Amerika Birleşik Devletleri'nde elektrikli araç (EV) satışları, hem yeni hem de ikinci el pazarında beklenmedik bir yükselişle dikkat çekiyor. Son dönemde açıklanan veriler, pazarın neredeyse rekor seviyelere ulaştığını ortaya koyarken, bu durumun ardında yatan temel nedenin hükümetin elektrikli araç teşviklerini sonlandırma kararı olduğu belirtiliyor. Ancak bu tablo, ikinci el piyasasındaki daha geniş bir eğilimle birleşiyor: Sektör analiz firması iSeeCars tarafından yayınlanan son verilere göre, geçtiğimiz yıla oranla ikinci el bir elektrikli aracın ortalama değeri %4.8 oranında düşüş gösterirken, aynı dönemde benzinli otomobillerin ortalama fiyatı %5.2 artış kaydetti. Bu durum, tüketicilerin teşvikler tamamen ortadan kalkmadan önce avantajlardan yararlanmak için adeta bayilere akın etmesiyle birlikte, ikinci el EV'lerin de daha erişilebilir hale geldiği bir dönemi işaret ediyor.
Politika Değişikliği ve Pazar Dinamikleri
ABD Kongresi'nin 4 Temmuz'da imzaladığı büyük bütçe yasasıyla, elektrikli araçlar için sunulan vergi indirimlerinin ve teşvik programlarının 30 Eylül itibarıyla sona ereceği duyurulmuştu. Bu karar, pazar üzerinde anında büyük bir etki yarattı. Cox Automotive'in yeni verilerine göre, yasanın imzalanmasından sonraki ilk ay olan Temmuz'da elektrikli araç satışlarında 'Trump etkisi' olarak adlandırılan güçlü bir artış yaşandı. Bu artış, neredeyse tüm marka ve modellerde gözlendi.
Ancak federal düzeyde yaşanan bu geri adıma karşılık, bazı eyaletler kendi inisiyatiflerini geliştirerek boşluğu doldurmaya hazırlanıyor. Özellikle ABD'nin en büyük otomobil pazarı olan California, federal teşviklerin sona ermesinin ardından eyalet düzeyinde benzer bir programı devreye sokma niyetini açıkladı. California Hava Kaynakları Kurulu (CARB) tarafından hazırlanan raporlar teşviklerin devam etmesi gerektiğini savunsa da, programın mevcut finansman kaynaklarına bağlı olacağı ve gelir ya da araç fiyatı gibi sınırlamaların henüz netleşmediği belirtiliyor. Bu durum, federal politikalardaki değişimin etkisini kısmen de olsa hafifletebilecek önemli bir bölgesel dinamik olarak öne çıkıyor.
Cox Automotive raporuna göre, "Temmuz ayında yeni elektrikli araç satışları 130.082 adede yükselerek bir önceki aya göre %26,4, bir önceki yıla göre ise %19,7 artış kaydetti ve pazar payı %9,1'e ulaştı." Bu rakam, şimdiye kadarki en yüksek ikinci aylık toplam olarak kayıtlara geçti.
Marka Bazında Öne Çıkanlar ve Satış Verileri
Temmuz ayı satış rakamları, birçok markanın yılın en iyi EV satış performansını sergilediğini gösteriyor. Özellikle ilk beş marka güçlü kazançlar elde etti:
| Marka | Temmuz Satışları (Adet) | Değişim |
|---|---|---|
| Tesla | 53.816 | Güçlü artış |
| Chevrolet | - | Güçlü artış |
| Hyundai | - | Güçlü artış |
| Ford | - | Güçlü artış |
| Honda | - | Güçlü artış |
| Volkswagen | - | %454 artış (6. sıraya yükseldi) |
Bu dönemde Tesla'nın finansal başarısında, geleneksel otomobil üreticilerinin emisyon hedeflerini tutturmak için Tesla'dan satın aldığı ve şirketin son on yılda yaklaşık 11.8 milyar dolar gelir elde ettiği regülatif kredi satışları da önemli bir rol oynamıştır. Ancak bu "gizli" gelir kapısı, yeni düzenlemelerle birlikte sona ermek üzere.
Lüks markalar da bu dönemde iyi performans gösterdi; Audi %150,2, Cadillac %14,5 ve Mercedes-Benz %6,4'lük artışlarla premium segmentteki devam eden gücü işaret etti.
Stok Seviyeleri ve Tüketici Talebi
Satışlardaki bu güçlü artış, beraberinde stok seviyelerinde önemli düşüşler getirdi. Temmuz ayında ikinci el elektrikli araçların ortalama bayilik stoğu 40 günle bir önceki yıla göre %49 azalırken, bu oran ikinci el içten yanmalı motorlu araçlara (43 gün) göre daha düşüktü. Yeni elektrikli araç pazarında ise durum tersine döndü; yeni EV stoğu 87 gün iken, içten yanmalı motorlu araç stoğu 76 gündü. Ancak yine de yeni EV stoğu, bir yıl öncesine göre %49 düşüş gösterdi. Bu durum, tüketicilerin teşvikler bitmeden önce 'son fırsat' olarak gördükleri bu dönemi açıkça ortaya koyuyor.
Peki Bu Bir “Patlama” Mı, Yoksa Geçici Bir Etki Mi? (Şeytanın Avukatı)
Elektrikli araç satışlarındaki bu ani yükseliş ilk bakışta EV pazarının ne kadar canlı olduğunu gösterse de, bu durumun sürdürülebilirliği konusunda soru işaretleri bulunuyor. Satışlardaki artışın ana nedeni, tüketicilerin vergi teşviklerinin kalkması öncesinde aceleci davranması. Bu durum, piyasada yapay bir talep dalgalanması yaratmış olabilir. Bu yapay dalgalanmayı güçlendiren bir diğer etken ise, sektörün öncü markalarından Tesla'nın önemli bir gelir kapısını kaybetme durumu. Tesla'nın on yılı aşkın süredir geleneksel otomobil üreticilerine sattığı ve şirkete yaklaşık 11.8 milyar dolar kazandıran regülatif krediler, ABD'deki yeni vergi ve harcama yasası tasarısı ile sona eriyor. Bu tasarı, CAFE standartlarını karşılayamayan üreticilere uygulanan finansal cezaları ortadan kaldırdığı için, diğer şirketlerin bu kredileri satın alma ihtiyacını ortadan kaldırıyor. GLJ Research analisti Gordon Johnson bu durumu,
sözleriyle özetliyor. Bu durum, Tesla'yı karlılığını tamamen araç satış performansına dayandırmak zorunda bırakacak; ki bu da şirketin ya maliyetleri kısmasını ya da satışlarını ciddi ölçüde artırmasını gerektirecek. İşin ironik yanı ise, bu teşvik mekanizmasının sona ermesini en çok savunan isimlerden birinin Tesla CEO'su Elon Musk olması. Tesla için regülatif kredi gelirlerinin sona ermesi, şirketin ve dolayısıyla genel EV pazarının gelecekteki dinamiklerini önemli ölçüde etkileyebilir. Özellikle ikinci el elektrikli araç pazarında yaşanan fiyat düşüşleri de bu durumu destekliyor; zira Tesla, General Motors ve Hyundai gibi büyük üreticilerin sıfır araçlarda uyguladığı rekabetçi indirimler, doğrudan ikinci el piyasasına yansımış durumda. Örneğin, 1 ila 5 yaş arasındaki ikinci el Tesla modelleri geçtiğimiz yıla göre ortalama %5.3'lük bir değer kaybı yaşayarak ortalama fiyatları ilk kez 30.000 dolar bandının altına geriledi. Ayrıca, pazara sürekli yeni modellerin girmesi ve ikinci el arzının hızla artması (ikinci el EV satışları bir yılda %61.8 artarken, içten yanmalı motorlu araçlarda bu artış %22.2'de kaldı) fiyatlar üzerinde baskı oluşturuyor. iSeeCars yönetici analisti Karl Brauer'in de belirttiği gibi, "Tam da ikinci el elektrikli araç fiyatları istikrara kavuşurken, geleneksel kullanılmış arabaların değeri yeniden artıyor. Yüksek sıfır araç fiyatları ve olası gümrük vergileri konusundaki endişeler, muhtemelen hem yeni hem de kullanılmış araçlara olan kısa vadeli talebi artırıyor." Bu karmaşık tablo, 30 Eylül sonrası dönemde, teşviklerin tamamen kalkmasıyla birlikte satışlarda belirgin bir yavaşlama yaşanması olası olduğunu gösteriyor. Zira, 1 Ekim'den itibaren birçok EV kiralamasının 7.500 dolar, ikinci el EV alımlarının ise 4.000 dolarlık federal vergi kredisini kaybedeceği tahmin ediliyor. Bu durum, "acaba piyasa gerçekten bu seviyede bir talebe mi sahip, yoksa teşvik bağımlılığı mı devam ediyor?" sorusunu akıllara getiriyor. Orta ve uzun vadede EV pazarının asıl testinin, teşviksiz bir ortamda gerçek tüketici talebi ve fiyat rekabetçiliği ile ortaya çıkacağı öngörülüyor."Bu regülatif kredi satışları, Tesla'nın bugün var olmasının sebebidir. Bu krediler olmadan Tesla, ana iş kolunda para kaybederdi."
Sen,Nexus Yorumu: Pazarın Geleceği ve Fırsatlar
ABD'deki bu gelişmeler, elektrikli araç pazarının politika ve teşviklere ne kadar duyarlı olduğunu bir kez daha gösteriyor. Türkiye gibi gelişmekte olan EV pazarları için bu durum önemli dersler içeriyor. Tüketicilerin, fiyat avantajı ve vergi teşviklerinin büyük motivasyon kaynakları olduğu açık. ABD'deki bu 'son dakika' telaşı, küresel otomotiv sektöründe uygun fiyatlı ve cazip koşullarla sunulan elektrikli araçlara olan talebin ne kadar güçlü olabileceğini de vurguluyor. Uzmanlar, elektrikli araçların yaygınlaşması için uygun fiyatlandırma ve cazip finansman seçeneklerinin kritik önem taşıdığını belirtiyor. Özellikle ikinci el elektrikli araç piyasasında yaşanan düşüşler, birçok tüketici için elektrikli bir araca geçiş yapmak adına cazip bir fırsat sunuyor. Ancak bu fırsatlar bazı riskleri de beraberinde getiriyor: İkinci el bir EV alırken batarya sağlığı ve garanti durumu mutlaka detaylıca incelenmelidir. Ayrıca, teşvik politikalarındaki değişikliklerin yaratacağı belirsizlik ve artan şarj maliyetleri gibi etkenler, uzun vadeli sahip olma maliyetini ve kullanım kolaylığını etkileyebilir. Teşviklerin sona ermesiyle birlikte markaların, tüketicileri elektrikli araçlara yönlendirmek için yeni stratejiler geliştirmesi gerekecek. Bu durum, piyasada rekabeti artırarak nihayetinde tüketicilere daha iyi fırsatlar sunabilir.
Bu dönem, ikinci el elektrikli araç pazarının ve uygun fiyatlı EV kiralama seçeneklerinin daha da önem kazandığı bir süreç olarak öne çıkıyor. Zira, ikinci el elektrikli araç piyasası, niş bir pazardan olgun bir pazara evrilmenin sancılarını yaşıyor ve fiyatlar artık teknolojik yenilik korkularından çok, arz, talep ve devlet politikaları gibi temel ekonomik dinamiklerle şekilleniyor. Tüketicilerin, maliyet etkin çözümler arayışında olduğu ve pencereler kapanmadan bu fırsatları değerlendirme eğiliminde olduğu gözlemleniyor.
Kaynak: Daha fazla bilgi için InsideEVs'in ilgili haberini inceleyebilirsiniz.
```
