Kısa videolar, sosyal medya dünyasının en büyük zaman yutucuları arasında yer alıyor. Kullanıcıların ‘sadece bir video daha izleyeyim’ düşüncesiyle saatler geçirmesi yaygın bir durum haline geldi. Bu duruma çözüm bulmak isteyen YouTube, popüler kısa video formatı Shorts için ‘günlük ekran süresi limiti’ adını verdiği yeni bir özellik test etmeye başladı. Bu hamle, hem teknoloji platformları üzerindeki artan kamuoyu baskısını yansıtıyor hem de şirketin kullanıcıları tükenmişlik riskine atmak yerine, uzun vadeli etkileşimi teşvik etme amacını gösteriyor.

Yeni Shorts Zamanlayıcısı Nasıl Çalışacak?

Kullanıcılar, uygulamanın ayarları üzerinden Shorts izlemeye ayırmak istedikleri günlük maksimum süreyi belirleyebilecekler. Belirlenen bu süreye ulaşıldığında, ekranda bir bildirim açılacak ve Shorts akışında kaydırmanın duraklatıldığı bilgisi verilecek. Ancak bu aşamada kritik bir detay ortaya çıkıyor: bu uyarı penceresi, kullanıcı tarafından kolaylıkla kapatılıp izlemeye devam edilebiliyor. Başka bir deyişle, YouTube kullanıcıya bir mola seçeneği sunuyor, ancak zorunlu kılmıyor.

YouTube'un Dijital Refah Alanındaki Geçmiş Adımları

YouTube, kullanıcıların 'doomscrolling' alışkanlıklarını dizginlemek adına geçmişte de adımlar atmıştı. Bu yeni Shorts zamanlayıcısı, platformun mevcut 'Dijital Refah' araçlarının bir uzantısı olarak görülebilir:

• Mola Ver (Take a Break) Hatırlatıcısı: Kullanıcılar 15, 30, 60, 90 veya 180 dakikada bir mola vermeyi hatırlatan bir ayar yapabilir. Bu süre dolduğunda video duraklatılır ve kullanıcıya uygulamayı kapatma veya izlemeye devam etme seçeneği sunulur.
• Yatmadan Önce Hatırlatıcı (Bedtime Reminder): Kullanıcıların belirlediği bir zaman aralığında (başlangıç ve bitiş saati) izlemeyi bırakıp yatmaları gerektiği hatırlatılır.

Tüm bu özellikler, şirketlerin kurumsal sorumluluklarını göstermelerine yardımcı olsa da, isteğe bağlı olmaları, ana iş modelini koruyarak bağımlılık yaratan tasarımlarla ilgili endişeleri gidermeye olanak tanıyor.

Eleştirel Bakış: Sorumluluk mu, Etkileşim Yönetimi mi?

Şeytanın avukatlığı rolünü üstlenirsek, bu tür 'dijital refah' araçlarının isteğe bağlı ve kolayca kapatılabilir olması, YouTube'un temel iş modelini (mümkün olduğunca uzun süre uygulamada tutmak) tehlikeye atmadan, dışarıdan gelen eleştirileri bertaraf etme stratejisi olarak yorumlanabilir. Eğer bir kullanıcı izlemeye bağımlı hale geldiyse, tek bir tıkla kapatılabilen bir uyarı metninin gerçek bir caydırıcılık sağlaması zordur. Bu, platformun kullanıcıya kontrol hissi verirken, aslında kontrolün büyük ölçüde kendisinde kalmasını sağlıyor.

Yasal Baskı ve Ebeveyn Kontrolleri Eksikliği

Bu özellikler, sosyal medya platformlarının kasıtlı olarak bağımlılık yapıcı özellikler tasarlayarak özellikle çocukların ruh sağlığına zarar verdiği iddialarıyla ilgili artan yasal baskının gölgesinde geliyor. Bloomberg Law raporuna göre, ABD'de sosyal medya şirketlerine karşı aileler, okul bölgeleri ve eyalet başsavcıları tarafından açılmış yaklaşık 2.000 dava bulunuyor.

Bu bağlamda en büyük eksiklik, YouTube’un yeni Shorts limitinin şu anda ebeveyn denetimiyle entegre olmamasıdır. Yani ebeveynler, çocuklarının Shorts akışında ne kadar süre geçireceği konusunda kilitli bir limit belirleyemiyor. Ancak şirket, gelecek yıl itibarıyla ebeveyn denetimlerinin geleceğini ve bu kontroller etkinleştirildiğinde çocukların uyarıları kapatamayacağını taahhüt ediyor. Bu adım, yasal endişeler ve çocuk kullanıcıların korunması açısından atılması gereken zorunlu bir gelişmedir.

Kaynak: YouTube'un dijital refah konusundaki bu yeni girişimine dair daha fazla bilgiye TechCrunch'ta yer alan orijinal haberden ulaşabilirsiniz.