Oyun dünyasının en büyük platformlarından biri olan Steam'in arkasındaki dev şirket Valve, özellikle Counter-Strike 2 (CS2) ve diğer popüler oyunlarındaki kozmetik eşya pazarı nedeniyle uzun süredir tartışmaların odağında. Son olarak, DayZ ve Icarus gibi başarılı yapımların arkasındaki isim olan geliştirici Dean Hall, Valve'ın bu monetizasyon stratejisini sert bir dille eleştirdi ve şirketin bu konuda yeterince tepki görmediğini öne sürdü.

Bu eleştiriler, Valve'ın CS2'ye getirdiği bir güncellemenin, nadir kozmetik eşyaların ikinci el piyasa değerinin milyarlarca dolar düşmesine neden olduğu tahmin edilen olayların hemen ardından geldi. Her ne kadar Valve, üçüncü taraf satışları resmi olarak yasaklasa da, oluşturduğu kasa/anahtar sistemi devasa bir spekülasyon ve kumar ekosistemini körüklüyor.

Hall'a Göre Valve Yeterince Eleştirilmiyor

Eurogamer'a verdiği bir röportajda konuşan Dean Hall, Valve’ın bu durumu yaratan “yırtıcı ekonomisi” nedeniyle çok daha fazla eleştiri alması gerektiğini belirtti. Hall, oyun içi kumar mekaniklerine genel olarak karşı olduğunu dile getirerek, bu tür sistemlerin video oyunlarında kesinlikle yeri olmaması gerektiğini vurguluyor.

“Bu, Valve'ın hak ettiğinin yakınında bile eleştiri alamadığı bir konu. Oyunlardaki kumar mekaniklerinden açıkçası iğreniyorum – bunların video oyunlarında kesinlikle yeri yok.”

Yasal Boşluk ve "Slot Makinesi Kolu" Mantığı

Son yıllarda, Brezilya'da reşit olmayanlara loot box satışının yasaklanması gibi düzenlemeler, diğer büyük yayıncıları farklı para kazanma taktiklerine yöneltmiş durumda. Ancak Valve, bu düzenlemeleri ustaca aşmayı başarıyor. Şirket, oyunculara doğrudan sandıkları (oyun içinde kazanılabilir) değil, bu sandıkları açmak için gereken anahtarları satıyor. Bu, yasal olarak kumar olarak sınıflandırılmaktan kaçınmak için kullanılan temel bir ayrım noktası.

Hall'a göre ise bu mantık, oyuncuya slot makinesinin sadece kolunu satmaktan farksız ve tamamen saçma bir ayrımcılık. Bu tür sistemlerin etik olup olmadığını sorgulayan Hall, diğer oyun geliştiricilere de bir çağrıda bulunuyor:

“Oyun geliştiricilerine meydan okuyorum: Eğer bu şeylerin sorun olmadığını düşünüyorlarsa, bu konuları incelemek için can atan üniversitelere ellerindeki tüm verileri açsınlar.”

Geliştiricilerin İkilemi ve Alternatif Arayışlar

Dean Hall, Valve’a yönelik sert eleştirilerini yaparken, geliştiricilerin yaşadığı zorlukları da göz ardı etmiyor. Hall, stüdyosu RocketWerkz'in, hayatta kalma oyunu Icarus için ücretsiz (free-to-play) modelden uzaklaşarak, oyuncular tarafından sıklıkla eleştirilen, 'Paradox modeli' olarak bilinen ücretli genişleme ve DLC paketleri yöntemine geçmek zorunda kaldığını itiraf etti.

Bu model, Paradox Interactive'in EU4 lideri Johan Andersson tarafından 'oldukça harika' olarak nitelendiriliyor. Andersson, bu stratejinin stüdyonun finansal olarak ayakta kalmasını sağladığını, birden fazla projenin eş zamanlı geliştirilmesine olanak tanıdığını ve en önemlisi, oyun yöneticilerine ne zaman, hangi kapsamda içerik yayınlanacağı konusunda tam kontrol verdiğini vurguluyor.

Hall, bu zorunluluktan kurtulmak amacıyla bir sonraki oyunu, Kerbal Space Program'dan ilham alan Kitten Space Agency (KSA) için farklı bir yol deneyeceklerini duyurdu. Oyun ücretsiz olacak, ancak oyuncular geliştirmeyi desteklemek için isteğe bağlı ödemeler yapabilecekler. Hall, “Oyunların ilham vermesi gerektiğini düşünüyoruz ve ilhamın ücretsiz olması gerekir. Bu, KSA'nın ana sloganı olacak” dedi.

Technofeudalizm Tartışması

Valve'ın ekonomi politikaları, sadece Hall tarafından değil, şirketin eski ekonomi danışmanı olan Yunan ekonomist ve siyasetçi Yanis Varoufakis tarafından da geçmişte eleştirilmişti. Varoufakis, 2024 yılında yaptığı açıklamalarda, CS2 kozmetik eşya pazarıyla oluşan gri pazarların ve kripto para aklamanın ötesinde, Valve'ın bu faaliyetleri kontrol etme çabalarının, kendisinin