Yapay zeka teknolojilerinin hızla yayılmasıyla birlikte, fikri mülkiyet (IP) ve telif hakkı konuları teknoloji devlerinin en kritik gündem maddesi haline geldi. OpenAI'ın kısa süre önce tanıtılan ve uygulama mağazalarında zirveye oturan video oluşturma aracı Sora da bu tartışmaların merkezinde yer alıyor. Henüz sadece davet usulüyle ve ABD/Kanada pazarıyla sınırlı olmasına rağmen, Sora uygulaması ilk gününde 56.000 indirme kaydederek ABD App Store genel sıralamasında 1 numaraya yükseldi. Sora'nın mobil uygulaması, ilk günkü başarısının ardından toplamda iki günde 164.000 indirmeye ulaşarak mobil platformlara ne kadar odaklanıldığını gösteriyor. Bu rekor başarının detayları için OpenAI Sora App Store rekor indirme içeriğimize göz atabilirsiniz. İlk başta eleştirilere neden olan 'opt-out' (hariç tutma) yaklaşımını terk eden OpenAI, CEO Sam Altman'ın yaptığı açıklamayla çok daha sıkı bir 'opt-in' (katılım) modeline geçişin sinyallerini verdi.

Tartışmaların Odağındaki Opt-Out Yaklaşımı

Sora'nın lansmanından önce ortaya çıkan haberler, OpenAI'ın Hollywood stüdyolarına ve ajanslara, IP'lerinin Sora tarafından oluşturulan videolara dahil edilmesini istemiyorlarsa bunu açıkça belirtmeleri gerektiğini (opt-out) söylediğini gösteriyordu. Bu yaklaşım, büyük stüdyolar arasında endişeye neden oldu. Telif hakkı sahipleri, IP'lerinin varsayılan olarak kullanılması yerine, açıkça izinlerinin alınması gerektiğini savunuyordu.

Sora’nın ilk dikkat çeken özelliklerinden biri, kullanıcıların kendi biyometrik verilerini yükleyerek dijital benzerliklerini yapay zeka tarafından oluşturulan videolarda 'cameo' olarak görmelerini sağlamasıydı. Ancak bu ilgi, kısa sürede telif hakkıyla korunan popüler karakterlerin izinsiz kullanımına kaydı.

Altman'ın Açıklaması: İki Önemli Değişiklik Yolda

Sam Altman, Cuma günü yayınladığı bir blog yazısında, bu endişeleri gidermek adına Sora için iki temel değişiklik planladıklarını açıkladı. Bu değişiklikler, özellikle karakter telif hakları ve uygulamanın ekonomik sürdürülebilirliği açısından kritik öneme sahip:

1. Granüler Opt-In Kontrolü: Telif Sahipleri Karar Verecek

En önemli değişiklik, telif hakkı sahiplerine, karakterlerinin üretimi üzerinde 'daha granüler (detaylı) kontrol' sağlama taahhüdü oldu. Altman, bu yeni sistemin 'benzerlik için kullanılan opt-in modeline benzeyeceğini, ancak ek kontroller içereceğini' belirtti. Anahtar kelime 'opt-in'dir. Bu, stüdyolar veya diğer hak sahipleri Sora'ya açıkça izin vermedikçe, kullanıcıların telif hakkıyla korunan karakterleri içeren videolar oluşturmasının engelleneceği anlamına geliyor.

Altman: 'Çok sayıda hak sahibinden geri dönüş alıyoruz. Bu yeni tür 'interaktif hayran kurgusu' (interactive fan fiction) konusunda çok heyecanlılar ve bu yeni etkileşim türünün kendilerine büyük değer katacağını düşünüyorlar; ancak karakterlerinin nasıl kullanılabileceğini (hiç kullanılmaması dahil) belirleme yeteneğine sahip olmak istiyorlar.'

2. Gelir Paylaşımı ve Para Kazanma Modeli

Altman'ın bahsettiği ikinci değişiklik ise videodan para kazanmanın (monetization) belirsiz bir biçimiydi. Şirket daha önce tek planının, yüksek talep dönemlerinde ek video oluşturmak isteyen kullanıcılardan ücret almak olduğunu söylemişti. Ancak Altman, 'video üretimi için bir şekilde para kazanmamız gerekecek' diyerek bu gelirin hak sahipleriyle paylaşılabileceğini ima etti.

Peki Ya 'Şeytanın Avukatı'? Zorluklar ve İstisnalar

Opt-in modeline geçiş, IP sahiplerinin endişelerini büyük ölçüde hafifletse de, Sam Altman bile yeni yaklaşımla birlikte muhtemelen 'geçmemesi gereken bazı istisnai üretim vakalarının' olacağını kabul etti. Yapay zeka modelleri ne kadar gelişmiş olursa olsun, telif hakkı ihlali potansiyeli taşıyan 'uç durumları' tespit etmek ve engellemek, hem teknik hem de hukuki açıdan büyük bir zorluk teşkil etmeye devam edecek.

Bu düzenleme, bir yandan hak sahiplerini korurken, diğer yandan yaratıcı potansiyeli yüksek olan 'interaktif hayran kurgusu' içeriğine kapı açıyor. Stüdyolar, karakterlerinin ticari kullanımlarına izin vererek yeni bir gelir kapısı yaratma ve hayran kitleleriyle daha etkileşimli bir bağ kurma fırsatına sahip olabilirler.

OpenAI'ın bu tüketici odaklı stratejisi ve kişiselleştirilmiş kullanıcı deneyimine verdiği önem, yakın zamanda gerçekleşen bir satın alma ile de pekiştirildi. Şirket, kullanıcıların finansal varlıklarını kişiselleştirilmiş içgörülerle yönetmelerini sağlayan yapay zeka destekli kişisel finans uygulaması Roi'yi bünyesine kattı. Roi'nin temel felsefesi, yapay zekanın sadece genel cevaplar vermek yerine, kullanıcının mesleği ve hatta mizah anlayışına adapte olan 'kişisel bir yol arkadaşı'na dönüşmesiydi. Bu 'adapte olan yazılım' vizyonu, OpenAI'ın içerik üretiminden finansal danışmanlığa kadar her alanda derinlemesine kişiselleştirmeyi hedeflediğini kanıtlıyor. Bu satın alma ve kişiselleştirilmiş yapay zeka stratejisinin detayları için OpenAI Finans Uygulaması Roi Satın Alımı: Kişiselleştirilmiş Yapay Zeka içeriğimize göz atabilirsiniz.

Bu stratejik değişim, OpenAI'ın sadece bir yazılım şirketi olmaktan çıkıp, Silikon Vadisi'ndeki donanım ve kullanıcı deneyimi alanında Apple ve Google gibi devlerle doğrudan rekabet etme niyetini gösteriyor. Özellikle şirketin efsanevi Apple tasarımcısı Jony Ive ile potansiyel bir yapay zeka cihazı üzerinde çalışması, telif hakları üzerindeki bu kadar detaylı kontrolün, yapay zeka tarafından üretilen içerik pazarının gelecekteki ekonomik modelinin temeli olacağını işaret ediyor. OpenAI'ın DevDay 2025 etkinliğinde Sam Altman ve Jony Ive'ın bu konuya dair vizyonlarını paylaşacağı kritik detaylar için OpenAI DevDay 2025 Sam Altman Jony Ive Yeni Yapay Zeka Cihazı Beklentileri içeriğimize göz atabilirsiniz.

***

Kaynak: OpenAI'ın Sora telif hakkı politikaları hakkındaki bu önemli dönüşüm, detaylarıyla TechCrunch'ta yer alan haberle kamuoyuna duyurulmuştur.