Startup dünyası, kuruluş felsefesini baştan yazacak radikal bir değişimin eşiğinde. Klasik modelde ilk 10 çalışanın şirketin DNA'sını oluşturduğu kabul edilirken, San Francisco'da gerçekleşecek olan TechCrunch Disrupt 2025 etkinliği, bu geleneği kökten sarsan bir soruyu gündeme taşıyor: Ya ilk 10 çalışanınızın hiçbiri insan değilse?
27-29 Ekim tarihlerinde Moscone West'te gerçekleşecek olan bu zirvede, erken aşama startup'ların satış, faturalama ve temel müşteri destek gibi kritik operasyonları daha ilk günden itibaren Yapay Zeka (AI) ajanlarına devretme eğilimi masaya yatırılacak. Bu yeni yaklaşım, hem olağanüstü bir ölçeklenebilirlik vaat ediyor hem de etik, güven ve ekip kültürü açısından büyük tartışmaları beraberinde getiriyor.
Bu eğilim, sadece bir spekülasyon olmaktan öte, küresel teknoloji sektörünün 2025'te yaşadığı acı gerçeklerle de örtüşmektedir. Layoffs.fyi verilerine göre, 2025 yılının ilk dokuz ayında yapay zeka ve otomasyon geçişi nedeniyle yaklaşık 88.423 teknoloji çalışanı işten çıkarıldı; Just Eat, Fiverr ve Salesforce gibi büyük şirketler dahi müşteri destek ve satış gibi departmanlarda doğrudan YZ'yi gerekçe göstererek toplu kesintilere gitmiştir. Teknoloji sektöründeki bu köklü dönüşümün kapsamlı analizini ve 2025 yılı Teknoloji İşten Çıkarma Listesi 2025 detaylarını inceleyebilirsiniz.
Bu otomasyon trendi, **Composite** gibi yeni nesil AI girişimleriyle somutlaşıyor. Tarayıcıdan bağımsız, profesyonel 'angarya' işleri (Jira hatalarını inceleme, kişiselleştirilmiş İK e-postaları hazırlama gibi) otomatikleştirmeyi hedefleyen Composite, bu iddialı vizyonunu gerçekleştirmek üzere Nat Friedman ve Daniel Gross liderliğindeki tohum yatırım turunda 5.6 milyon dolarlık önemli bir fon topladı. Bu tarz platformlar, erken aşama startup’ların insan kaynakları maliyetlerini minimuma indirerek rekor hızda büyüme fırsatı sunma iddiasını desteklemektedir. Composite’in profesyonel iş akışı otomasyonu ve yatırım detayları hakkında daha fazla bilgi için Composite: Tarayıcı Bağımsız AI Ajanı ve 5.6 Milyon Dolarlık Yatırım başlıklı içeriğimize göz atabilirsiniz.
İlk 10 Çalışan: Makine mi, İnsan mı?
AI ajanlarının devreye alınması, sadece verimlilik artışı sağlamakla kalmıyor, aynı zamanda startup’lara insan kaynakları maliyetlerini minimuma indirerek rekor hızda büyüme fırsatı sunuyor. Ancak bu otomasyon çılgınlığının bir sınırı olmalı mı? Builders Stage'de gerçekleşecek bu oturumda, sektörün öncü kurucuları ve deneyimli yöneticileri, makine ile insan arasındaki çizginin nerede çekileceğini tartışacak.
Yapay zeka ajanları faturalama ve basit destek gibi tekrarlayan görevlerde kusursuz olabilir. Ancak startup'lar için kritik öneme sahip olan ürün-pazar uyumu (product-market fit) bulma, karmaşık müşteri sorunlarını çözme ve şirket kültürü oluşturma gibi süreçler, henüz makine zekasının yerine tam olarak geçemediği alanlardır. Bu nedenle, ilk aşamada tamamen AI'a güvenmek, uzun vadeli stratejik gelişimi tehlikeye atabilir.
Panelistler ve İki Uç Görüş: Satıştan Desteğe Otomasyon
Panel, konuya en radikal yaklaşımı getiren isimlerle, insan faktörünün önemini vurgulayan tecrübeli liderleri bir araya getiriyor:
- Jaspar Carmichael-Jack (CEO, Artisan): Şirketini “İnsan İşe Almayı Durdurun” kampanyasıyla tanıtan Carmichael-Jack, go-to-market (pazara çıkış) ekiplerini tamamen kodla değiştirmeyi hedefliyor. Şirketi, AI çalışanları inşa etmek için şimdiden 35 milyon dolar yatırım topladı. Onun görüşleri, operasyonel verimlilik adına insan müdahalesinin sıfırlanabileceğini savunuyor.
- Caleb Peffer (CEO, Firecrawl): 350.000’den fazla geliştiriciye (Shopify ve Zapier gibi devler dahil) hizmet veren Peffer, yapay zekayı temiz veriyle doğrudan canlı web’e bağlamanın yollarını gösteriyor. Firecrawl, AI ajanlarının internet ile etkileşimini şekillendirerek ölçeklenmenin veri kalitesine nasıl bağlı olduğunu kanıtlıyor.
- Sarah Franklin (CEO, Lattice, eski Salesforce Başkanı): Yüksek seviyede gerçek insan ekiplerini yönetmiş olan Franklin, tartışmaya kritik bir denge getiriyor. O, AI'ın nerede muazzam bir destek sağladığını ve nerede tam tersi, şirket dinamiğine zarar verdiğini bizzat deneyimlemiş bir lider olarak, otomasyonun getirdiği zorlu bilgelikleri paylaşacak.
- Karandeep Anand (CEO, Character.AI): 20 milyon aylık aktif kullanıcıya ulaşan sohbet yapay zekası platformunun lideri olarak, startup operasyonlarının ötesinde, bu teknolojinin etik sınırlarını, düzenleyici baskıları ve video üretimi gibi yeni modalitelere yayılma stratejilerini zirveye taşıyacak.
Bu sohbet, sadece teknoloji fütürizmi hakkında değil. Konu, yatırım getirisi (ROI), müşteri güveni ve ekiplerin dinamikleri hakkında. Daha az insan gücüyle, her zamankinden daha hızlı hareket eden bir iş kurmanın gerçek anlamı nedir?
Yapay zeka platformlarının getirdiği bu hız, kullanıcıların duygusal bağımlılık geliştirme riski, gizlilik ihlalleri ve düzenleyici baskılar gibi etik ikilemleri de beraberinde getiriyor. Character.AI CEO'su Karandeep Anand'ın bu konudaki kritik vizyonunu incelemek için Character.AI CEO Karandeep Anand: Yapay Zeka Etik Sınırları başlıklı yazımıza göz atabilirsiniz.
Yeni Frontier: Hız ve Güven Dengesi
Disrupt 2025, sadece AI ve VC dünyasının buluştuğu bir etkinlik olmanın ötesinde; Netflix, Box, a16z, ElevenLabs gibi 250'den fazla önemli ismin katılımıyla 200'den fazla oturuma ev sahipliği yapıyor. 10.000'den fazla kurucu, yatırımcı ve yenilikçi, startup büyümesini besleyen içgörülere ulaşmayı hedefliyor.
Startup’lar için rekabet avantajı, giderek AI’ın verimli kullanımına bağlı hale geliyor. Ancak Sarah Franklin’in vurguladığı gibi, yapay zekanın sağladığı hız, insan odaklı liderliğin yarattığı güven ve kültürden ödün vermemelidir. Bu zirve, teknoloji liderlerine bu iki gücü dengede tutarak geleceğin iş modelini kurma konusunda yol göstermeyi amaçlıyor.
---
