Yapay zeka alanında küresel çapta tanınan bir isim olan Bilal Abu-Ghazaleh, Scale AI'daki kapsamlı tecrübesini Orta Doğu ve Kuzey Afrika (MENA) bölgesinin en hayati sektörlerine taşıyor. Abu-Ghazaleh'in kurucusu olduğu iki aylık startup 1001 AI, bölgedeki kritik altyapıların verimsizliklerini ortadan kaldırmak amacıyla 9 milyon dolarlık (Tohum/Seed) yatırım topladığını duyurdu.
Bu önemli yatırım turu, CIV, General Catalyst ve Lux Capital gibi önde gelen uluslararası risk sermayesi firmaları tarafından yönetildi. Ayrıca Replit kurucusu Amjad Masad ve DAMAC'tan Amira Sajwani gibi bölgesel ve küresel melek yatırımcılar da 1001 AI'a destek verdi. Bu güçlü finansal destek, şirketin bölgedeki iddialı hedeflerini gerçekleştirmesinin önünü açıyor.
Bu denli büyük bir yatırımın hızla toplanması, risk sermayesi dünyasında yapay zeka (AI) alanına olan güçlü iştahı ve yenilikçi projelere duyulan güveni gösteriyor. Hatta son dönemde, Kevin Hartz gibi ünlü yatırımcılar, fonlarının büyük bir kısmını henüz lise çağındaki genç kurucuların AI girişimlerine yönlendirerek geleneksel yatırım stratejilerini yeniden şekillendiriyor. Teknoloji yatırım dünyasındaki bu radikal değişimler hakkında daha fazla bilgi edinmek için ünlü VC Kevin Hartz’ın fonunun %20’sini genç girişimcilere yatırma stratejisini inceleyebilirsiniz.
Bu yatırım dalgası, teknoloji sektörünün genel olarak yapay zeka odaklı verimlilik arayışının ve stratejik dönüşümünün bir yansımasıdır. 2024 yılında küresel çapta 150.000'den fazla iş kaybının ardından, 2025'te de şirketler maliyet düşürme ve otomasyona geçiş stratejileri uygulamaya devam ediyor. Bu stratejik dönüşümün sektör üzerindeki etkileri ve 2025 yılındaki teknoloji işten çıkarmaları hakkında daha fazla bilgi için 2025 teknoloji işten çıkarmaları ve yapay zeka dalgasının sektörü nasıl dönüştürdüğünü inceleyebilirsiniz.
Ancak, yapay zekanın vaat ettiği verimliliklerin arka planında, sektörün devasa enerji tüketimi ile ilgili büyüyen bir endişe yaşanıyor. OpenAI ve Meta gibi büyük teknoloji şirketleri, hızla artan hesaplama güçlerini karşılamak amacıyla, yeni nesil veri merkezlerini kaya gazı (fracking) sahalarının yakınına kurarak kendi enerjilerini üretme yoluna gidiyor. Bu durum, AI'ın çevresel ayak izini önemli ölçüde artırırken, özellikle Batı Teksas ve Louisiana gibi kurak bölgelerde su kaynaklarının tüketimi ve yerel toplulukların huzuru konusunda ciddi tartışmalara yol açıyor. Yapay zeka veri merkezlerinin kaya gazı (fracking) ve çevresel etkileri hakkındaki bu tartışmaların derinlemesine analizini Nexus Haber’den okuyabilirsiniz.
10 Milyar Dolarlık Verimsizlik Hedefte
1001 AI'ın temel misyonu, havacılık, liman lojistiği, petrol ve gaz ile inşaat gibi yüksek riskli sektörlerdeki operasyonel süreçleri optimize etmek. Kurucu ve CEO Abu-Ghazaleh, Birleşik Arap Emirlikleri, Suudi Arabistan ve Katar gibi Körfez pazarlarında sadece bu üç ana sektörde dahi 10 milyar doları aşan bir verimsizlik potansiyeli bulunduğunu belirtiyor.
Körfez bölgesindeki mega projelerin yaklaşık onda dokuzunun bütçeyi aştığı veya zaman çizelgesinin gerisinde kaldığı göz önüne alındığında, operasyonel süreçlerdeki küçük verimlilik artışlarının bile devasa maliyet tasarrufları sağlayabileceği vurgulanıyor.
Yapay Zeka Yerel İşletim Sistemi Nasıl Çalışacak?
Şirket, operasyonel karar verme süreçleri için tasarlanmış, yapay zeka tabanlı bir işletim sistemi (AI-native operating system) sunmayı hedefliyor. Bu sistem, müşterinin mevcut yazılımlarından gelen verileri çekerek operasyonel iş akışlarını modeller ve daha sonra verimliliği artırmak için gerçek zamanlı direktifler yayınlar.
Örneğin, günümüzde bir operasyon yöneticisi yakıt kamyonunun rotasını değiştirmek veya temizlik ekibini farklı bir kapıya yönlendirmek için manuel olarak çağrılar yaparken, 1001 AI’ın sistemi bu koordinasyonu otomatikleştiriyor. Yapay zeka orkestratörü, gerçek zamanlı verileri kullanarak insan müdahalesi olmadan araçların rotasını veya ekiplerin görevlendirmesini anlık olarak ayarlayabiliyor.
MENA Neden Mükemmel Bir Test Sahası?
Bilal Abu-Ghazaleh, Ürdün'de doğup Amerika’da eğitim ve kariyer hayatına atılmış olsa da, yeni girişimi için özellikle Körfez bölgesine odaklanmasının stratejik nedenleri var. BAE ve Suudi Arabistan, devlet destekli girişimler (Abu Dabi'deki G42 veya Suudi Arabistan Ulusal Yapay Zeka Merkezi gibi) aracılığıyla milyarlarca dolarlık yatırımla yerel AI altyapısı inşa ediyor.
Yatırımcılar, 1001 AI'ın sadece yazılım veya kurumsal araçlara odaklanan çoğu AI startup'ından farklı olarak, fiziki dünya operasyonlarını hedeflemesinin MENA'da büyük bir potansiyel barındırdığına inanıyor. Ancak bu alanda ciddi zorluklar da mevcut. Havalimanları veya petrol tesisleri gibi 'kritik' kabul edilen altyapılar genellikle eski, birbirinden bağımsız sistemler kullanır ve bu sistemlere entegrasyon, yazılım tabanlı çözümlere göre çok daha karmaşıktır. 1001 AI'ın başarısı, mevcut legacy sistemlerle ne kadar uyumlu çalışabileceğine bağlı olacaktır.
Lux Capital ortağı Deena Shakir, 'Havalimanlarının uçuşları nasıl döndürdüğünü, limanların kargoyu nasıl taşıdığını optimize eden yapay zekaya son derece güveniyoruz. MENA bölgesi, dijitalleşme konusunda geride kalmış ancak dönüşüme hazır kritik altyapılarla önemli bir potansiyel sunuyor' yorumunu yaptı.
İleriye Dönük Planlar
Şirket, ilk ürününü yıl sonuna kadar piyasaya sürmeyi planlıyor ve başlangıçta inşaat sektörüyle müşteri konuşlandırmalarına başlayacak. 1001 AI, önümüzdeki beş yıl içinde Körfez ülkelerinin bu kritik sektörler için tercih ettiği orkestrasyon katmanı olmayı hedefliyor ve ardından küresel pazarlara açılmayı amaçlıyor. Yeni fon, Dubai ve Londra'daki mühendislik, operasyon ve pazara giriş ekiplerini büyütmek için kullanılacak.
Kaynak: TechCrunch: Scale AI alum raises $9M for AI serving critical industries in MENA
