Çılgıncasına yükselen popülaritesine rağmen, elektrikli araç piyasası son zamanlarda beklenmedik bir sarsıntı yaşıyor. Özellikle Türkiye'de ve dünyada teknoloji gündemini yakından takip eden Sen,Nexus okuyucuları için bu gelişme, önemli finansal kararların ışığında değerlendirilmeli. Bu sarsıntıya, özellikle Avrupa elektrikli araç pazarında bir zamanlar tartışmasız lider olan Tesla'nın son yedi ayda satışlarının neredeyse yarı yarıya düşmesi, Çinli rakibi BYD'nin rekor seviyelerde büyüme kaydetmesi ve Avrupa'nın köklü markalarının liderliği ele geçirmesi gibi gelişmeler damga vuruyor. Amerika Birleşik Devletleri'nde ise elektrikli araç federal vergi kredilerinin sona erme sürecine girmesi, piyasada ciddi bir hareketliliğe neden olurken, aynı zamanda gelecekteki satış dinamikleri hakkında belirsizlikler yaratıyor. Bu durum, özellikle kiralama segmentinde büyük bir patlama yaşanmasına yol açtı; Edmunds'a göre Temmuz ayında elektrikli araç işlemlerinin %70'i kiralama yoluyla gerçekleşti. Elektrikli araç dünyasının bu yıl çalkantılı bir dönemden geçtiği bu değişim, sektördeki dengeleri yeniden şekillendiriyor ve Tesla'nın geleceği hakkında soru işaretleri yaratıyor. ABD elektrikli araç vergi kredileri ve 2025 yılında dahi kredi almaya devam edecek modeller hakkında detaylı bilgi için buraya tıklayarak öğrenebilirsiniz. Bu kapsamlı pazar dönüşümü hakkında daha fazla bilgi için Tesla Avrupa'da düşüş yaşarken BYD'nin nasıl yükselişte olduğunu buradan detaylı inceleyebilirsiniz.
Son dönemde TikTok'ta viral olan bir paylaşım, bu sarsıntının kişisel boyuttaki etkilerini gözler önüne serdi. Nejra (@nejra_voden_) isimli bir kullanıcının, 2023 yılında sıfır kilometre olarak satın aldığı Tesla Model Y'nin 'hayatının en kötü finansal kararı' olduğunu itiraf etmesi, hem Tesla sahiplerini hem de elektrikli araç almayı düşünenleri şaşırttı.
Bu durum, elektrikli araçların hızla değer kaybetme eğilimine ve piyasadaki dinamik değişikliklere dikkat çekiyor. iSeeCars verilerine göre, geçtiğimiz yıla oranla ikinci el bir EV'nin ortalama değeri %4.8 düşerken, benzinli otomobillerin ortalama fiyatı %5.2 artış gösterdi. Özellikle de elektrikli araçların sadece satın alma maliyetleri değil, aynı zamanda sigorta primleri ve olası onarım giderleri de benzinli rakiplerine kıyasla önemli ölçüde yüksek seyretmesi, bu endişeleri körüklüyor. Örneğin, Insurify tarafından yapılan güncel bir araştırma, elektrikli araç sürücülerinin benzinli araç sahiplerine kıyasla ortalama %49 daha yüksek primler ödediğini ortaya koyuyor. Ulusal çapta yıllık ortalama prim EV'ler için 3.442 dolar iken, benzinli araçlar için bu rakam 1.930 dolar. Bunun temel nedenleri arasında, Mitchell'in raporuna göre EV'lerin benzinli araçlara göre %22 daha pahalıya tamir edilmesi, ortalama mekanik işçilik süresinin daha uzun olması (3.04 saate karşı 1.66 saat), yedek parça sıkıntısı ve maliyeti, batarya paketi ve elektronik riskleri (küçük bir kazanın dahi batarya paketini tehlikeye atarak 20.000 doların üzerinde onarım maliyeti yaratabilmesi) ve EV'ler üzerinde çalışabilecek uzmanlaşmış iş gücü eksikliği yer alıyor. Ayrıca, gelişmiş sürücü destek sistemlerindeki (ADAS) sensör ve kameraların hasar görmesi de maliyetleri artırıyor. Haziran ayında yeni bir EV'nin ortalama fiyatı 57.734 dolar iken, benzinli araçlar için bu rakam 48.799 dolardı ve tam kayıp durumunda sigortacıların bir EV'yi değiştirmek için ortalama %18 daha fazla ödeme yapmak zorunda kalabildiği belirtiliyor. Tüm bu faktörler, elektrikli araç sahipliğinin beklenen 'düşük işletme maliyeti' algısını sorgulatıyor ve tüketicilerin finansal kararlarını derinden etkiliyor. Elektrikli araçların sigorta, hibrit seçenekleri, Çin pazarındaki gelişmeler ve şarj tüketimi gibi konular hakkında daha fazla bilgi için buradaki detaylı incelememize göz atabilirsiniz. Avrupa Otomobil Üreticileri Birliği (ACEA) verilerine göre, yılın ilk yedi ayında Tesla'nın Avrupa Birliği'ndeki satışları %43,5 oranında düşüş kaydederken, aynı dönemde Çinli üretici BYD'nin satışları %251 gibi etkileyici bir oranla artış gösterdi. Artık Avrupa'da en çok satan elektrikli araç markası unvanını Volkswagen'e kaptıran Tesla'nın yaşadığı bu değişim, Nejra gibi bireysel Tesla sahiplerinin de değer kaybı endişelerini haklı çıkarıyor.
Nejra'nın Model Y Deneyimi: 'Hayatımın En Kötü Finansal Kararı'
Nejra, öğle molasında aracının içinden çektiği yaklaşık 3 dakikalık videosunda, Tesla Model Y'si ile yaşadığı 'aşk/nefret ilişkisini' samimiyetle anlattı. Ana şikayeti, aracın finansal boyutu üzerineydi.
“Tesla'nın ve diğer elektrikli araçların değeri adeta çöp kutusuna düştü.”
Bu düşüşte Tesla'nın eskiyen model gamı, Avrupa ve Çinli markalardan gelen yoğun rekabet, hatta CEO Elon Musk'ın siyasi duruşunun Avrupalı alıcılar üzerindeki olumsuz etkisi gibi faktörlerin rol oynadığı belirtiliyor. Küresel olarak da Tesla'nın ikinci çeyrek geliri %12, teslimatları ise %13 düşerken, şirkete on yılı aşkın süredir yaklaşık 11.8 milyar dolar kazandıran ABD'deki düzenleyici kredi sisteminin sona ermesi gibi temel gelir kaynaklarının kuruması ve ortalama elektrikli araç işlem fiyatlarının yüksekliği (56.910 dolar) ile ikinci el elektrikli araç piyasasında yaşanan %4.8'lik değer düşüşü, Tesla'nın sadece Avrupa'da değil, küresel ölçekte de zorlu bir dönemden geçtiğini gösteriyor. Analistler, federal vergi kredilerinin sona ermesinin ABD'de elektrikli araç talebini %27'ye kadar düşürebileceğini öngörüyor. Ayrıca, otomotiv devi General Motors'un (GM) dahi GMC Hummer EV ve Cadillac Escalade IQ gibi lüks elektrikli modellerin üretimini geçici olarak durdurma kararı alması, pazarın daha uygun fiyatlı modellere kaydığını ve genel adaptasyon sürecinin beklenenden yavaş ilerlediğini gözler önüne seriyor. diyen Nejra, özellikle önceki aracından devrettiği negatif sermaye ve Model Y'nin hızlı değer kaybı nedeniyle, aracın piyasa değerinden daha yüksek bir aylık ödeme yaptığını belirtti. Bu durumu
