Yapay Zeka Devrimi Cebinizde: Tavuk Beyninden İlham Alan Modeller Teknolojiyi Baştan Yazıyor

Haber Merkezi

15 August 2025, 13:01 tarihinde yayınlandı

Yapay Zeka Devrimi Cebinizde: Tavuk Beyninden İlham Alan Modeller Teknolojiyi Baştan Yazıyor

Yapay zeka denince aklımıza genellikle devasa veri merkezlerinde çalışan, inanılmaz bir işlem gücü gerektiren milyarlarca parametrelik modeller geliyor. Ancak Avrupa'nın parlayan yıldızlarından İspanyol girişim Multiverse Computing, bu denklemi tamamen değiştirecek bir adımla sahneye çıktı. Şirket, bir tavuk ve bir sineğin beyninden esinlenerek isimlendirdiği, şimdiye kadarki en küçük ve en yüksek performanslı iki yapay zeka modelini duyurdu. Bu gelişme, yapay zekanın bulut sunucularından çıkıp doğrudan cebimizdeki cihazlara ve evimizdeki aletlere ineceği yeni bir dönemin habercisi olabilir.

"Model Hayvanat Bahçesi": ChickBrain ve SuperFly ile Tanışın

Multiverse, yeni modellerine mizahi bir yaklaşımla "Model Hayvanat Bahçesi" adını veriyor. Bu ailenin üyeleri, boyutlarına göre hayvan beyinlerinden ilham alan isimler taşıyor. Bu ailenin şimdilik iki üyesi var:

  • SuperFly: Sadece 94 milyon parametreye sahip bu model, adeta bir sineğin beynini andırıyor. Hugging Face'in açık kaynaklı SmolLM2-135 modelinin sıkıştırılmış bir versiyonu olan SuperFly, internet bağlantısı gerektirmeyen cihazlar için tasarlandı. Örneğin, bir çamaşır makinesine entegre edilerek "hızlı yıkamayı başlat" gibi sesli komutları anlamasını veya arıza durumunda kullanıcıya yardımcı olmasını sağlayabilir.
  • ChickBrain: 3.2 milyar parametre ile ailenin daha büyük üyesi olan ChickBrain, bir tavuk beynine benzetiliyor. Meta'nın popüler Llama 3.1 8B modelinin sıkıştırılmış hali olmasına rağmen, şaşırtıcı bir şekilde akıl yürütme yeteneklerine sahip. En dikkat çekici yanı ise, internet bağlantısı olmadan standart bir MacBook üzerinde rahatlıkla çalışabilmesi.

Sihrin Arkasındaki Teknoloji: Kuantum Fiziğinden Doğan Sıkıştırma

Peki Multiverse, devasa modelleri performans kaybı yaşamadan nasıl bu kadar küçültebiliyor? Cevap, şirketin "CompactifAI" adını verdiği, kuantum fiziğinden ilham alan benzersiz sıkıştırma algoritmasında yatıyor. Şirketin kurucusu Román Orús'a göre bu teknoloji, geleneksel makine öğrenmesi sıkıştırma yöntemlerinden çok daha incelikli ve rafine bir yaklaşım sunuyor. Bu sayede, modelin temel yeteneklerini ve performansını korurken boyutunu dramatik bir şekilde azaltmak mümkün oluyor.

CompactifAI, yapay zeka modellerini küçültürken performanslarını koruyarak, hatta bazı durumlarda artırarak sektörde bir devrim yaratma potansiyeli taşıyor.

Rakamlar Konuşuyor: ChickBrain Orijinalinden Daha İyi

Multiverse'in en iddialı olduğu konu ise ChickBrain modelinin performansı. Şirketin yayınladığı test sonuçlarına göre 3.2 milyar parametrelik ChickBrain, kendisinin temel aldığı 8 milyar parametrelik Llama 3.1 modelini birçok standart testte geride bırakıyor. Bu, sıkıştırma işleminin sadece boyut küçültmekle kalmayıp, bazı alanlarda verimliliği artırdığını gösteriyor.

Benchmark (Test Alanı)YetenekChickBrain (3.2B) Puanı
MMLU-ProDil Becerisi60.1
Math 500Matematik55.1
GSM8KMatematik80.4
GPQA DiamondGenel Bilgi41.1

Eleştirel Bakış: Bu Modeller GPT-4'ün Rakibi Mi?

Burada şeytanın avukatlığını yapmak önemli. Multiverse'in modelleri, OpenAI'nin GPT-4'ü veya Google'ın Gemini'si gibi en üst düzey modellerle genel yetenek konusunda rekabet etme iddiasında değil. Bu modellerin amacı farklı: verimlilik, gizlilik ve erişilebilirlik. Verilerinizi bir bulut sunucusuna göndermeden, doğrudan cihazınızda işlem yapabilen bir yapay zeka, hem daha hızlı çalışır hem de kişisel gizliliğinizi en üst düzeyde korur. Dolayısıyla bu teknoloji, en büyük olmak yerine, en pratik ve en yaygın olmayı hedefliyor.

Neden Önemli?

Bu gelişme, akıllı asistanların, ev aletlerinin ve giyilebilir teknolojilerin internet bağlantısına ihtiyaç duymadan çok daha akıllı hale gelebileceği anlamına geliyor. Bu durum, özellikle veri gizliliği ve çevrimdışı çalışma kabiliyeti gibi konularda tüketiciler için büyük avantajlar sunuyor.

Gelecek Vizyonu: Apple ve Samsung ile Görüşmeler Başladı

Multiverse Computing'in potansiyeli, teknoloji devlerinin de dikkatini çekmiş durumda. Şirket, aralarında Apple, Samsung, Sony ve aynı zamanda yatırımcıları olan HP gibi devlerle görüşme halinde olduklarını doğruladı. Bu, yakın gelecekte satın alacağımız yeni bir akıllı telefonun veya buzdolabının içinde ChickBrain veya SuperFly benzeri bir modelin çalışabileceği anlamına geliyor. Haziran ayında 189 milyon Euro'luk dev bir yatırım alan girişim, Bosch ve Moody's gibi önemli müşterilere şimdiden hizmet veriyor. Yapay zekanın buluttan cihaza indiği bu yeni çağ, teknolojiyle olan ilişkimizi temelden değiştirebilir.

Bu haberin oluşturulmasında TechCrunch tarafından yayınlanan bilgilerden yararlanılmıştır.