Sinema dünyasının en prestijli etkinliklerinden biri olan Toronto Uluslararası Film Festivali (TIFF), 50. yılında yine çok konuşulacak bir belgesel seçkisiyle izleyici karşısına çıkmaya hazırlanıyor. 4 Eylül'de başlayacak olan ve 18 farklı ülkeden 23 uzun metrajlı belgeselin yer aldığı program, özellikle gazetecilik mesleğinin zorluklarını, hakikat arayışını ve bu uğurda ödenen bedelleri merkeze alan yapımlarla dikkat çekiyor.
Hakikatin Peşindeki İsimler: Hersh, Addario ve Hassona
Bu yılki seçkinin en çarpıcı temalarından biri, araştırmacı gazetecilerin hayatlarına ve mücadelelerine odaklanan belgeseller. Oscar ödüllü yönetmen Laura Poitras'ın, Vietnam'daki My Lai katliamından Ebu Gureyb'deki işkencelere kadar birçok skandalı ortaya çıkaran efsanevi gazeteci Seymour Hersh'i konu alan "Cover Up" adlı filmi, Venedik'teki dünya prömiyerinin ardından Kanada'da ilk kez gösterilecek. Poitras'ın yirmi yıldır çekmek için uğraştığı bu film, Hersh'in sarsıcı haberlerinin perde arkasını aralıyor.
Benzer şekilde, Oscar'lı yönetmenler Jimmy Chin ve Chai Vasarhelyi ikilisi, Pulitzer ödüllü savaş fotoğrafçısı Lynsey Addario'nun kariyerini anlatan "LOVE+WAR" ile programda yer alıyor. Addario'nun Taliban yönetimindeki Afganistan'dan Libya krizine uzanan yirmi yıllık tehlikeli yolculuğunu anlatan belgesel, National Geographic tarafından dağıtılacak.
Bir Trajedi ve Bir Film: Fatma Hassona'nın Hikayesi
Ancak programdaki en dokunaklı hikayelerden biri, Sepideh Farsi'nin yönettiği "Put Your Soul on Your Hand and Walk" adlı belgesele ait. Film, Gazze'de sürekli bombardıman altında mesleğini yapmaya çalışan 25 yaşındaki foto muhabiri Fatma Hassona'nın hayatını anlatıyor. Filmin Cannes Film Festivali'ndeki gösteriminin duyurulmasından sadece bir gün sonra, 16 Nisan'da Hassona'nın bir İsrail hava saldırısında hayatını kaybetmesi, bu yapımı trajik bir anıta dönüştürdü. Film, Farsi'nin Gazze'ye girememesi ve Hassona'nın ayrılamaması nedeniyle WhatsApp görüntülü görüşmeleri üzerinden, pikselli ve gecikmeli bir sesle çekilmiş olmasıyla da dikkat çekiyor.
Usta Yönetmenler ve Çarpıcı Konular
Seçkide öne çıkan bir diğer önemli yapım ise "Ben Senin Zencin Değilim" ile Oscar'a aday olan Raoul Peck'in yönettiği "Orwell: 2+2=5". "1984" ve "Hayvan Çiftliği"nin unutulmaz yazarı George Orwell'in hayatını ve fikirlerini günümüz görüntüleriyle harmanlayan filmde, Orwell'i ünlü aktör Damian Lewis seslendiriyor.
Festivalin açılışını ise iki kez Oscar kazanmış Ben Proudfoot'un "The Eyes of Ghana" adlı filmi yapacak. Gana'nın ilk devlet başkanı Kwame Nkrumah'ın kişisel sinemacısı olan 93 yaşındaki Chris Hesse'nin hikayesini anlatan filmin yapımcıları arasında Barack ve Michelle Obama'nın şirketi Higher Ground da bulunuyor.
Festival Programcısının Notu: TIFF belgesel programcısı Thom Powers, sektördeki bütçe kesintilerine ve dağıtımcı sıkıntısına rağmen 1000'den fazla başvuru arasından bu seçkiyi oluşturduklarını belirtiyor. Powers, "Bu durum, belgesel yapma ruhunun azalmadığını gösteriyor. Artık dağıtım tarafında daha fazla insanın sorumluluk alması gerekiyor," diyerek sektördeki çelişkiye dikkat çekiyor.
Programda ayrıca Katolik Kilisesi'ndeki taciz iddialarını konu alan "Nuns vs. the Vatican", ünlü şefin skandalını yeniden araştıran "Canceled: The Paula Deen Story" ve seks endüstrisini içeriden bir bakışla ele alan "Modern Whore" gibi birbirinden farklı konulara değinen pek çok dikkat çekici yapım bulunuyor. Bu zengin seçki, TIFF'in 50. yılında belgesel sinemanın gücünü ve önemini bir kez daha kanıtlıyor.
