Küresel yapay zeka (YZ) yarışının ivme kazandığı bu dönemde, ABD hükümeti çip ihracatı politikalarında kritik bir değişikliğe gitti. Washington, teknoloji kısıtlamaları uyguladığı Çin gibi rakiplerine karşı net bir tavır sergilerken, bu kez güçlü finansal müttefiki Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ile devasa bir anlaşmaya imza attı. Bu anlaşma, BAE'nin yapay zeka geliştirme kapasitesini hızla artıracak yüz binlerce yüksek performanslı Nvidia GPU'sunun ihracat yolunu açıyor.
İhracat Hacmi Beş Kat Arttı: Yıllık 500.000 Çip Hedefi
Bloomberg kaynaklı raporlara göre, ABD Ticaret Bakanlığı'na bağlı Sanayi ve Güvenlik Bürosu (BIS), Nvidia'ya BAE'ye çip ihraç etme lisansı verdi. Bu izin, iki ülke arasındaki ilişkilerin derinleştiği ve “dönüştürücü bir YZ ortaklığı” olarak tanımlanan yeni bir dönemin başlangıcı olarak kabul ediliyor. Anlaşmanın büyüklüğü, müzakereler sırasında belirlenen potansiyel tavan rakamlarında çarpıcı bir artış yaşanmasıyla dikkat çekiyor.
Ortaklığın Kilit Noktaları:
- İlk müzakerelerde yıllık 100.000 çip olarak belirlenen ihracat hedefi, görüşmelerin ardından 2027 yılına kadar **yıllık 500.000 adede** yükseltildi.
- BAE, çip ihracatına yapılan yatırıma karşılık olarak ABD’ye eşdeğer yatırım yapmayı taahhüt ediyor. Bu, BAE’nin Mart ayında ABD’ye taahhüt ettiği **1.4 trilyon dolarlık** yatırım planının stratejik bir parçası olarak görülüyor.
- Anlaşma kapsamında, Abu Dabi’de 5GW gücünde yeni ve devasa bir YZ kampüsü kurulması da planlanıyor.
Bu çiplerin önemli bir kısmının Abu Dabi merkezli büyük YZ şirketi G42'ye gitmesi bekleniyordu. Her ne kadar bu ilk ruhsat turunda G42’ye özel bir çip sevkiyatı belirtilmese de, şirketin ileriye dönük olarak toplam ihracatın beşte birini alması bekleniyor. Kalan çiplerin büyük çoğunluğu ise bölgedeki Amerikan veri merkezi operasyonlarına tahsis edilecek.
Bu devasa ölçekteki yatırımlar ve çip sevkiyatları, küresel finans çevrelerinde Yapay Zeka (YZ) piyasasının sürdürülebilirliği hakkında tartışmaları da beraberinde getiriyor. Uluslararası finans dünyasının en etkili isimlerinden JP Morgan CEO'su Jamie Dimon, AI yatırımlarını değerlendirirken, teknolojinin dönüştürücü gücünü kabul etse de, bu alana giren paranın büyük bir kısmının tıpkı Dot-com balonu döneminde olduğu gibi kaybedileceği uyarısında bulundu. Dimon, küresel piyasalarda ciddi bir düzeltme riskinin (piyasa çöküşü) beklenenden çok daha yüksek olduğunu ifade ederek yatırımcıları temkinli olmaya çağırıyor. Jamie Dimon'ın bu kritik piyasa uyarısı ve yapay zeka balonu değerlendirmesi hakkında daha fazla bilgiye JP Morgan CEO’su Jamie Dimon’dan Yapay Zeka Balonu Uyarısı içeriğimizden ulaşabilirsiniz.
Ancak, bu devasa ölçekteki finansal yatırımlar, yapay zekanın sadece donanım değil, aynı zamanda yeni bir platform ekonomisi yarattığı vizyonuyla destekleniyor. Sektör lideri OpenAI, popüler sohbet botu ChatGPT için radikal bir strateji izleyerek, mevcut arayüzünü terk edip onu tam teşekküllü bir işletim sistemi (OS) benzeri platforma dönüştürmeyi hedefliyor. Bu yeni vizyon, üçüncü taraf geliştiricilerin uygulamalarını entegre edebileceği bir Yapay Zeka Uygulama Mağazası (AI App Store) kurulmasını içeriyor ve mobil ekosistemin devleri Apple ile Google'ın mevcut uygulama mağazası hakimiyetini ciddi şekilde tehdit ediyor. OpenAI’ın işletim sistemi olma vizyonu ve uygulama mağazası kurma hamlesi hakkında daha detaylı bilgi için ChatGPT İşletim Sistemi ve OpenAI Uygulama Mağazası Kuruyor içeriğine göz atabilirsiniz.
Güvenlik Endişeleri: Teknolojik Üstünlük Tehlikede mi?
Bu ölçekteki bir ihracat izni, ABD içinde eleştirel seslerin yükselmesine neden oldu. Özellikle Senato Demokratları, bu durumu teknoloji transferi açısından riskli buluyor. Mayıs ayında Ticaret Bakanı Howard Lutnick'e gönderilen mektupta, ihracat izinlerinin 100.000'den 500.000'e çıkarılması, ABD'nin kritik teknolojilere erişimini engelleme çabalarına
