Yapay zeka dünyasının en saygın isimlerinden bazıları, bilimsel keşif süreçlerini kökten değiştirmeyi hedefleyen yeni girişimleri Periodic Labs ile teknoloji gündemine bomba gibi düştü. Eski OpenAI araştırmacısı Liam Fedus (ChatGPT'yi yaratan çekirdek ekipte yer alan ve model sonrası eğitim ekibini yöneten isim) ve eski Google Brain meslektaşı Ekin Dogus Cubuk liderliğindeki startup, henüz gizlilik aşamasından yeni çıkmış olmasına rağmen 300 milyon dolarlık devasa bir tohum (seed) yatırım turunu tamamladı.
Felicis liderliğinde gerçekleşen bu yatırım turuna Andreessen Horowitz, DST, Nvidia’nın risk sermayesi kolu NVentures, Accel ve Jeff Bezos, Eric Schmidt gibi önde gelen melek yatırımcılar katıldı. Bu denli büyük bir erken aşama fonlaması, yatırımcıların yapay zekanın bilimsel keşif alanında yaratacağı potansiyele ne kadar inandığını gösteriyor.
Malzeme Bilimini Otomatikleştiren Yapay Zeka Döngüsü
Periodic Labs'ın temel amacı, dil modellerinin akıl yürütme yeteneklerini, robotik otomasyon ve gelişmiş simülasyonlarla birleştirerek yeni malzemelerin keşfini hızlandırmak. Kuruculara göre, bu girişimin hayata geçmesi için gerekli üç temel parça nihayet bir araya geldi:
- Gelişmiş LLM Akıl Yürütme: Fedus'un OpenAI'daki çalışmaları sayesinde büyük dil modellerinin (LLM) hipotez oluşturma ve sonuçları analiz etme gücü arttı.
- Güvenilir Robotik Kollar: Yeni malzemelerin karıştırılması ve sentezlenmesi süreci (toz sentezi) için kullanılan robotik kolların güvenilirliği kanıtlandı.
- Verimli Simülasyonlar: Karmaşık fiziksel sistemleri doğru bir şekilde modelleyebilen makine öğrenimi simülasyonları, deneylerin sanal ortamda test edilmesini mümkün kılıyor.
Bu parçalar birleştirildiğinde ortaya çıkan vizyon ise şuydu: Yapay zeka simülasyonu yeni bileşikleri keşfeder, robot bu malzemeleri karıştırır ve LLM elde edilen sonuçları analiz ederek bir sonraki deneme için öneriler sunar. Bu tam otomasyon döngüsü, özellikle yüksek potansiyelli yeni süper iletken malzemelerin bulunması hedefine odaklanıyor.
Değer Katma: Başarısız Deneyler Başarının Anahtarı mı?
Periodic Labs'ın bilimsel keşfe getirdiği en yenilikçi bakış açılarından biri, 'başarısızlık' kavramını yeniden tanımlamasıdır. Geleneksel bilim dünyasında başarı, makale yayınları ve hibelerle ödüllendirilirken, başarısız deneyler genellikle göz ardı edilir. Ancak yapay zeka için durum farklıdır.
Kurucular, gerçek dünyada yapılan her deneyin (başarılı veya başarısız), AI modellerini eğitmek ve iyileştirmek için hayati önem taşıyan bir veri kaynağı sunduğunu belirtiyor. Bu yaklaşım, bilimsel motivasyon sistemini, sadece başarılı sonuçlar yerine, keşfe ve veri toplamaya yönlendirecek şekilde değiştirmeyi hedefliyor. Fedus, "Gerçeklikle temas kurmak, deneyleri yapay zeka döngüsüne sokmak; bunun bir sonraki sınır olduğunu düşünüyoruz" diyerek bu fikri vurguladı.
Yatırımcı Çılgınlığı ve OpenAI’ın Durumu
Liam Fedus’un istifasını duyuran ve başlangıçta OpenAI'ın yatırım yapacağı izlenimini veren sosyal medya paylaşımı, Silikon Vadisi'nde büyük bir yatırımcı çılgınlığına yol açtı. Kurucular, kendilerini yatırımcıların adeta 'tersine yatırım sunumu' yaptığı bir ortamda bulduklarını, hatta bir yatırımcının Periodic Labs’a 'aşk mektubu' bile yazdığını gülerek anlattı.
Bu tarz büyük fonlamalar, yalnızca OpenAI veya Google kökenli kuruculara değil, aynı zamanda kritik altyapılara odaklanan ve büyük operasyonel verimsizlikleri hedefleyen girişimlere de yöneliyor. Örneğin, eski Scale AI yöneticisi Bilal Abu-Ghazaleh'in kurduğu ve Orta Doğu ve Kuzey Afrika (MENA) bölgesindeki kritik altyapıların optimizasyonuna odaklanan iki aylık startup 1001 AI, CIV ve General Catalyst liderliğinde 9 milyon dolarlık tohum (seed) yatırım topladı. Bu yüksek potansiyelli girişimin detaylarını öğrenmek için Scale AI yöneticisinden MENA kritik altyapı yapay zeka haberini inceleyebilirsiniz.
Bu yatırım çılgınlığı, sadece bilimsel keşif alanında değil, aynı zamanda kurumsal yapay zeka güvenliği çözümlerinde de görülüyor. Örneğin, siber güvenlik devi Nord Security'nin kurucuları tarafından kurulan Nexos.ai, kurumsal veri sızıntısı riskini ortadan kaldırmayı hedefleyen çözümleri için kısa süre önce 30 milyon Euro değerinde Series A yatırımı alarak dikkatleri çekti. Yapay zeka güvenliğinde Litvanyalı devlerin attığı bu önemli adım hakkında daha fazla bilgi edinmek için Nord Security kurucuları Nexos.ai Kurumsal Yapay Zeka Güvenliği haberini okuyabilirsiniz.
Bu yatırım çılgınlığı, eski OpenAI araştırmacılarının kurduğu şirkete duyulan güveni yansıtırken, OpenAI’ın kendisi de son dönemde bilimsel iddiaları nedeniyle eleştirilerin hedefi olmuştu. Örneğin, OpenAI’ın GPT-5 modelinin ünlü matematikçi Paul Erdős tarafından ortaya atılan bazı çözülememiş problemleri çözdüğüne dair yapılan iddialar, aslında modelin literatürde var olan çözümleri bulmasından ibaret olduğu anlaşılınca, Google DeepMind CEO’su tarafından dahi “utanç verici” olarak nitelendirilmişti. Yapay zeka devleri arasındaki bu gergin rekabet ve bilimsel iddiaların abartılması sorunu hakkında daha detaylı bilgi için OpenAI GPT-5 matematik iddiası yanlış çöküş haberini inceleyebilirsiniz.
Ancak kurucular, yatırımcılar akın ederken OpenAI'ın aslında Periodic Labs'a yatırım yapmadığını doğruladı.
Deal’ı kapan Felicis, bu rekor turu yönetti. Felicis ortağı Peter Deng (Fedus'un eski OpenAI meslektaşı), kurucuya San Francisco'nun tepelerinde yaptıkları bir yürüyüş sırasında anında yatırım yapma sözü verdi. Deng, Fedus'un "Herkes bilim yapmaktan bahsediyor, ancak bilim yapmak için gerçekten bilim yapmanız gerekir" sözünün kendisini ikna ettiğini belirtti. Deng'e göre, modellerin yeni bir şey keşfetmesi için hipotezleri gerçek dünyada, kontrollü bir laboratuvar ortamında test etmeleri gerekiyor.
Geleceğe Yönelik Zorluklar ve Rekabet
Periodic Labs, 300 milyon dolarlık finansmanla Alexandre Passos, Eric Toberer ve Matt Horton gibi yapay zeka ve bilim dünyasının en prestijli 24'ten fazla uzmanını bünyesine kattı. Laboratuvarlarını kuran şirket, ilk olarak süper iletken malzemeleri keşfetmeye odaklanmış durumda.
“Şeytanın Avukatını Oynamak Gerekirse: Yapay zeka destekli olsa bile, bilimsel keşif doğası gereği hızlı, kolay ya da öngörülebilir değildir. Periodic Labs, ne kadar uzman kadroya sahip olursa olsun, bilimsel başarı için garantisi olmayan, yüksek riskli bir alana büyük bir adım atmıştır. Üstelik OpenAI da bu alandaki rekabeti artırıyor; şirket kısa süre önce bilimsel keşfi hızlandırmak için bir 'OpenAI for Science' birimi kurduğunu duyurdu."
Kurucular, laboratuvarları ve simülasyonları hazır olsa da, malzeme sentezini yapacak robotların henüz tam olarak devreye girmediğini ve "eğitilmelerinin biraz zaman alacağını" belirtiyor.
Kaynak: Periodic Labs’ın 300 milyon dolarlık yatırım detayları için TechCrunch’ın orijinal haberini inceleyebilirsiniz.