Meta, Google ve Microsoft gibi teknoloji devlerinin kesintisiz enerji ihtiyacı, gözlerini nükleer enerjinin kararlı gücüne çevirmelerine neden oldu. Sürekli çalışan veri merkezleri için 7/24 elektrik vaadi, nükleer enerjiyi Silikon Vadisi için cazip kılıyor. Ancak madalyonun diğer yüzünde şu soru var: Muhafazakar yapısıyla bilinen nükleer endüstrisi, yapay zekaya aynı sıcaklıkla yaklaşıyor mu? Bu sorunun cevabı, evet ama büyük bir 'ama' ile geliyor. İşte bu noktada, sektörü yapay zeka ile tanıştırmayı hedefleyen Nuclearn devreye giriyor.

Bu ilgi, nükleer sektörde yenilikçi çözümler sunan yeni girişimleri de cesaretlendiriyor. Örneğin, yeraltına küçük nükleer reaktörler kurarak güvenlik endişelerini kökten çözmeyi hedefleyen Deep Fission gibi şirketler, özellikle veri merkezlerinin artan enerji talebini karşılamak için somut adımlar atarak halka açılıyor. Bu gelişmelerin yanında, bir de mevcut operasyonları daha verimli hale getirme çabası var.

Kırmızı Düğmeye Basmak Değil, Evrak İşini Azaltmak

Nuclearn'in kurucu ortağı ve CEO'su Bradley Fox, kimsenin bir nükleer reaktörün kontrolünü yapay zekaya devretmeyi önermediğinin altını çiziyor. Amaçları çok daha pratik: Sektörün operasyonel ve idari yükünü hafifletmek. Nükleer santraller, son derece sıkı güvenlik protokolleri ve yoğun dokümantasyon süreçleriyle çalışır. İşte Nuclearn'in yapay zekası, bu tekrarlayan ve zaman alıcı görevleri otomatize ederek insan kaynağının daha kritik alanlara odaklanmasını sağlıyor.

CEO Bradley Fox, durumu şöyle özetliyor: “Sektördeki çoğu yapay zeka uygulaması, Nükleer Düzenleme Komisyonu (NRC) tarafından bir araç olarak görülüyor. Tıpkı Excel veya bir mühendislik yazılımı kullanmak gibi. Sorumluluk her zaman insana aittir.”

Nuclearn, geliştirdiği modelleri nükleer endüstrisine özgü terminoloji ile eğitiyor. Şirketin yazılımı, rutin dokümanları oluşturabiliyor ve bu dokümanlar daha sonra santral çalışanları tarafından incelenip onaylanıyor. Müşterilerine bu sistemi 'acemi bir çalışan' gibi düşünmelerini tavsiye ediyorlar. Model bir konuda emin değilse veya belirlenen güven eşiğinin altındaysa, görevi doğrudan ilgili personele geri yönlendirerek çifte kontrol sağlıyor.

Stratejik Yatırım: Sektörün Güvenoyu

Nuclearn'in bu yaklaşımı, yatırımcıların da dikkatini çekmiş durumda. Şirket, nükleer endüstrideki potansiyelini genişletmek için önemli bir finansal destek sağladı.

Bu yatırım, Nuclearn'in halihazırda dünya çapında 65'ten fazla nükleer reaktörde kullanılan yapay zeka araçlarını daha da geliştirmesine ve pazar payını artırmasına olanak tanıyacak.

Pandemide Doğan Bir Fikir: Palo Verde'den Küresel Pazara

Nuclearn'in hikayesi, kurucular Bradley Fox ve Jerrold Vincent'ın Phoenix yakınlarındaki Palo Verde Nükleer Üretim İstasyonu'nda çalıştıkları döneme dayanıyor. İkili, önce veri bilimi, ardından daha gelişmiş yapay zeka modelleriyle çeşitli görevleri kolaylaştırmanın yollarını arıyordu. Başarıları kısa sürede diğer reaktörlerin de dikkatini çekti ve “Bizim santralimiz için de aynısını yapabilir misiniz?” talepleri gelmeye başladı. COVID-19 pandemisi sırasında artan boş zamanlarını bir fırsata çeviren kurucular, bu ilgi üzerine Nuclearn'i hayata geçirdi.

Şeytanın Avukatı: Riskler ve Sektörün Çekinceleri

Nükleer enerji, sıfır hata payı ile çalışması gereken bir sektördür. Bu nedenle yapay zeka gibi yeni teknolojilere karşı temkinli yaklaşılması doğaldır. En büyük endişe, siber güvenlik ve veri gizliliğidir. Nuclearn, bu endişeye bulut tabanlı hizmetlerinin yanı sıra, güvenlik protokolleri gerektiren santraller için yerinde donanım kurulumu seçeneği sunarak yanıt veriyor. Ancak asıl güvence, yapay zekanın hiçbir zaman nihai karar verici olmamasıdır. İnsan denetimi ve sorumluluğu, sistemin temel taşı olmaya devam ediyor. Bu denge, teknolojinin faydalarından yararlanırken riskleri en aza indirmeyi amaçlıyor.

Bu temkinli yaklaşım, sadece nükleer sektöre özgü değil; yapay zekanın potansiyel riskleri küresel ölçekte bir tartışma konusu. Örneğin, Kaliforniya'da gündeme gelen ve en gelişmiş yapay zeka modelleri için katı güvenlik ve şeffaflık kuralları getirmeyi amaçlayan SB 53 gibi yasa tasarıları, bu endişelerin ne kadar ciddiye alındığını gösteriyor. Hatta Anthropic gibi önde gelen yapay zeka şirketlerinin bu tür düzenlemelere destek vermesi, sektörün kendi kendini denetleme ve güvenli sınırlar oluşturma ihtiyacının farkında olduğunu ortaya koyuyor.

Sonuç: Nükleer Enerjinin Geleceği Yapay Zeka ile mi Şekillenecek?

Nuclearn'in aldığı yatırım, yapay zekanın nükleer gibi kritik bir endüstride bile verimliliği artırma potansiyelinin bir kanıtı. Yapay zeka reaktörleri yönetmeyecek olsa da, operasyonel mükemmelliği artırarak, maliyetleri düşürerek ve insan hatası riskini azaltarak nükleer enerjinin daha rekabetçi ve güvenli bir seçenek haline gelmesine yardımcı olabilir. Bu durum, temiz ve sürdürülebilir enerji arayışında nükleer enerjinin rolünü daha da güçlendirebilir.

Bu haberin hazırlanmasında, TechCrunch üzerinde yayınlanan orijinal makaleden yararlanılmıştır.