Oyun Sektöründe Bir İlk: Disco Elysium Geliştiricisi ZA/UM Sendikayı Gönüllü Kabul Etti

Haber Merkezi

03 October 2025, 09:45 tarihinde yayınlandı

Disco Elysium Yapımcısı ZA/UM Sendikalaştı: Stüdyo Yönetimi Gönüllü Olarak Tanıdı

Tüm zamanların en beğenilen rol yapma oyunlarından biri olan Disco Elysium'un yaratıcısı Studio ZA/UM, oyun endüstrisi için önemli bir adım attı. Stüdyonun Birleşik Krallık merkezli çalışanları, bağımsız İşçi Sendikaları Birliği (IWGB) çatısı altında Workers' Alliance adıyla sendikalaştı ve daha da önemlisi, stüdyo yönetimi bu sendikayı resmen ve gönüllü olarak tanıdı.

Bu gelişme, ZA/UM’un merakla beklenen casus RPG oyunu Zero Parades’i 2026’da piyasaya sürmeye hazırlandığı bir dönemde geldi ve sektördeki işçi hakları hareketinin ivme kazandığını bir kez daha kanıtladı.

Neden Şimdi? Stüdyonun İstikrar Arayışı

Oyun endüstrisinde sendikalaşma haberleri genellikle sert direniş ve uzun pazarlık süreçleri (tıpkı Raven Software çalışanlarının Microsoft ile üç yıl süren mücadelesi gibi) sonrasında gelirken, ZA/UM yönetimi, çalışanların sendika kurma kararını hemen kabul ederek ender rastlanan bir uzlaşma örneği sergiledi. Bu gönüllü tanıma kararı, ZA/UM'un son yıllarda yaşadığı yoğun iç çalkantılar göz önüne alındığında kritik bir öneme sahip.

Sendika temsilcisi ve Topluluk Yöneticisi Poppy Ingham, amaçlarının yasal haklarını kullanmaktan çok, stüdyoyu çalışanlar ve yönetim arasında işbirlikçi bir proje olarak yürütmek olduğunu belirtti: “Burada olmayı seviyoruz. Burada olmaya devam etmek istiyoruz. Bu yüzden büyük yönetim toplantılarında masada bir sandalye kapmaya çalışalım.”
Değer Katma: ZA/UM'un Çalkantılı Geçmişi

ZA/UM, Disco Elysium'un başarısının ardından hızla 30 kişiden 100 kişiye çıkmış, ancak sonrasında kurucu Robert Kurvitz gibi kilit isimlerin ayrılması ve yüksek profilli projelerin (bir Disco Elysium devam oyunu ve X7 kod adlı spin-off) iptaliyle sarsılmıştı. Şubat 2024'te, iptal edilen X7 projesi nedeniyle 24 çalışanın işten çıkarılması, stüdyo büyüklüğünün geçici olarak 40 ila 60 kişiye düşmesine neden olmuştu. Bu dramatik küçülme ve yeniden yapılanma süreçleri, çalışanların uzun vadeli güvence ihtiyacını artırdı.

Yönetim Neden Kabul Etti? Karşıt Görüşler ve Cevaplar

Stüdyo Başkanı Ed Tomaszewski, sendikalaşma tartışmalarını duyduklarında yönetim ekibinin bir araya geldiğini ve sendikayı tanımanın stüdyonun temel değerleri, yani adil çalışma uygulamaları sağlaması açısından merkezi olduğunu açıkça gördüklerini ifade etti. Bu tutum, sektördeki pek çok örneğe kıyasla şaşırtıcı ve olumlu bir gelişme olarak değerlendiriliyor.

Şeytanın Avukatı: Eski Çalışanların Eleştirileri

Ancak, stüdyonun geçmişi, eski yazar Dora Klindžić gibi isimlerin ZA/UM'u 'yöneticilerin kendi yaratıcılarına karşı savaş açtığı soğuk, umursamaz bir şirket' olarak nitelendirmesiyle gölgeleniyor. Hem Tomaszewski hem de Ingham, bu karakterizasyona itiraz etse de, sendikanın kurulma isteği, içeride derinlemesine bir değişim ve şeffaflık ihtiyacı olduğunu gösteriyor. Sendika temsilcileri, bu yeni yapının, stüdyonun gelecekteki projeleri için sağlam ve işbirlikçi bir temel atmasını hedefliyor.

Zero Parades Öncesi Güvence

ZA/UM’un yeni projesi, diyalog odaklı ve derinlemesine keşif içeren bir casus RPG’si olan Zero Parades, stüdyonun geleceği açısından hayati önem taşıyor. Sendikalaşma, projenin geliştirme sürecine istikrar ve çalışan motivasyonunu artırarak dolaylı yoldan katkı sağlayabilir. Union Workers' Alliance, Birleşik Krallık’taki çalışanları korusa da, Estonya (Tallinn) ve Portekiz (Porto) merkezli meslektaşlarının da toplantılara katılmasına izin vererek uluslararası dayanışma sinyalleri veriyor.

ZA/UM’un bu kararı, zorlu çalışma koşulları ve kitlesel işten çıkarmalarla boğuşan oyun geliştirme sektöründe, yönetim ve çalışanların uzlaşma yoluyla daha sürdürülebilir bir çalışma ortamı yaratabileceğinin güçlü bir kanıtı olarak öne çıkıyor. Oyun sektörünün devler tarafından konsolidasyon eğilimi ve buna bağlı olarak artan maliyet optimizasyonu baskısı, Electronic Arts'ın (EA) yakın zamanda gerçekleşen 55 milyar dolarlık satışı gibi olaylarla da pekişiyor. Bu tür büyük konsolidasyonlar stüdyolar üzerinde ciddi bir maliyet kısma baskısı yaratırken, bu durumun sektörün genelinde işten çıkarmalara yol açtığı görüldü. Konuyla ilgili daha detaylı analizler için Oyun sektörü konsolidasyon sürecinin etkileri incelenebilir. Stüdyo, geçmişin hatalarından ders alarak, Zero Parades için hem yaratıcı hem de kurumsal anlamda yeni, daha istikrarlı bir sayfa açmayı amaçlıyor.

Kaynak: Haberin hazırlanmasında ve güncel bilgilerin teyidinde kullanılan orijinal makaleye PC Gamer üzerinden ulaşabilirsiniz.