Borderlands evreninin merakla beklenen dördüncü oyunu, PC oyuncuları için Türkiye saatiyle 11 Eylül Perşembe, 19:00'da küresel olarak eş zamanlı bir başlangıç yaparak bizleri yepyeni kahramanlar ve derinlemesine karakter sistemleriyle karşıladı. Oyunun çıkış versiyonunda maksimum 50. seviye sınırı bulunurken, bu da oyunculara toplam 49 yetenek puanı sunarak her karakterin derinlemesine yetenek ağaçlarında dikkatli seçimler yapmasını gerektiriyor. Oyunun lansmanındaki bazı performans sorunlarına rağmen, Vault Hunter'lar arasında çok yönlülüğüyle öne çıkan bir isim var: Rafa. Geleneksel asker arketipine en yakın karakter olarak görülse de, Rafa'nın yetenek ağaçları ona çok daha fazlasını sunuyor. Eski bir Tediore askeri olan Rafa, omuzunda taşıdığı toplardan hızla hareket eden bir yakın dövüş suikastçısına kadar birçok farklı rolde parlayabilir.

SenNexus olarak, bu rehberimizde Rafa'nın sunduğu en etkili ve benzersiz yapılandırmaları detaylı bir şekilde inceleyeceğiz. İster uzaktan yüksek hasar vermek isteyin, ister düşmanlarınızın arasına dalarak kaosa neden olun, Rafa'nın her oyuncu profiline uygun bir cevabı var. Rafa'yı Borderlands 4'teki en çeşitli Vault Hunter'lardan biri yapan bu yapılandırmaları ve ardındaki stratejileri keşfetmeye hazır mısınız?

Borderlands 4: Yeni Kasa Avcıları ve Genel Bakış

Gearbox, Borderlands 4'te her biri üç farklı yetenek ağacına sahip dört yeni karakter sunarak oyunculara zengin bir seçim yelpazesi sunuyor. Üstelik bu kez güzel bir sürpriz var: Oyuncular artık alternatif karakterler için ana senaryoyu atlayabilecek, bu da tüm Kasa Avcıları'nı denemeyi her zamankinden daha kolay kılıyor. Öyle ki, oyunu bir kez bitirdikten sonra yeni açtığınız karakterlerle senaryoyu tamamen atlayıp doğrudan 30. seviyeden başlama imkanınız bile bulunuyor. Borderlands dünyasında 'en iyi' karakter genellikle en yüksek hasarı veren olarak kabul edilse de, oyunun ruhu size en çok keyif veren kaosu yaratmakta yatar. Bu kaosu hangi Kasa Avcısı ile yaratacağınıza karar vermek veya detaylı bilgi edinmek için Borderlands 4 karakter rehberimize göz atabilirsiniz. Karakter gelişimi, yetenek puanlarının kullanımı ve seviye sınırları hakkında daha detaylı bilgi için Borderlands 4 Seviye Sınırı, Karakter Gelişimi ve Yetenek Puanları makalemizi inceleyebilirsiniz.

Bu yeni Kasa Avcılarından bir diğeri de, devasa yapısı ve Vikingvari görünümüyle dikkat çeken Forgeknight Amon'dur. Amon, yakın dövüşten elemental hasara, hatta destekleyici dronlara kadar geniş bir yelpazede savaş yetenekleri sunarak oyundaki en sıra dışı oynanabilir karakterlerden biri olarak öne çıkıyor. Amon'un sunduğu benzersiz oyun tarzını ve en etkili yapılandırmalarını keşfetmek için Borderlands 4 Amon rehberimize göz atabilirsiniz.

Rafa'nın Temel Yetenekleri ve Oyun Tarzı Felsefesi

Rafa'nın üç yetenek ağacı, Borderlands 4'teki diğer Vault Hunter'lara kıyasla belki de en belirgin farklara sahip. Her biri tamamen farklı bir uzmanlık alanı sunarak oyunculara geniş bir oyun tarzı yelpazesi sunuyor. Gearbox, bu yetenek ağaçlarını tek bir dala odaklanmayı teşvik edecek şekilde tasarladığını ve mevcut 49 yetenek puanıyla iki farklı ağacın sonuna yaklaşmanın teorik olarak mümkün olsa da, çoğu karakter yapısı için optimal bir sonuç vermediğini belirtiyor. Rafa'nın temel özelliği olan 'Overdrive', aksiyon yeteneği etkinleştirildiğinde tüm kaynaklardan gelen hasarı ve hareket hızını artıran güçlü bir durumdur. Aksiyon yeteneği aktif olduğu sürece Overdrive süresi azalmaz, bu da onu birçok yapılandırmanın temel taşı yapar.

Rafa'nın Yetenek Ağaçları

• Uzaktan Ajan (Remote Agent): Rafa'nın silah odaklı yetenek ağacıdır. Silah hasarını artıran birçok güçlendirme içerir ve özellikle omuzda taşınan Barışbozan Topları (Peacebreaker Cannons) için etkilidir. Dolaylı mermiler (Tediore ve Jakobs silahları için ideal) ve Overdrive bonusları üzerine yoğunlaşmıştır.
• Yılın Numarası (This Year's Gimmick): Tamamen yakın dövüşe yönelik tasarlanmıştır ve Arc-Bıçakları (Arc-Knives) aksiyon yeteneğine ev sahipliği yapar. Silahlarla ve el bombalarıyla hibrit bir yapı ya da bıçaklarınızla sürekli hareket halinde olacağınız benzersiz bir suikastçı tarzı sunar.
• Halk Adamı (People Person): Bu da silah odaklı bir ağaç olmasına rağmen, Uzaktan Ajan'dan farklı olarak sınırsız mermi ve element hasarına odaklanır. Özellikle hızlı Apophis Mızrağı (Apophis Lance) aksiyon yeteneği bekleme süresiyle patlama hasarı için idealdir.

1. Rafa Yapılandırması: Critochet (Uzaktan Ajan/Barışbozan)

Rafa'nın en tutarlı ve güvenilir yapılarından biri olan Critochet, Uzaktan Ajan yetenek ağacının güçlü bir örneğidir. Barışbozan Topları'nı (Peacebreaker Cannons) merkeze alan bu yapılandırma, kritik vuruş sekme mekanikleri üzerine kuruludur. Basit olmasına rağmen, çok eğlenceli ve yüksek verimli bir oyun tarzı sunar.

Editörün Notu: Bu yapılandırma, bazılarına Arc-Bıçakları kadar gösterişli gelmeyebilir. Ancak oyunun genelinde, özellikle de tutarlı hasar ve hayatta kalma beklentisi olan senaryolarda, güvenilir bir performans sunarak oyuncuyu asla yarı yolda bırakmaz. Boss savaşları veya kalabalık düşman gruplarına karşı son derece etkilidir.

Kilit Yetenekler ve Sinerjiler

Bu yapılandırma büyük ölçüde silah odaklıdır. Sitiar ile ek silah hasarı, Deft Hands ile Rafa'nın ve toplarının atış hızını artırmak önceliklidir. Hayatta kalma ve hasar için Shield Barriest, CYA, Field Repairs ve El Valiente gibi yeteneklere yatırım yaparak kalkanlarınız üzerinden bonus hasar elde edersiniz. Kritik vuruşları artırmak için Instinto (Barışbozan Topları'nın kritik vurmasını sağlar) ve Juerga (Rafa kritik vurduğunda aksiyon yeteneği süresini geri kazandırır) anahtar rol oynar. Dolaylı mermilere odaklanan son dal, aksiyon yeteneği silahları, fırlatılan silahlar ve seken mermiler için artırılmış hasar, bonus ateş hasarı, can çalma ve hedef arasında sekme şansı sağlar. Bu, ekstra çaba harcamadan büyük bir DPS artışı anlamına gelir.

Kritik Vuruş Sekme Yapılandırması Yetenekleri

• Peacebreaker Cannons (Aksiyon Yeteneği): Rafa'nın omuz toplarını kuşanır. Otomatik olarak düşmanlara ateş eder ve kinetik silah hasarı verir.
• Sitiar (5/5): Rafa'nın silah hasarını artırır.
• Deft Hands (5/5): Rafa ve Barışbozan Topları'nın atış hızını artırır.
• Instinto (Yükseltme): Barışbozan Topları'nın kritik vuruş şansını artırır. Aktivasyon düğmesine basıldığında kritik vuruş şansı iki katına çıkar.
• Juerga (5/5): Rafa bir düşmana kritik vurduğunda aksiyon yeteneği süresi geri yüklenir.
• Shield Barriest (1/5): Overdrive aktifken kalkan yenilenme hızını artırır.
• CYA (1/5): Öldürme yeteneği: Bir düşmanı öldürmek kalkanları Rafa'nın maksimum canına göre yeniler.
• Field Repairs (1/5): Rafa bir aksiyon yeteneği etkinleştirdiğinde maksimum kalkan kapasitesinin bir kısmını yeniler.
• El Valiente (3/3): Rafa tüm kaynaklardan artırılmış hasar verir. Kalkanları ne kadar doluysa, bonus o kadar artar.
• Resiliencia (1/5): Overdrive aktifken hasar azaltmayı artırır.
• Asymmetric Warfare (5/5): Dolaylı mermilerin hasarını artırır.
• Errant Spark (5/5): Tüm dolaylı mermiler bonus ateş hasarı verir.
• Ardid (1/5): Rafa'nın dolaylı mermileri can çalma özelliği kazanır.
• Lateral Plinking (1/1): Rafa'nın dolaylı mermileri sekme şansı kazanır.
• Everdrive (5/5): Overdrive süresini artırır.
• Temerario (4/5): Overdrive aktifken silah hasarını artırır.
• Devil-May-Care (1/5): Overdrive aktifken hareket hızı ve can yenilenmesi sağlar.
• Soltado (1/1): Öldürme yeteneği: Tüm Overdrive bonuslarını ikiye katlar.
• Las Jaras (Apophis Lance ağacı - 2/5): Overdrive aktifken mermi yenilenmesi sağlar.
• The Thrill (Apophis Lance ağacı - 2/5): Atış hızını artırır.

2. Rafa Yapılandırması: Arcstrider (Yılın Numarası/Arc-Bıçakları)

Rafa'nın 'Yılın Numarası' yetenek ağacı, oyundaki en eşsiz yapılandırmalardan birini sunar: Tamamen Arc-Bıçakları'na (Arc-Knives) odaklanmış bir yakın dövüş canavarı. Bu yapı, kendinizi tamamen yakın dövüş hasarına adamanız anlamına gelir ve belirli durumlarda (örneğin uçan boss'lar veya zemin lav olduğunda) ideal olmasa da, kendi alanında inanılmaz derecede güçlüdür.

Eleştirel Bakış Açısı: Arcstrider yapısı, Rafa'yı eşsiz bir yakın dövüş makinesine dönüştürse de, her durum için uygun değildir. Özellikle yüksek hareket kabiliyeti gerektiren veya hava hedefleri olan boss dövüşlerinde zorlanabilir. Bu nedenle, oyun tarzınızı bu kısıtlamalara göre ayarlamanız veya takım arkadaşlarınızla dengeleyici bir strateji kurmanız önemlidir. Ancak doğru koşullarda, rakiplerinizi dilimlemekten büyük keyif alacaksınız.

Kilit Yetenekler ve Sinerjiler

Bu yapılandırma neredeyse tamamen Dead Man Walking yükseltmesi etrafında döner; bu yükseltme, Arc-Bıçakları aksiyon yeteneğinin süresinin dolmamasını sağlar. Yalnızca Blade Fury ile manuel olarak sonlandırdığınızda (veya öldüğünüzde) sona erir. Bu, aksiyon yeteneğiniz aktif olduğu sürece hasarınızı artıran Midnight Oil, El Borracho ve Cruel Accrual ile mükemmel bir uyum içindedir. Dead Man Walking'in sağlık kaybını dengelemek için Dial In, Saldar ve Sustainable Energy can çalma ve can yenileme ile hayatta kalmanızı sağlar. Yapının son elementi ise el bombası hasarıdır; Booming Business kritik vurduğunuzda bedava el bombası düşürme şansı verirken, Sinergia yakın dövüş hasarınızı artırır.

Arcstrider Yapılandırması Yetenekleri

• Arc-Knives (Aksiyon Yeteneği): Rafa Arc-Bıçaklarını kuşanır, yakın dövüş hasarı verir ve düşmanları işaretler.
• Handshake Deal (5/5): Rafa'nın silah ve yakın dövüş hasarını artırır.
• Dead Man Walking (Yükseltme): Arc-Bıçakları süresi dolduğunda sona ermez, bunun yerine Rafa can kaybeder. Hasar verdiğinde kalkan kazanır.
• Midnight Oil (5/5): Rafa'nın aksiyon yetenekleri bonus korozif hasar verir.
• Dial In (5/5): Rafa yakın dövüş saldırısıyla bir düşmana hasar verdiğinde, yakın dövüş saldırıları kritik vuruş şansı kazanır.
• Saldar (5/5): Rafa'nın yakın dövüş kritik vuruşları can çalma özelliği kazanır.
• El Borracho (5/5): Rafa aksiyon yeteneği aktifken artırılmış korozif hasar verir.
• Sustainable Energy (5/5): Overdrive aktifken can yenilenmesi sağlar.
• Galvanic Panic (Ana Yetenek - Daha Sonra Değişir): Arc-Bıçakları aktifken yakın dövüş saldırısı yaptığında Acid STRM Glider fırlatır.
• Cruel Accrual (5/5): Rafa'nın tüm yetenekleriyle artırılmış yetenek hasarı kazanır.
• Collaborate Ignition (5/5): Overdrive aktifken silahın elementinden bonus hasar verir.
• Booming Business (5/5): Rafa bir düşmana kritik vurduğunda, ücretsiz bir el bombası düşürme şansı kazanır.
• Inferno Protocol (Ana Yetenek - Galvanic Panic'i Değiştirir): Arc-Bıçakları aktifken Rafa'nın dış giysisi tüm hasarı depolar, sürekli ateş hasarı verir ve yakın dövüş saldırıları bonus ateş hasarı verir.
• Sinergia (1/3): Rafa el bombası hasarı verdiğinde, silah ve yakın dövüş hasarı kazanır.
• El Diablito (1/5): Rafa'nın verdiği ateş hasarının bir kısmı bonus ateş el bombası hasarı olarak yansır.
• Blowout (2/5): Rafa ağır silah işareti uyguladığında veya aksiyon yeteneğiyle kritik vurduğunda, korozif loblu mermilerle patlarlar.

3. Rafa Yapılandırması: Gunzerker (Halk Adamı/Apophis Mızrağı)

Borderlands 2'deki Salvador'un Gunzerking günlerini özleyenler için bu yapılandırma biçilmiş kaftan. Bu yapı, öldürme yeteneklerine bağlı kalmadan inanılmaz hasar potansiyeliyle çift silah kullanmanıza olanak tanır. Apophis Mızrağı'nı (Apophis Lance) merkeze alarak, sürekli ateş gücü ve element hasarıyla düşmanlarınızı alt edebilirsiniz.

Farklı Bir Bakış Açısı: Geleneksel 'Gunzerker' hissiyatını verse de, Rafa'nın bu yapısı Salvador'unkinden biraz farklı bir dinamik sunar. Öldürme yeteneklerine daha az bağımlı olması, sürekli ve tutarlı hasar çıkışı arayan oyuncular için daha esnek bir seçenek sunar. Ancak yüksek mermi tüketimi, mermi yenileme yeteneklerini kritik hale getirir. Bu, stratejik mermi yönetimi gerektiren bir yapılandırmadır.

Kilit Yetenekler ve Sinerjiler

Bu yetenek ağacının ilk yarısı, kendi silah gücünüzü artırmaya odaklıdır. Atış hızınızı önemli ölçüde artıran The Thrill, mermi yenileyen Las Jaras ve merminiz bittiğinde silahları daha hızlı dolduran Rinse gibi yetenekler kritik öneme sahiptir. Daha sonra Deadline ve Sitiar gibi benzer yeteneklerle silah hasarınızı daha da artırabilirsiniz. Bu yeteneklerin çoğu Overdrive Yetenekleri olduğu için, ağacın ilerleyen kısımlarındaki Jaque, Apophis Mızrağı ile hasar verdikten sonra bu güçlü etkileri daha da artırabilir.

Gunzerker Yapılandırması Yetenekleri

• Apophis Lance (Aksiyon Yeteneği): Rafa'nın ikincil topu olan Apophis Mızrağı'nı kuşanır, delici şok el bombası patlamaları yapar.
• The Thrill (5/5): Overdrive yeteneği: Rafa'nın atış hızını artırır.
• Rinse (5/5): Rafa'nın doldurma hızını artırır.
• Battery Subscription Service (Yükseltme): Apophis Mızrağı ek bir şarj kazanır.
• Preparado (1/5): Rafa mevcut silahını her doldurduğunda, aksiyon yeteneği bekleme süresini artırır.
• Las Jaras (2/5): Overdrive yeteneği: Rafa Overdrive aktifken mermi yeniler.
• Arriba (2/5): Öldürme yeteneği: Rafa bir düşmanı öldürdüğünde, el bombası bekleme süresini artırır.
• Jaque (5/5): Rafa bir yetenekle düşmana hasar verdiğinde, bir Jaque yığını kazanır. Her yığın için Overdrive bonusları artar.
• Mate (2/5): Overdrive sona erdiğinde, tüm Jaque yığınlarını Mate yığınlarına dönüştürür, her yığın için aksiyon yeteneği bekleme süresini artırır.
• La Garza (2/5): Overdrive yeteneği: Rafa Overdrive aktifken silahlarla ve aksiyon yetenekleriyle silah kullanımını artırır.
• Deadline (5/5): Overdrive yeteneği: Rafa Overdrive aktifken atış hızını ve doldurma hızını artırır.
• Project: Gorgon (Ana Yetenek): Apophis Mızrağı'nın silahı düşmanları delen yakıcı bir lazerle değiştirilir.
• Per My Last (5/5): Rafa bir aksiyon yeteneğiyle hasar verdiğinde, o hasarı tekrar verme şansı kazanır.
• El Soldado (2/5): Overdrive yeteneği: Rafa Overdrive aktifken silah hasarını artırır.
• Sitiar (Remote Agent ağacı - 5/5): Rafa'nın silah hasarını artırır.
• Deft Hands (Remote Agent ağacı - 5/5): Rafa ve Barışbozan Topları'nın atış hızını artırır.
• Maestro (Remote Agent ağacı - 3/3): Rafa'nın yetenek hasarını artırır.

Forgeknight Amon: Yeni Bir Yıkım Makinesi

Borderlands 4'ün en sıra dışı oynanabilir karakterlerinden biri olan Forgeknight Amon, devasa yapısıyla ve Vikingvari görünümüyle dikkat çekiyor. Yakın dövüşten elemental hasara, hatta destekleyici dronlara kadar geniş bir yelpazede savaş yetenekleri sunan Amon, başlangıçta oyuncular için kafa karıştırıcı olabilecek bir çeşitliliğe sahip. Oyunun maksimum 50. seviye sınırı ve toplam 49 yetenek puanı, Amon'un üç farklı yetenek ağacında stratejik seçimler yapmayı gerektiriyor.

Amon'un Yetenek Ağaçları: Forgeknight'ın Farklı Yüzleri

Gearbox tarafından yapılan açıklamaya göre, her bir karakterin yetenek ağacının tek bir dala odaklanmayı teşvik edecek şekilde tasarlandığı belirtiliyor. Teorik olarak iki farklı ağacın sonuna yaklaşmak mümkün olsa da, çoğu karakter yapısı için optimal sonuç, belirli bir oyun tarzında uzmanlaşmaktan geçiyor. Amon'un her biri farklı bir oyun tarzına hitap eden üç yetenek ağacı bulunuyor:

• Calamity (Kıyamet): Bir Doom Slayer'a dönüşmek isteyenler için idealdir. Yakın dövüş hasarı, aksiyon yeteneği kullanımı ve yakın menzilli silahlarla hibrit build'ler için odaklanmıştır.
• Vengeance (İntikam): Amon'un tankvari ve brawler oyun tarzını öne çıkarır. Kalkanlar, hasar artırıcı bariyerler ve ağır silahlarla ayakta kalıp düşmanlara büyük acı çektirmeye odaklıdır. Özellikle ordonance (mühimmat) tabanlı build'lerle uyumludur.
• Cybernetics (Siber): Amon'un Forge silahları cephaneliğini tam anlamıyla kullanır. Aksiyon yeteneklerini sürekli spamleyerek ağır hasar verme, savaş alanını kontrol etme, farklı elemental Forge silahları arasında geçiş yapma ve ek destek için Forgedrone'lar çağırma üzerine kuruludur.

Amon'un Özelliği: Forgeskill — Amon, donatılmış aksiyon yeteneğine bağlı olarak benzersiz bir Forgeskill yeteneği kazanır. Bunlar aksiyon yeteneği tuşunu basılı tutarak etkinleştirilir ve belirli beceriler, geliştirmeler ve mihenk taşları ile ek özellikler kazanır.

1. Amon Yapılandırması: Yıkım Getiren Forgeknight: Calamity (Kıyamet) Buildi (Doom Slayer)

Ana Yetenek Ağacı: Calamity
Aksiyon Yeteneği: Onslaughter
Tercih Edilen Element: Incendiary (Ateş)

Borderlands'ta bir Doom Slayer olmak istediniz mi? Amon'un Calamity build'i size tam da bunu sunuyor. Bir elinizde alevli bir yumrukla düşmanlara hücum ederken diğer elinizle silahınızla ateş edeceksiniz. Amacınız, düşmanlara olabildiğince yakın durarak, yumrukları alevli pompalı tüfek atışlarıyla birleştirerek kısa sürede büyük hasar vermek. Bu build, Kill Skill'lere bağımlı olmadığı için hem normal düşmanlara hem de boss'lara karşı oldukça etkili, yeter ki onlara yaklaşabilesiniz.

Sürekli çatışmanın içinde olacağınız için Borderlands 4'teki yeni zırh kalkanlarını (armour shield) kullanmanız şiddetle tavsiye edilir. Zırh kalkanları, standart kalkanlardan farklı olarak sürekli yenilenir (savaş sırasında bile) ve sabit bir hasar azaltımı sunar. Özellikle agresif yakın dövüş oyun tarzları için tasarlanmışlardır ve birçok efsanevi versiyonu, segment kırılmalarında yakın dövüş, hareket hızı ve diğer etkileri artıran avantajlarla gelir.

Calamity / Onslaughter Buildi İçin Önerilen Yetenek Dağılımı

• Onslaughter (Aksiyon Yeteneği): Amon Forgeyumruğunu aşırı yükler, sürekli kalkan yenilenmesi, silahlarla bonus ateş hasarı ve artırılmış hareket hızı kazanır. Aksiyon yeteneği veya yakın dövüş tuşuna basarak roket yumruk atılır, hedefe doğru atılarak kısa menzilli koni şeklinde ateş yakın dövüş hasarı verir ve sendeletir.
• Molten Slam (Forgeskill): Eriyen bir forgeçekiç yere vurulur, geniş bir alandaki düşmanlara ateş yakın dövüş hasarı verir.
• What Burns Within (5/5): Amon artırılmış ateş hasarı kazanır.
• Impetus (1/3): Kill Skill: Amon bir süre için artırılmış kalkan yenilenme oranı ve hareket hızı kazanır.
• Pyroclast (Geliştirme): Onslaughter etkinleştirildiğinde, Amon canını ve kalkanını tamamen yeniler ve çevresinde zamanla yakındaki düşmanlara ateş durum etkisi hasarı veren bir Forgestorm ile çevrilir. Kill Skill: Forgestorm içinde bir düşmanı öldürmek Amon'un aksiyon yeteneği süresini yeniler ve Forgestorm'un hasarını artırır.
• Master the Storm (5/5): Amon'un durum etkisi hasarını ve süresini artırır.
• Gut Punch (3/3): Yakın dövüş ve mühimmat hasarının bir süre için düşmanlara zayıflık uygulama şansı vardır. Zayıflayan düşmanlar daha az hasar verir ve daha fazla hasar alır.
• Tritanium Knuckles (5/5): Amon'un yakın dövüş ve yetenek hasarını artırır.
• Forged in Steel (1/1): Amon bir Forgeskill etkinleştirdiğinde kısa bir süre tüm hasarlara karşı bağışıklık kazanır.
• Bullet Storm (5/5): Amon bir durum etkisi uyguladığında, bir süre için artırılmış silah hasarı kazanır.
• Metal Urge (5/5): Amon silah hasarı verdiğinde, bir süre için artırılmış aksiyon yeteneği bekleme süresi azaltma oranı kazanır.
• Into the Fray (5/5): Amon, düşmana olan uzaklığına göre artırılmış hasar verir ve hasar azaltımı kazanır. Düşman ne kadar yakınsa, bonus o kadar büyük olur.
• Burning Ramparts (5/5): Amon, kalkanları ne kadar doluysa o kadar yüksek atış hızı ve durum etkisi şansı kazanır.
• Maining Strike (1/3): Silah kritik vuruşlarının düşmanlara bir süre için zayıflık uygulama şansı vardır.
• Rearm (1/3): Amon bir yakın dövüş saldırısıyla hasar verdiğinde, mevcut silahının mermisi kısmen doldurulur.
• Harbinger (2/5): Kill Skill: Amon bir süre için artırılmış yakın dövüş hasarı ve maksimum kalkan kapasitesi kazanır. Bu etki birikebilir.
• Molten Roil (Mihenk Taşı): Molten Slam artırılmış yarıçap kazanır ve hasarı depolar. Gecikmeden sonra en fazla üç düşmanın altında piramitler fışkırır, Molten Slam tarafından depolanan hasara göre ek ateş yakın dövüş hasarı verir.
• Battleborn (Vengeance ağacı) (5/5): Amon, canı ne kadar doluysa o kadar artırılmış silah hasarı kazanır. Amon tam canda iken bu etki ikiye katlanır.

2. Amon Yapılandırması: Buz Gibi Patlamalarla Savaş: Vengeance (İntikam) Buildi (Iceplosions)

Ana Yetenek Ağacı: Vengeance
Aksiyon Yeteneği: Scourge
Tercih Edilen Element: Cryo (Buz)

Vengeance yetenek ağacı, açıkça ordonance (mühimmat) hasarına (bonus olarak buz hasarı) odaklanan tek bir build seçeneği sunar ve bu hiç de kötü bir şey değildir, zira bu konuda inanılmaz derecede başarılıdır. Bu build, öncelikli olarak mühimmat hasarını ve durum etkilerini artırmaya odaklanarak, hem tek hedefli hem de alan etkili durumlarda ölümcül ani hasarlar sağlar.

Vengeance / Scourge Buildi İçin Önerilen Yetenek Dağılımı

• Scourge (Aksiyon Yeteneği): Amon, önden gelen tüm hasarı İntikam olarak emen bir Forgeshield kuşanır. İntikam göstergesi dolduğunda, Forgeshield bunun yerine hasar azaltımı sağlar. Aksiyon yeteneğinizi yeniden etkinleştirerek bir Forgewave fırlatılır, geçtiği düşmanlara buz mühimmat hasarı verir ve verilen hasarı artırmak için İntikam tüketir.
• Firewall (Forgeskill): Dost mermilerine artırılmış hasar ve hız sağlarken düşman mermilerini emen bir kalkan konuşlandırılır. Emilen hasar, Scourge aktifse İntikam yüklerine dönüştürülür. Firewall yakınındaki düşmanlar zamanla ateş durum etkisi hasarı alır.
• Wrath of Nature (4/5): Amon artırılmış durum etkisi uygulama şansı ve buz etkinliği kazanır. Aksiyon yeteneği aktifken bu etki ikiye katlanır.
• Scorched Kairos (2/5): Amon artırılmış mühimmat hasarı ve şarjör boyutu kazanır.
• Blastchill (Geliştirme - Daha Sonra Değiştirilecek): Forgewave'ler artık daha fazla İntikam tüketir ve çarpma anında patlayarak bir alanda buz mühimmat hasarı verir.
• Tail of the Comet (4/5): Amon mühimmat hasarı verdiğinde, bir süre boyunca buz hasarı veren bir buz durum etkisi uygulama şansı vardır.
• Machinist (3/3): Kill Skill: Amon mühimmat bekleme süresinin bir yüzdesini yeniler.
• Ancient Ways (2/5): Amon artırılmış buz hasarı verir.
• Icy Rage (5/5): Kill Skill: Bir düşmanı buz hasarıyla öldürmek, bir süre için silah hasarını artıran bir buz afinitesi yığını kazandırır.
• Eternal Winter (Geliştirme - Blastchill Yerine): Forgewave'ler artık düşmanlara hasar verdiğinde aksiyon yeteneği ve Firewall süresini kısmen yeniler ve art arda üç kez etkinleştirilebilir. Üçüncü etkinleştirme, artırılmış hasar veren ve İntikam tüketmeyen devasa bir Forgewave fırlatır.
• Winter's Kiss (2/5): Amon mühimmat hasarı verdiğinde, yakındaki her düşman için bir buz afinitesi yığını tüketerek bir element parçacığı oluşturur ve bir alanda buz hasarı verir.
• Age of Ice (4/5): Amon donmuş düşmanlara ve boss'lara artırılmış hasar verir.
• Glacial Rapture (Mihenk Taşı): Firewall artık Glacial Rapture'dır. Forgekamçıları sallayarak yakındaki düşmanlara iki vuruşta buz mühimmat hasarı verilir ve yere vurularak buz mühimmat hasarı veren ve bir süre boyunca buz tehlikeleri bırakan bir buz çatlağı oluşturulur.
• Cast Iron (Cybernetics ağacı) (5/5): Amon artırılmış Forgeskill bekleme süresi oranı ve silah kullanımı kazanır.
• Gathering Storm (Cybernetics ağacı) (5/5): Kill Skill: Amon bir süre için artırılmış elemental hasar verir.
• Bellows (Cybernetics ağacı) (5/5): Amon Forgeskill'ini etkinleştirdiğinde, bir süre için artırılmış silah hasarı kazanır.
• Cacophony (Cybernetics ağacı) (4/4): Amon artırılmış mühimmat hasarı ve patlama yarıçapı kazanır.
• Tempered Ice (Cybernetics ağacı) (1/5): Forgedrone Yeteneği: Amon mühimmatını etkinleştirdiğinde, bir süre boyunca yakındaki düşmanlara buz yakın dövüş hasarı veren bir Çekiç Forgedrone çağırır.
• Endless Bombardment (Cybernetics ağacı) (3/3): El bombalarının kullanımda kendilerini iade etme şansı vardır. Ağır mühimmatın düşmanlara hasar verdiğinde mermi iade etme şansı vardır.

3. Amon Yapılandırması: Siber Viking: Cybernetics (Siber) Buildi

Ana Yetenek Ağacı: Cybernetics
Aksiyon Yeteneği: Crucible
Tercih Edilen Element: Incendiary (Ateş)

Amon'un Cybernetics yetenek ağacı, grubun en çok aksiyon yeteneği spamleyen kurulumudur; devasa baltalar (daha sonra kılıçlar) fırlatır ve geri dönen ikiz bir balta, düşmanları hazırlayıp patlatır. Ayrıca destek için Forgedrone'lar yaratırsınız. Tüm bunların arasında, artırılmış silah hasarınız ve kritik vuruş şansınız olacak, bu nedenle her şeyi yapabilen bir build'dir.

Cybernetics / Crucible Buildi İçin Önerilen Yetenek Dağılımı

• Crucible (Aksiyon Yeteneği): Amon, atılabilecek ve bekleme süresini iade etmek için yerden alınabilecek Forgebaltaları hazırlar: Alev baltası ateş yakın dövüş hasarı verirken, don baltası buz yakın dövüş hasarı verir. Forgebaltalarından hasar alan düşmanlar kısa bir süre için hazırlanır ve öldüklerinde veya bir Forgeskill tarafından hasar gördüklerinde patlar, yakındaki düşmanlara hasar verir.
• Double-Edge (Forgeskill): İkiz bir forgebalta fırlatılır, geçtiği düşmanlara buz yakın dövüş hasarı verir ve geri dönerken ateş yakın dövüş hasarı verir.
• Cast Iron (3/5): Amon artırılmış Forgeskill bekleme süresi oranı ve silah kullanımı kazanır.
• Gathering Storm (3/3): Kill Skill: Amon bir süre için artırılmış elemental hasar verir.
• Executioner (5/5): Amon artırılmış kritik vuruş hasarı kazanır. Yakın dövüş hasarı verdikten sonra bu etki bir süre ikiye katlanır.
• Endless War (Geliştirme - Daha Sonra Değiştirilecek): Hazırlanmış düşmanlar, her hazırlık yığını için artırılmış silah hasarı alır. Amon hazırlanmış bir düşmanı patlattığında, yakındaki bir düşmanı arayan yeni bir Forgebalta belirir.
• Destruction Engine (5/5): Amon artırılmış Forgeskill hasarı ve patlama hasarı kazanır.
• Tempered Pyre (1/5): Forgedrone Yeteneği: Amon Forgeskill'ini etkinleştirdiğinde, bir süre boyunca yakındaki düşmanlara ateş yakın dövüş hasarı veren bir Balta Forgedrone çağırır. Tempered Pyre aktifken bir Forgeskill etkinleştirmek, tüm aktif Forgedrone'ların süresini tamamen yeniler.
• Twin Vipers (1/1): Tempered Pyre artık ek bir Balta Forgedrone çağırır, buz yakın dövüş hasarı verir. Tempered Pyre'dan gelen Forgedrone'ların süresi azaltılmıştır.
• Vital Organs (5/5): Kill Skill: Amon bir süre için silahlarla kritik vuruş şansı kazanır.
• Bellows (5/5): Amon Forgeskill'ini etkinleştirdiğinde, bir süre için artırılmış silah hasarı kazanır.
• Blast Furnace (5/5): Amon veya Forgedrone'ları bir düşmana kritik vuruş yaptığında veya bir patlamaya neden olduğunda, bir süre için artırılmış hasar kazanır. Patlamalar birden fazla yığın verir.
• Blade Tempest (Geliştirme - Endless War Yerine): Amon artık aksiyon yeteneğiyle Forgesword'leri hazırlar, alev veya şoku seçerek sırasıyla ateş yakın dövüş hasarı veya şok yakın dövüş hasarı verir. Etkinleştirildiğinde, tüm yükleri tüketerek bir baraj başlatılır. Forgesword'lerden hasar alan düşmanlar bir süre için patlama için hazırlanır ve öldüklerinde veya bir Forgeskill tarafından hasar gördüklerinde patlar, hedefe hasar verir ancak yakındaki düşmanlara vermez.
• Tempered Lightning (1/5): Forgedrone Yeteneği: Amon aksiyon yeteneğini etkinleştirdiğinde, bir süre boyunca yakındaki düşmanlara şok yakın dövüş hasarı veren bir Kılıç Forgedrone çağırır. Tempered Lightning aktifken bir aksiyon yeteneği etkinleştirmek, tüm aktif Forgedrone'ların süresini kısmen yeniler.
• Lightning Rod (4/5): Amon'un silahlarının kritik vuruşlarda şok hasarı veren bir element cıvatası oluşturma şansı vardır.
• Escalation (1/5): Forgedrone'lar artırılmış saldırı hızı ve hareket hızı kazanır.
• Honed Point (2/3): Forgedrone'ların kritik vuruş yapma şansı vardır. Bir Forgedrone kritik vuruş yaptığında, Amon'un aksiyon yeteneği bekleme süresini kısmen yeniler.
• Storm Surge (Mihenk Taşı): Double-Edge artık Storm Surge'dir. Aksiyon yeteneği tuşunu basılı tutarak bir İkiz Forgeblade fırlatılır, çarpma anında bir alanda şok yakın dövüş hasarı verir. Storm Surge, çarpma anında bir süre için bir Forgestorm oluşturur, zamanla şok durum etkisi hasarı verir.
• What Burns Within (Calamity ağacı) (2/5): Amon artırılmış ateş hasarı kazanır.
• Discombobulate (Calamity ağacı) (3/3): Amon yakın dövüş kritik vuruş şansı kazanır.
• Tritanium Knuckles (Calamity ağacı) (3/3): Amon'un yakın dövüş ve yetenek hasarını artırır.

Amon İçin Hangi Build Sizin İçin?

Amon'un sunduğu bu üç build, Borderlands 4'te farklı oyun tarzlarına hitap ediyor. Seçiminiz kişisel tercihinize ve ekibinizin ihtiyaçlarına göre değişiklik gösterecektir:

• Calamity (Doom Slayer): Eğer sürekli aksiyonun içinde olmayı, yumruklarınızla düşmanlara dalmayı ve yüksek yakın dövüş hasarı vermeyi seviyorsanız bu build tam size göre. Özellikle hızlı ve agresif bir oyun tarzı arayanlar için idealdir. Ancak uzun menzilli düşmanlara karşı veya yüksek tek hedef hasarı gerektiren durumlarda bazı zorluklar yaşayabilirsiniz.
• Vengeance (Iceplosions): Takımın tankı olmak, hasarı emmek ve büyük mühimmat patlamalarıyla düşman sıralarını dağıtmak istiyorsanız Vengeance build'i en iyi seçenektir. Cryo hasarı sayesinde düşmanları dondurarak kontrol sağlama yeteneği de cabası. Ancak mühimmat yönetimi kritik öneme sahip olup, mühimmatınız bittiğinde daha pasif kalabilirsiniz.
• Cybernetics (Siber Viking): Aksiyon yeteneği spamlemeyi, sürekli dron desteğiyle savaşmayı ve hem silah hem de yetenek hasarıyla dengeli bir oyun oynamayı sevenler için Cybernetics build'i mükemmel bir denge sunar. Kritik vuruş ve elemental hasar bonusları sayesinde çok yönlü bir savaşçı olabilirsiniz. Ancak bu build'in tam potansiyeline ulaşması, yeteneklerin ve dronların etkili koordinasyonunu gerektirebilir.

Her build'in kendine özgü güçlü ve zayıf yönleri vardır. Önemli olan, kendi oyun stilinize en uygun olanı bulmak ve Amon'un sunduğu yıkıcı potansiyeli sonuna kadar kullanmaktır. Borderlands 4 dünyasında Amon ile yapacağınız her seçim, Pandora'nın tehlikeli gezegenlerinde sizi farklı bir maceraya sürükleyecektir. Yeni zırh kalkanları gibi mekanikler, Amon'un agresif oyun tarzını daha da ödüllendirici hale getiriyor, bu da onu serinin en dinamik karakterlerinden biri yapıyor.

Sizin İçin En İyi Rafa Yapılandırmasını Seçmek

Rafa'nın olağanüstü çok yönlülüğü, her oyuncunun kendi oyun tarzına uygun bir yapılandırma bulabileceği anlamına gelir. Uzaktan Ajan ile güvenilir ve yüksek silah hasarı arayanlar, Critochet'in tutarlı performansına yönelebilir. Yakın dövüşün adrenalini ve benzersiz bir oyun deneyimi arayanlar için Arcstrider, savaş alanını ele geçirme fırsatı sunar. Eğer eski usul çift silahlı bir yıkım makinesi olmak istiyorsanız, Gunzerker yapılandırması size sınırsız ateş gücü sağlayacaktır.

Unutmayın, Borderlands serisinin özünde denemek ve keşfetmek yatar. Bu rehber sadece bir başlangıç noktasıdır. Kendi ekipmanlarınızla, modlarınızla ve oyun içi tercihlerinizle bu yapılandırmaları daha da kişiselleştirebilirsiniz. Hangi yolu seçerseniz seçin, Rafa ile Borderlands 4'te unutulmaz anlar yaşayacağınız kesin!

Borderlands 4: Seviye 50 Sonrası Gelişim ve Gelecek Beklentileri

Karakter gelişimi, Borderlands 4'te sadece başlangıçtaki 50 seviye ile sınırlı kalmıyor. Oyun, oyuncuları maceralarına devam etmeleri için çeşitli endgame sistemleri sunuyor. İşte öne çıkanlar:

• Firmware Ekipmanları: Yaklaşık 25. seviyeden itibaren düşmeye başlayan bu yeni ekipman türü, adeta bir 'set' mantığıyla çalışarak karakterlere özel bonuslar sağlıyor.
• Uzmanlık (Specialisations) XP Barı: Ana senaryoyu bitirdikten sonra açılan bu sistem, yüzlerce kez seviye atlayabilen sonsuz bir ilerleme çubuğu sunuyor. Her seviye, karakterinize küçük ama zamanla biriken güçlendirmeler sağlıyor.

Seviye sınırının gelecekte artırılıp artırılmayacağı sorusunun cevabı ise neredeyse kesin bir evet. Serinin bir önceki oyunu Borderlands 3, başlangıçta 50 seviye sınırına sahipti ancak zamanla yayınlanan ücretsiz güncellemelerle bu sınır 72. seviyeye kadar yükseltildi. Benzer bir yolun Borderlands 4 için de izlenmesi bekleniyor; ilk seviye artışının oyuna yeni ve daha zorlu boss'lar ekleyecek olan 'Invincible Boss' güncellemesiyle veya gelecek yıl yayınlanması planlanan 'Mad Ellie and the Vault of the Damned' DLC'si ile birlikte gelmesi öngörülüyor. Bu durum, oyuncuların karakterlerini daha da güçlendirme ve yeni içeriklerle meşgul olma beklentilerini canlı tutar.

Borderlands 4 Lansmanının Gölgesindeki Performans Sorunları ve İlk Tepkiler

Borderlands 4'ün Steam lansmanı, beraberinde serinin artık bir 'geleneği' haline gelen zayıf çıkış günü optimizasyonu ile gündeme geldi. Yüzlerce kullanıcının bildirdiğine göre, oyuncular güçlü donanımlara sahip olsalar bile düşük kare hızları, sürekli takılmalar (stuttering) ve sık sık yaşanan çökmelerden şikayetçi oldu. Bu durum, oyun deneyimini ciddi şekilde baltalarken, Steam'de 'çoğunlukla olumsuz' yorumlar almasına neden oldu. Hatta oyunun geliştiricisi Gearbox'ın patronu Randy Pitchford, lansman öncesinde oyuncuları "gerçekçi beklentilere" sahip olmaya çağırarak eski donanımlar için performans konusunda uyarılarda bulunmuştu. Lansman günü yayınlanan 2.7 GB'lık bir yama çökme sorunlarının sıklığını bir miktar azaltsa da, düşük kare hızları ve takılmalar gibi temel performans problemlerini kökten çözmekte yetersiz kaldı. Oyunun sistem gereksinimleri, özellikle 8 çekirdekli işlemci tavsiyesiyle biraz kafa karıştırmış olsa da, DLSS ve FSR gibi modern optimizasyon teknolojilerini desteklediği belirtilmişti. Oyuncuların Steam'de karşılaştığı performans sorunları ve lansman incelemeleri hakkında daha fazla bilgi almak için Borderlands 4 Steam performans sorunları yazımıza göz atabilirsiniz. PC performans testleri ve optimizasyon detayları için ise Borderlands 4 PC performans testi rehberimiz size yardımcı olacaktır.

Açık Dünya Yapısı, Navigasyon ve Gizli Savaş Radarı

Performans sorunlarının yanı sıra, Borderlands 4'ün en çok konuşulan yönlerinden biri de seriye getirdiği tamamen açık dünya yapısıydı. Bölgeler arası yükleme ekranlarını ortadan kaldırarak oyunculara Pandora'nın geniş arazilerinde özgürce dolaşma imkanı sunan oyun, beraberinde navigasyonla ilgili yeni zorlukları da getirdi. Gearbox, önceki oyunlardaki mini harita yerine, ekranın üst kısmında sadece bir pusula kullanma kararı almıştı. Bu durum, özellikle yoğun çatışma anlarında düşman takibi ve durumsal farkındalık açısından oyuncular için ciddi bir dezavantaj oluşturdu. Kuzeydoğunuzda bir düşman olsa bile, pusulanın sadece yön göstermesi, o düşmanın tam karşınızda mı yoksa çok uzakta mı olduğunu anlamayı zorlaştırdı.

Gizli Kahraman: Savaş Radarı Ekranı

Neyse ki Gearbox, oyuncu geri bildirimlerini dikkate alarak bu duruma bir çözüm sundu. Oyunun ayarlar menüsündeki 'oynanış' sekmesinin alt kısmında yer alan 'radar ekranı' seçeneği, kayıp mini haritanın yerini tam olarak tutmasa da, savaş anında düşmanların konumunu sizin pozisyonunuza göre hassas bir şekilde takip etmenizi sağlıyor. Bu özellik, özellikle kalabalık çatışmalarda hayati bir fark yaratarak oyuncuların stratejilerini anında adapte etmelerine olanak tanıyor. Radar ekranı etkinleştirildiğinde, düşmanlar pusulada işaretlenmez; bu sayede pusula sadece görev hedeflerinizi ve açık dünya aktivitelerini göstererek daha az karmaşık bir görüntü sunar. Bu ve diğer harita ayarları hakkında detaylı bilgi almak için Borderlands 4 harita ayarları ve savaş radarı rehberimize göz atabilirsiniz.

Hizmet Şartları Tartışması ve 'Casus Yazılım' İddialarına Gearbox'tan Cevap

Borderlands 4'ün Steam'deki lansmanı, performanstan kaynaklı sorunların yanı sıra, hizmet şartları (TOS) etrafındaki tartışmalarla da gündeme geldi. Özellikle PC oyuncuları arasında, oyunun Steam sayfasında belirtilen ve minimum 8 çekirdekli bir işlemci talep eden kafa karıştırıcı sistem gereksinimleri ciddi bir belirsizlik yaratırken, bu duruma ek olarak oyunun ana şirketi Take-Two'nun 'casus yazılım' kullandığı iddiaları oyuncular arasında endişelere yol açmıştı. Gearbox, bu kez Borderlands 4'ün lansmanıyla benzer bir durumun yaşanmaması adına proaktif davrandı. Yayınladıkları resmi açıklamada şunları net bir dille belirttiler: "Take-Two oyunlarında casus yazılım kullanmaz." Şirket, Take-Two'nun gizlilik politikasının tüm stüdyolar, oyunlar ve platformlar için geçerli olduğunu, ancak belirtilen veri toplama faaliyetlerinin her oyunda veya hizmette gerçekleşmediğini vurguladı.

"Take-Two'nun gizlilik politikası, hangi veri faaliyetlerinin toplanabileceğini belirtir, ancak bu, her örneğin her oyunda veya hizmette toplandığı anlamına gelmez." - Gearbox Software

Bu geniş kapsamlı maddelerin amacının, yasal yükümlülüklere uymak ve oyunculara şeffaflık sağlamak olduğu ifade edildi. Şirket, veri toplama faaliyetlerinin oyun ortamını koruma, oyuncu deneyimini iyileştirme, uyumluluk sağlama ve kişiselleştirme (kullanıcı adı görüntülemeleri gibi) amaçlı olduğunu ekledi.

Mod Desteği ve Fikri Mülkiyet Konusunda Açıklık

Oyuncular arasında merak uyandıran bir diğer konu ise, güncellenen TOS'un modcular üzerindeki potansiyel etkisiydi. Gearbox bu konuda da açıklık getirdi. Şirket, "kötü niyetli modları" yasaklarken, tek oyunculu, ticari olmayan ve üçüncü taraf fikri mülkiyet haklarına saygı duyan modlara karşı herhangi bir eylemde bulunma niyetinde olmadığını açıkladı. Bu açıklama, Borderlands serisinin zengin mod topluluğu için önemli bir güvence niteliğindedir.

Tüm Olumsuzluklara Rağmen Yüksek Oyuncu Sayısı: Neden?

Performans sorunlarına rağmen, Borderlands 4'ün Steam'deki eşzamanlı oyuncu sayısı oldukça yüksek. SteamDB verilerine göre, oyun an itibarıyla 192.000'den fazla oyuncuya ev sahipliği yapıyor. Bu sayı, serinin önceki oyunlarını (Borderlands 3'ün Epic Games Store'a özel çıktığı düşünüldüğünde) geride bırakarak, hafta sonu daha da artması bekleniyor. Bu durum, oyunun temel çekiciliğinin ve markanın gücünün bir göstergesi olarak kabul edilebilir; oyuncular sorunlara rağmen oyunu deneyimlemek istiyor.

Gearbox'tan Beklenen Açıklamalar ve Gelecek Yamalar

Şu an için Gearbox'tan yaşanan sorunlarla ilgili resmi bir açıklama veya çözüm planı gelmiş değil. Ancak, oyunun henüz birkaç saat önce piyasaya sürüldüğü düşünüldüğünde, geliştiricilerin bir reaksiyon vermesi ve durum tespiti yapması zaman alacaktır. Oyuncular, önümüzdeki günlerde ve haftalarda performansı iyileştirecek yeni yamaların yayınlanmasını umutla bekliyor. Borderlands serisinin sadık hayranları, bu tür başlangıç sorunlarının zamanla giderileceğine inanarak oyunun potansiyeline güvenmeye devam ediyor.

Daha Fazla Bilgi ve Kaynaklar

Borderlands 4'ün karakter yapılandırmaları ve genel oyun deneyimi hakkında daha derinlemesine bilgi edinmek için Nexus Haber Borderlands 4 Rehberleri sayfamızı ziyaret edebilirsiniz. Forgeknight Amon'un en iyi buildleri için Borderlands 4 Amon En İyi Forgeknight Buildleri rehberimize de göz atabilirsiniz. Ayrıca, Rafa yapılandırmaları için detaylı bilgiler PC Gamer'ın kapsamlı Exo-Asker Rafa rehberinden derlenmiş ve yorumlanmıştır.