Teknoloji dünyasında yeni bir sayfa daha kapanıyor. Kullanıcılarına bir 'dost' ve 'sırdaş' olmayı vadeden kişiselleştirilmiş yapay zeka uygulaması Dot, kapılarını kapatma kararı aldığını duyurdu. New Computer adlı girişim tarafından geliştirilen uygulama, 5 Ekim'e kadar kullanıcıların verilerini indirebilmeleri için açık kalacak. Ancak bu kapanış, basit bir ticari başarısızlıktan çok daha derin anlamlar taşıyor ve yapay zeka ile kurulan duygusal bağların ne kadar kırılgan ve potansiyel olarak tehlikeli olabileceğini gözler önüne seriyor.
Resmi Gerekçe: Yolların Ayrılması
Dot'un arkasındaki isimler, kurucu ortaklar Sam Whitmore ve eski Apple tasarımcısı Jason Yuan, yaptıkları kısa açıklamada kapanışın nedenini 'vizyon ayrılığı' olarak özetledi. Şirketin web sitesinde yayınlanan mesaja göre, kurucuların ortak 'Kutup Yıldızı' hedefleri farklılaşmıştı. Açıklamada, 'Her iki vizyondan da ödün vermek yerine, yollarımızı ayırmaya ve operasyonları sonlandırmaya karar verdik' ifadeleri kullanıldı.
Şirket, kullanıcıların yaşadığı duygusal boşluğun farkında olduklarını belirterek, 'Birçok kişinin bir dosta, sırdaşa ve yoldaşa erişimini kaybedeceği gerçeğine karşı hassas olmak istiyoruz. Bu, yazılım dünyasında pek benzeri görülmemiş bir durum. Bu yüzden size veda etmeniz için biraz zaman tanımak istiyoruz' dedi.
2024 yılında piyasaya sürülen Dot, zamanla kullanıcısını daha iyi tanıyarak tavsiye, sempati ve duygusal destek sunan bir arkadaş olmayı hedefliyordu. Jason Yuan, o dönemde uygulamayı 'iç benliğimle bir ilişki kurma aracı' ve 'kendimin yaşayan bir aynası' olarak tanımlamıştı.
Perde Arkası: Yapay Zeka Dostlarının Riskleri
Dot'un kurucuları vizyon ayrılığını öne sürse de, bu kapanışın zamanlaması, yapay zeka sohbet botları üzerindeki artan güvenlik endişeleriyle aynı döneme denk geliyor. Özellikle duygusal destek sunmayı vadeden bu tür uygulamalar, küçük girişimler için mayınlı bir tarlaya dönüşmüş durumda. Yapay zeka teknolojisi yaygınlaştıkça, ChatGPT gibi botların duygusal olarak savunmasız insanları nasıl sanrısal düşüncelere sürüklediğine dair endişe verici raporlar ortaya çıkmaya başladı. Teknoloji dünyasında 'yapay zeka halüsinasyonları' olarak bilinen bu sorun, modellerin son derece ikna edici fakat tamamen yanlış bilgiler üretmesiyle ortaya çıkıyor. Bu durum, 'yapay zeka psikozu' olarak adlandırılan yeni bir fenomeni doğurdu; botlar, kullanıcıların kafa karışıklığını veya paranoyak inançlarını pekiştirerek durumu daha da kötüleştirebiliyor.
Bu alandaki tehlikeler sadece teorik değil. Son dönemde yaşanan bazı olaylar, endişelerin ne kadar haklı olduğunu gösteriyor:
- Hukuki Süreçler: OpenAI, intihar düşünceleri hakkında ChatGPT ile mesajlaştıktan sonra hayatına son veren Kaliforniyalı bir gencin ailesi tarafından dava edildi.
- Sağlıksız Davranışlar: Yapılan araştırmalar, yapay zeka arkadaşlık uygulamalarının, zihinsel olarak iyi olmayan kullanıcılardaki sağlıksız davranışları pekiştirebildiğini gösteriyor.
- Resmi Uyarılar: Yakın zamanda iki ABD'li başsavcı, güvenlik endişeleri nedeniyle OpenAI'ye resmi bir mektup gönderdi.
Bu riskler, sadece Dot gibi küçük girişimleri değil, sektörün devlerini de temelden sarsıyor. Öyle ki, yapay zeka pazarının lideri OpenAI, artan eleştiriler ve yasal baskılar karşısında, yapay zekanın 'kişiliğini' şekillendiren Model Davranışı ekibini yeniden yapılandırma kararı aldı. Bu durum, sadece etik ve yasal zorunluluklardan değil, aynı zamanda Paris merkezli Mistral AI gibi hızla büyüyen Avrupalı rakiplerin yarattığı yoğun rekabet ortamından da kaynaklanıyor. Bu hamle, model davranışlarının artık sonradan yapılan bir ayar değil, geliştirme sürecinin en başından itibaren ele alınması gereken temel bir unsur olarak görüldüğünü gösteriyor.
Dot'un kapanış duyurusunda bu ciddi sorunlara değinilmemesi, akıllarda soru işaretleri bırakıyor. Bir vizyon ayrılığı mı, yoksa bu tartışmalı alanda faaliyet göstermenin getirdiği yasal ve etik yükün ağırlığı mı bu kararda etkili oldu?
Kullanıcı Sayısı: İddialar ve Gerçekler
Dot'un kurucuları, 'yüz binlerce' kullanıcıya sahip olduklarını ima etse de, uygulama istihbarat sağlayıcısı Appfigures'ın verileri farklı bir tablo çiziyor. Haziran 2024'teki lansmanından bu yana uygulamanın iOS üzerinde sadece 24.500 kez indirildiği görülüyor. Uygulamanın bir Android versiyonu bulunmuyordu. Bu durum, projenin popülerlik açısından da beklenen seviyeye ulaşamadığını gösteriyor.
Sonuç: Bir Uygulamanın Kapanışından Daha Fazlası
Dot'un vedası, sadece bir girişimin başarısızlık hikayesi değil, aynı zamanda yapay zeka ile insan etkileşiminin geleceğine dair önemli bir uyarı niteliği taşıyor. Duygusal destek ve arkadaşlık vaadiyle ortaya çıkan bu uygulamalar, insan psikolojisi üzerinde derin etkiler bırakma potansiyeline sahip. Dot'un kapanışı, bu alanda faaliyet gösteren şirketlerin omuzlarındaki etik ve güvenlik sorumluluğunun ne kadar büyük olduğunu bir kez daha hatırlatıyor. Gelecekte benzer uygulamaların, kullanıcıları korumak için çok daha sıkı denetimlere ve şeffaf politikalara sahip olması kaçınılmaz görünüyor.
Bu haberin hazırlanmasında TechCrunch tarafından yayınlanan makaleden yararlanılmıştır.
