ilişkin tam detaylara ve ReFrame Stamp alan dizilerin tam listesine ReFrame'in kendi web sitesinden ulaşılabilir.

Kaynak: Daha fazla bilgi için Variety'nin ilgili haberini buradan okuyabilirsiniz.