Meta çatısı altındaki dünyanın en büyük mesajlaşma uygulaması WhatsApp, platformunun gelecekteki iş modelini kökten etkileyecek kritik bir karar aldı. Şirket, bu hafta içerisinde WhatsApp Business API (İşletme API) politikalarında düzenlemeye giderek, OpenAI ve Perplexity gibi teknoloji devlerinin sunduğu 'genel amaçlı sohbet robotlarını' platform dışına çıkarma kararı verdi.
Yasak Kimleri ve Ne Zaman Etkileyecek?
Yeni iş API koşulları, 15 Ocak 2026 tarihinde yürürlüğe girecek. Bu tarih itibarıyla, WhatsApp, yapay zeka model sağlayıcılarının (Büyük Dil Modelleri, Üretken Yapay Zeka platformları veya benzeri teknolojiler) asıl işlevleri bu teknolojileri sunmak olan hizmetlerini platformunda barındırmayacak. Bu hamle, kısa süre önce WhatsApp üzerinden 3 milyardan fazla kullanıcıya ulaşmak için platforma giren OpenAI (ChatGPT), Perplexity, Luzia ve Poke gibi popüler asistanları doğrudan etkileyecek. Yalnızca 2025 yılı içerisinde haftalık aktif kullanıcı sayısını 800 milyona çıkaran ve GPT-5 gibi yeni nesil modellerini piyasaya süren ChatGPT'nin ticari adımları ve güncel gelişmeleri hakkında daha fazla bilgi almak için ChatGPT'nin 2025 gelişmeleri başlıklı haberimize göz atabilirsiniz. Ancak, mobil uygulama pazarında ChatGPT'nin yükselişi kritik bir eşiğe ulaşmış durumda. Apptopia analizine göre, uygulamanın küresel çapta indirme büyüme hızında yavaşlama görülüyor; bu da uygulamanın "yeni olma" heyecanını geride bırakarak bir pazar olgunluğuna eriştiğini gösteriyor. Hatta, ABD'deki kullanıcıların uygulamada harcadığı ortalama süre %22.5, ortalama oturum sayısı ise %20.7 oranında düşüş kaydetti. ChatGPT mobil uygulamasının büyüme hızındaki yavaşlama ve kullanıcı etkileşimindeki düşüş trendi hakkında daha detaylı bilgi için ChatGPT mobil uygulama büyüme hızı yavaşladı başlıklı içeriğimize göz atabilirsiniz.
WhatsApp Business Çözümü'nün doğrudan veya dolaylı olarak, birincil işlevi yapay zeka teknolojileri sunmak olan sağlayıcılar tarafından kullanılması kesinlikle yasaklanmıştır. (Meta'nın takdirine bağlı olarak)
Meta'nın Resmi Gerekçesi: Amaç Dışı Kullanım ve Sistem Yükü
Bu kısıtlayıcı kararlar, Meta'nın platform üzerindeki kaliteyi ve sistem yükünü yönetme çabalarının sadece bir parçasıdır. Şirket, yapay zeka yasağının yanı sıra, özellikle Hindistan gibi büyük pazarlarda artan spam ve mesaj kalabalığını çözmek için de radikal bir adım attı. Yeni test edilen sistemde, bilinmeyen kişilere gönderilen mesajlar, karşı taraftan yanıt gelmediği sürece aylık belirlenen bir limite dahil edilecek. Bu yeni kota mekanizması, hem bireysel kullanıcıları hem de toplu mesaj (blast messages) gönderme eğiliminde olan işletmeleri hedef alarak gereksiz mesaj yükünü ve sistem kalabalığını azaltmayı amaçlıyor. WhatsApp'ın bilinmeyen kişilere gönderilen mesajlara getirdiği spam kotası hakkında daha detaylı bilgi için WhatsApp spam mesaj sınırı başlıklı içeriğimize göz atabilirsiniz.
Meta, bu radikal kararın ardındaki resmi gerekçeyi açıklarken, WhatsApp Business API'nin tasarlanma amacının dışına çıkıldığını vurguladı. Şirket sözcüsüne göre, API, işletmelerin müşterilerine destek sağlaması ve alakalı güncellemeler göndermesi için (B2B) geliştirilmişti. Ancak son aylarda, genel amaçlı chatbotların platformu dağıtım aracı olarak kullanmasıyla aşırı sistem yükü oluştuğu ve amacından sapıldığı belirtildi. Özellikle OpenAI'ın GPT-5 modelini piyasaya sürmesi ve ChatGPT Agent, Operator gibi araçlarla takvim yönetimi, online alışveriş (Walmart ve Etsy ortaklıkları aracılığıyla) gibi karmaşık görevleri kullanıcı adına tamamlayan bir 'ajanda' dönüşmesi, bu genel amaçlı kullanımın en somut örnekleri arasında yer alıyor.
