Elon Musk’ın sahibi olduğu sosyal medya platformu X, Hindistan hükümetiyle arasındaki tansiyonu yükseltecek önemli bir adım attı. Şirket, ülkedeki içerik kaldırma mekanizması olan Sahyog sistemini onaylayan Karnataka Yüksek Mahkemesi kararına itiraz edeceğini duyurdu. X, bu devlet destekli sistemi “gizli” ve “hukuki dayanağı olmayan” bir operasyon olarak nitelendiriyor.
Geçtiğimiz hafta sonuçlanan mahkeme kararı, polisin Sahyog portalı aracılığıyla sosyal medya platformlarına “keyfi” içerik kaldırma emirleri vermesine olanak tanıyor. X, Mart ayında açtığı davada bu sistemi “sansür portalı” olarak tanımlamış ve Hindistan vatandaşlarının anayasal ifade özgürlüğü haklarını ihlal ettiğini öne sürmüştü.
Sahyog Sistemi Nedir ve Neden Tartışma Konusu?
Sahyog (Hintçe’de “yardım” anlamına gelir) sistemi, Hindistan hükümetinin 2024 sonlarında faaliyete geçirdiği ve resmi kurumların yasa dışı kabul edilen içerikleri sosyal medya platformlarından otomatik olarak kaldırmasını sağlayan bir portaldır. Google, Meta ve yerel platform ShareChat gibi teknoloji devleri bu portala uyum sağlamışken, X bu işbirliğine katılmayı reddeden başlıca şirket oldu.
- Yasal Çerçeveyi Aşma: X’e göre Sahyog, hükümetin içeriği engelleme yetkisini düzenleyen ve yazılı emir, yargı denetimi gibi usul güvenceleri içeren IT Yasası’nın 69A Bölümü’nü etkisiz kılıyor.
- Yargı Denetimi Eksikliği: Portal, yetkililerin içeriği sadece “yasa dışılık” iddialarına dayanarak kaldırmasına olanak tanıyor ve konuşmacılar için hukuki süreç işletilmiyor.
- Cezai Sorumluluk Tehdidi: Uyum sağlamayan platformlar cezai sorumluluk tehdidiyle karşı karşıya kalıyor.
Mahkeme Neden X'in İtirazlarını Reddetti?
Geçen hafta Yüksek Mahkeme’den çıkan karar, X’in ifade özgürlüğü argümanlarını reddetti. Mahkeme, sosyal medya platformunun yabancı bir şirket olması nedeniyle, Hint yasaları kapsamında anayasal ifade özgürlüğü hakkına sahip olmadığına hükmetti.
“Yurt dışında kurulmuş olmamız nedeniyle bu endişeleri dile getirme hakkımızın olmadığı görüşüne saygıyla katılmıyoruz. X, Hindistan'daki kamuoyuna önemli katkılar sağlamaktadır ve kullanıcılarımızın sesi platformumuzun kalbindedir. İfade özgürlüğünü savunmak için bu karara itiraz edeceğiz.” — X Global Hükümet İlişkileri Hesabı
Hindistan'da İfade Özgürlüğü ve Ticari Baskı Dengesi
Bu hukuki mücadele, teknoloji platformları ile ulusal hükümetler arasındaki gerilimin küresel bir örneğini teşkil ediyor. Hindistan gibi büyük ve hızla büyüyen bir pazarda faaliyet gösteren platformlar, yerel yasalara uyum sağlama zorunluluğu ile kullanıcılarının evrensel ifade özgürlüğü haklarını koruma misyonu arasında ince bir çizgide yürüyor. Hükümetler ise, özellikle dezenformasyon ve ulusal güvenlik gerekçeleriyle bu tür hızlı içerik kaldırma mekanizmalarını meşru görüyor. Bu durumun en çarpıcı küresel örneklerinden biri de, Çin merkezli TikTok'un ABD operasyonlarının, ulusal güvenlik endişeleri nedeniyle Amerikalı bir konsorsiyuma satışının zorlanmasıdır. Bu satış süreci, platformların küresel pazarlarda veri güvenliği ve algoritma kontrolü konularında ne denli baskı altında olduğunu göstermektedir. ABD'de TikTok'un satışının onaylanması ve Oracle'ın veri güvenliği rolü hakkında detaylı bilgiyi ilgili yazılım haberimizde bulabilirsiniz.
Elon Musk’ın Hindistan Yatırımları Üzerindeki Gölge
X’in Hindistan hükümetine karşı yürüttüğü bu zorlu hukuk savaşı, aynı zamanda şirketin CEO’su Elon Musk’ın ülkedeki büyük ticari hedefleriyle de çelişiyor. Musk, son dönemde Hindistan pazarına Tesla’yı resmen soktu ve uydu internet hizmeti Starlink için son düzenleyici onayları da almış durumda. Analistler, X'in hukuki mücadelesindeki ısrarının, Musk’ın Hindistan’daki diğer şirketleri (Tesla ve Starlink) için potansiyel ticari zorluklar yaratıp yaratmayacağını yakından izliyor.
Bu durum, küresel teknoloji devlerinin operasyonlarını genişletirken siyasi ve hukuki baskılar karşısında nasıl bir denge politikası izleyeceklerini gösteren çarpıcı bir örnek teşkil ediyor.
Kaynak: TechCrunch – X'in Hindistan İçerik Kaldırma Sistemine Karşı Hukuki Savaşı
