Teknoloji dünyasının ve otomotiv sektörünün yakından takip ettiği Tesla, bir kez daha ABD'li düzenleyicilerin radarına girdi. Ulusal Otoyol Trafik Güvenliği İdaresi (NHTSA), şirketin merakla beklenen ancak aynı zamanda tartışmalı olan Tam Otonom Sürüş (Full Self-Driving - FSD) yazılımına yönelik kapsamlı bir soruşturma başlattığını duyurdu. Bu incelemenin temel nedeni, yazılımın araçları kaza potansiyeli taşıyan ciddi trafik ihlallerine yönlendirdiğine dair artan sayıda rapor.
NHTSA'nın Kaza Araştırma Ofisi (ODI) tarafından toplanan verilere göre, FSD yazılımının sebep olduğu tespit edilen vakalarda, araçların kırmızı ışık ihlali yaptığı veya yanlış şeritlere girdiği yönünde 50'den fazla rapor bulunuyor. Bu raporlar arasında, ne yazık ki dört adedi yaralanmayla sonuçlanan olaylar da yer alıyor. Bu soruşturma, FSD'ye odaklanan ilk incelemelerden biri olma özelliğini taşıyor; zira kurum daha önce de düşük görüş koşullarında yaşanan kazalar nedeniyle FSD hakkında soruşturma açmıştı.
Önceki Otonom Sistemler ve Yeni Sürümün Zamanlaması
NHTSA, Tesla'nın daha basit yeteneklere sahip olan Autopilot sistemiyle ilgili bir soruşturmayı Nisan 2024'te sonlandırmıştı. Bu eski inceleme, yazılımın yanlış kullanımına bağlı 13 ölümcül kaza raporu üzerine açılmıştı. İlginç bir detay ise, FSD soruşturmasının, Elon Musk'ın aylardır heyecanla tanıttığı yazılımın en yeni versiyonunun piyasaya sürülmesiyle aynı haftaya denk gelmesi.
Soruşturma, yazılımın Teksas, Austin'deki robotaksi pilot çalışmaları sırasında toplanan eğitim verilerini içerdiği iddia edilen bu yeni versiyonun piyasaya sürülmesinin hemen ardından gelmesi, teknoloji geliştirme hızı ile güvenlik standartları arasındaki gerilimi bir kez daha gözler önüne seriyor.
ODI, perşembe günü yaptığı açıklamada, FSD'nin kırmızı ışıklarda durmaması veya durmasını sürdürmemesiyle ilgili en az 18 şikayet aldığını belirtti. Ayrıca, otonom araçlarla ilgili kazaları raporlama zorunluluğu getiren genel emir (SGO) kapsamında Tesla'dan gelen iki rapor da bu ihlalleri doğruladı.
Tekrarlanan Hatalar ve Bölgesel Odaklanma
İlginç bir şekilde, Maryland Ulaştırma Otoritesi ve Eyalet Polisi ile işbirliği yapan ODI, bazı kırmızı ışık ihlallerinin tekrarlanabilir olup olmadığını araştırdı. Bunun sebebi, Maryland'ın Joppa şehrindeki belirli bir kavşakta birden fazla olayın rapor edilmiş olması. Tesla'nın bu kavşaktaki sorunu gidermek için zaten harekete geçtiği bilgisi de NHTSA tarafından paylaşıldı.
Ancak sorun sadece kırmızı ışıklarla sınırlı değil. ODI, FSD'nin dönüşler sırasında veya sonrasında karşı şeride girdiği, düz giderken çift sarı çizgileri geçtiği veya ters yöne giriş levhalarına rağmen yanlış yönde dönmeye çalıştığına dair 18 şikayet, iki medya raporu ve iki SGO raporu daha tespit etti. Bu durum, yazılımın karmaşık yol hareketlerini yorumlamada ciddi zorluklar yaşadığını gösteriyor.
Tesla savunucuları, bu tür 'erken aşama' sistemlerde insan müdahalesi gerektiren durumların doğal olduğunu ve FSD'nin uzun vadede kaza oranlarını düşüreceğini iddia edebilir. Öte yandan, eleştirmenler, bir yazılımın 'test aşamasında' dahi kırmızı ışık ihlali yapmasının kabul edilemez olduğunu ve halka açık yollarda ticari kullanıma sunulmadan önce çok daha sıkı, önleyici güvenlik protokollerinin uygulanması gerektiğini vurguluyorlar. Özellikle ODI'nin, bazı olayların FSD'nin sürücüye uyarı vermeden karşı şeride geçtiği anları içerdiğini belirtmesi, insan müdahalesinin yetersiz kaldığı anların varlığına işaret ediyor.
Soruşturmanın Olası Sonuçları ve Tablo Özeti
ODI, bu incelemeyi, potansiyel bir geri çağırma gerekliliğine yol açabilecek ilk adım olan 'Ön Değerlendirme' olarak başlattı. Normal şartlarda bu tür soruşturmalar sekiz ay içinde tamamlanıyor; ancak olası bir federal hükümet kapanmasının bu süreci etkileyip etkilemeyeceği belirsizliğini koruyor. Bu gelişme, Tesla'nın otonom sürüş teknolojisine olan inancını pekiştirmeye çalışan CEO Musk için önemli bir engel teşkil ediyor.
Aşağıda, soruşturmaya konu olan temel ihlal kategorilerine ilişkin verileri özetleyen tabloyu bulabilirsiniz:
| İhlal Kategorisi | Rapor Kaynağı Sayısı (Tahmini) | Notlar |
|---|---|---|
| Kırmızı Işık İhlalleri | 18 Şikayet + 1 Medya Raporu | Joppa, Maryland'de tekrarlanan vakalar mevcut. |
| Ters Şerit/Yanlış Yön Hareketi | 18 Şikayet + 2 SGO Raporu + 2 Medya Raporu | Dönüş sırasında veya sonrasında karşı şeride girme. |
| Düz Giderken Şerit İhlali | 6 Şikayet + 1 Medya Raporu + 4 SGO Raporu | Dönüş şeridinden düz gitme veya dönüş şeridinden dönüş yapma. |
Otomotivde otonom sistemlerin regülasyon baskısı altında olduğu bir dönemde, ticari teslimat sektörü robotik çözümlere hızla yöneliyor. Bu durumun en somut örneklerinden biri, yemek ve market teslimat devi DoorDash'in Serve Robotics ile Los Angeles başta olmak üzere ABD genelinde otonom teslimat operasyonlarını başlatmasıdır. DoorDash’in ‘çok modlu teslimat platformu’ vizyonunun önemli bir parçası olan bu girişimler, otonom teknolojinin, özellikle de kaldırım ve bisiklet şeritlerinde çalışan robotların, lojistik operasyonlarında ne kadar kritik bir rol üstlendiğini gösteriyor. Bu alandaki gelişmelere dair daha fazla bilgiye DoorDash Serve Robotics otonom teslimat Los Angeles hakkındaki haberimizden ulaşabilirsiniz.
Bu soruşturma, Tesla'nın son dönemde yaşadığı personel kesintileri (Musk'ın hükümet verimliliği departmanının NHTSA'nın araç otomasyon güvenliği personelinde yaptığı iddia edilen kesintiler) bağlamında değerlendirildiğinde, düzenleyici kurumların teknoloji devlerinin otonom iddialarını ne kadar ciddiye aldığını göstermektedir. Sektörün geleceği, FSD'nin bu zorlu güvenlik testlerinden nasıl çıkacağına bağlı olacak.
Bu derinlemesine analizimiz ve haberin detayları için orijinal kaynağı inceleyebilirsiniz: TechCrunch Orijinal Haberi.
