Yapay zeka (YZ) ekosistemi, son dönemde milyarlarca dolarlık dev ortaklıklarla yeniden şekillenirken, Google Cloud bu konsolidasyon rüzgarına karşı farklı bir rota çiziyor. Sektörün en büyük oyuncuları güçlerini birleştirirken, Google Cloud'un Operasyon Direktörü (COO) Francis deSouza liderliğinde, henüz devleşmemiş, gelecek vadeden YZ şirketlerini bünyesine katma hedefiyle iddialı bir strateji izleniyor.

Bu strateji, YZ altyapı pazarındaki dinamikleri kökten değiştirebilecek nitelikte. Bir yanda Nvidia ile OpenAI arasındaki 100 milyar dolarlık iş birliği ya da Microsoft'un OpenAI'a 14 milyar dolarlık yatırımı gibi mega anlaşmalar varken, diğer yanda Google Cloud, YZ'nin ikinci dalgasını şekillendirecek startup'lara odaklanarak uzun vadeli bir bahis oynuyor. Bu yaklaşım ve startup dünyasının genel geleceği, TechCrunch Disrupt 2025 gibi etkinliklerde de yoğun bir şekilde tartışılıyor. Peki, Google'ın bu yaklaşımı ne anlama geliyor ve rakiplerinden nasıl ayrıştırıyor?

Yapay Zeka Altyapısındaki Mega Anlaşmalar ve Konsolidasyon

Son birkaç yıl, YZ altyapısında akıllara durgunluk veren büyüklükte anlaşmalara sahne oldu. Bu anlaşmalar, sektördeki güç dengelerini temelden sarsıyor:

• Nvidia ve OpenAI: Pazartesi günü açıklanan 100 milyar dolarlık ortaklık, devasa çip alımlarını ve 5 milyondan fazla ABD hanesine yetecek işlem gücünü içeriyor.
• Microsoft ve OpenAI: Microsoft'un OpenAI'a yaptığı yatırım 1 milyar dolardan neredeyse 14 milyar dolara çıktı.
• Amazon ve Anthropic: Amazon, Anthropic'e 8 milyar dolarlık yatırım yaparak, YZ eğitimini kendi altyapısına göre özelleştiren derin donanım geliştirmeleri sağladı.
• Oracle'ın Yükselişi: Sürpriz bir oyuncu olan Oracle, OpenAI ile 30 milyar dolarlık bir bulut anlaşması imzaladı ve ardından 2027'den itibaren başlayacak 300 milyar dolarlık beş yıllık şaşırtıcı bir taahhüt aldı.
• Meta'nın Stratejisi: Kendi altyapısını kurmasına rağmen Meta, Google Cloud ile 10 milyar dolarlık bir anlaşma yaparken, 2028'e kadar ABD'de 600 milyar dolarlık altyapı harcaması planlıyor.

Hatta Trump yönetiminin SoftBank, OpenAI ve Oracle'ı içeren 500 milyar dolarlık 'Stargate' projesi gibi inisiyatifler, bu iç içe geçmiş ortaklıklar ağına yeni katmanlar ekliyor. OpenAI'ın Oracle ve SoftBank iş birliğiyle ABD genelinde kurmayı planladığı bu trilyon dolarlık yapay zeka altyapısı, toplam 7 gigawatt kapasiteli devasa veri merkezlerini içererek yapay zeka modellerinin eğitimi için kritik bir rol oynayacak. Bu devasa anlaşmalar, Google'ın bu yoğun pazarlık ortamından dışarıda kalıyormuş gibi görünmesine neden olabilir.

Google Cloud'un Farklı Bahsi: Geleceğin Unicorn'ları

Ancak Google, rakipleri dev firmalarla el sıkışırken eli kolu bağlı beklemiyor. Francis deSouza, YZ devrimini genomics devi Illumina'nın eski CEO'su olarak ilaç keşfindeki makine öğreniminin dönüşümünden, kendi YZ uyum startup'ı Synth Labs'ın kurucu ortağı olarak modellerin güvenlik zorluklarıyla mücadeleye kadar birçok açıdan deneyimlemiş bir isim. Şimdi ise Google Cloud'daki göreviyle YZ'nin ikinci dalgasına yönelik büyük bir strateji uyguluyor.

deSouza'ya göre, günümüzün devleri için mücadele etmek yerine, geleceğin milyar dolarlık şirketlerini, yani 'gelecek nesil şirketleri' erken aşamada yakalamak daha değerli olabilir. Google Cloud, Loveable ve Windsurf gibi daha küçük şirketlerle 'birincil bilişim ortağı' olarak büyük peşin yatırımlar olmaksızın anlaşmalar imzalıyor. Bu yaklaşım, YZ pazarının hızla büyümesi ve bir startup'ın kısa sürede milyar dolarlık bir şirkete dönüşebilmesi gerçeğini yansıtıyor.

Bu bağlamda, TechCrunch Disrupt 2025 etkinliğinde sahne alacak olan vizyoner yatırımcı Elad Gil gibi isimler, geleceğin milyar dolarlık şirketlerini erken aşamada tespit etme yetenekleriyle öne çıkıyor. Henüz dünya ChatGPT ile yeni tanışırken Perplexity, Character.AI ve Harvey gibi yapay zeka şirketlerine ilk inananlardan biri olarak bilinen Gil, portföyünde Stripe, Airbnb, Coinbase, Instacart, Notion, Figma ve GitLab gibi 30'dan fazla 'unicorn'u barındırıyor. Gil'in Disrupt 2025'teki konuşmasında, yapay zeka (üretken yapay zekanın ötesi), kripto, sağlık teknolojileri ve kurumsal yazılım gibi geleceği şekillendirecek alanlardaki öngörülerini paylaşması bekleniyor. Bu tür içgörüler, Google Cloud'un erken aşama startup'lara yönelik stratejisinin sektörel liderler tarafından nasıl desteklendiğine dair önemli ipuçları sunuyor.

Silikon Vadisi'nin en cesur ve öngörülü yatırımcılarından, Khosla Ventures'ın kurucusu Vinod Khosla da 27-29 Ekim tarihleri arasında San Francisco'da gerçekleşecek TechCrunch Disrupt 2025 etkinliğinin öne çıkan konuşmacılarından biri olacak. Khosla, yapay zeka, geleceğin teknolojileri ve kalıcı şirketler kurma üzerine yapacağı konuşmada, dünyanın önümüzdeki 15 yılda nasıl benzeri görülmemiş bir bolluk, devasa iş gücü yer değiştirmesi ve her sektörde dönüştürücü değişikliklerle şekilleneceğine dair sarsıcı öngörülerini paylaşacak. Khosla'nın vizyoner bakış açısı, Google Cloud'un geleceğin 'unicorn'larını arayışına paralel bir vizyon sunarken, sektördeki dinamikleri anlamak adına kritik bilgiler barındırıyor. Vinod Khosla ve TechCrunch Disrupt 2025'teki yapay zeka girişimciliği üzerine daha fazla bilgi edinmek için Nexus Haber'in ilgili içeriğini inceleyebilirsiniz.

Vinod Khosla'nın kurucusu olduğu Khosla Ventures, yapay zeka, iklim teknolojileri, sağlık ve sınır teknolojileri gibi dönüştürücü alanlara yatırım yaparak kurucuları her zaman daha büyük ve daha cesur düşünmeye teşvik ediyor. Bu felsefe, Google Cloud'un geleceğin potansiyel liderlerini erkenden belirleme ve destekleme stratejisiyle örtüşüyor.

Rakamlarla Google Cloud'un Yükselişi

Francis deSouza, Google Cloud'un YZ alanındaki etkisini rakamlarla açıklıyor:

• En iyi 10 YZ laboratuvarından 9'u Google'ın altyapısını kullanıyor.
• Neredeyse tüm üretken YZ (gen AI) unicorn'ları Google Cloud üzerinde çalışıyor.
• Dünya genelindeki üretken YZ startup'larının %60'ı bulut sağlayıcısı olarak Google'ı tercih ediyor.
• Şirket, önümüzdeki iki yıl için mevcut yıllık gelirinin iki katından fazlasını temsil eden 58 milyar dolarlık yeni gelir taahhüdü aldı.

DeSouza, 'YZ, bulut pazarını sıfırlıyor ve Google Cloud, özellikle startup'larla bu yola liderlik ediyor' ifadeleriyle pazar vizyonlarını netleştiriyor. Bu stratejinin bir diğer önemli adımı ise Google'ın özel YZ çipi olan Tensor İşleme Birimleri (TPU) işini genişletmesi. Google, ilk kez TPU'larını diğer bulut sağlayıcılarının veri merkezlerine yerleştirmek için anlaşmalar yaptı. Londra merkezli Fluidstack ile yapılan ve New York'taki bir tesis için 3,2 milyar dolara kadar finansal destek içeren anlaşma buna en iyi örnek.

Startup ekosisteminin geleceğini şekillendiren bir diğer önemli platform olan TechCrunch Disrupt'ın Startup Battlefield 200 yarışması da bu yıl yapay zeka ve altyapı teknolojileri odaklı jüri üyeleriyle dikkat çekiyor. Khosla Ventures'tan Jon Chu (makine öğrenmesi, kurumsal altyapı), Index Ventures'tan Eryk Dobrushkin (yapay zeka, altyapı teknolojileri, robotik) ve NVIDIA'dan Jen Hoskins (yapay zeka, bulut bilişim) gibi isimlerin jüri koltuğunda yer alması, sektördeki yatırım eğilimlerinin ve gelecek vadeden alanların YZ ve altyapı etrafında yoğunlaştığını bir kez daha gözler önüne seriyor. Ayrıca, GV (Google Ventures) Yönetici Girişim Ortağı Cathy Friedman'ın yaşam bilimleri ve sağlık teknolojileri uzmanlığı, YZ'nin bu kritik alanlardaki potansiyeline verilen önemi vurguluyor.

Hem Rakip Hem Ortak: Google'ın 'İsviçre' Modeli

Google Cloud'un stratejisi, bazı zorlu soruları da beraberinde getiriyor: Kendi YZ modelleri Gemini ile OpenAI ve Anthropic gibi şirketlerle doğrudan rekabet ederken, onlara TPU çipleri sağlamak veya modellerini Vertex AI platformu üzerinden barındırmak etik bir ikilem yaratır mı? Google, bir yandan kendi YZ gündemini ilerletirken diğer yandan tarafsız bir altyapı sağlayıcısı (İsviçre gibi) rolünü nasıl sürdürebilir?

Francis deSouza bu durumu, 'Yığınımızın her katmanında açık olma yönünde açık bir seçim yaptık ve bunun, şirketlerin teknolojimizi alıp bir sonraki katmanda bir rakip oluşturmak için kullanabilecekleri anlamına geldiğini biliyoruz. Bu onlarca yıldır oluyor. Bu bizim için sorun değil' sözleriyle açıklıyor.

Bu yaklaşım, Google'ın Kubernetes gibi açık kaynak katkılarından, modern YZ'nin temelini oluşturan 'Attention is All You Need' makalesine kadar uzanan uzun bir 'açıklık' geleneğine dayanıyor. Şirket son olarak, rekabetçi alanlarda bile açıklığa olan bağlılığını göstermek amacıyla ajanlar arası iletişim için açık kaynaklı bir protokol olan Agent-to-Agent (A2A)'yı yayımladı. Bu, Google'ın YZ ekosistemindeki merkeziyetçi yapısını kırmanın ve inovasyonu teşvik etmenin bir yolu olarak görülebilir.

Regülasyonlar ve Gelecek

Yapay zeka (YZ) teknolojisinin hızla ilerlemesiyle birlikte, bu alandaki düzenlemeler giderek daha fazla tartışılıyor. Önümüzdeki on yıl içinde 3 ila 4 trilyon dolarlık devasa bir YZ altyapısına yatırım yapılması beklenen küresel bir yarış yaşanırken, ABD'de eyalet düzeyinde artan YZ yasalarına karşı koymak amacıyla teknoloji devi Meta, "on milyonlarca" dolarlık önemli bir yatırımla yeni bir süper PAC (Politik Eylem Komitesi) kurdu. Bu hamle, Big Tech'in YZ regülasyonuyla mücadelesinde çıtayı yükseltirken, Google Cloud'un startup'lara yönelik bu stratejisi, şirketin beş yıldır süren arama tekel davasında federal yargıç Amit Mehta'nın kararıyla ortaya çıkan regülasyon endişelerinin gölgesinde daha da önem kazanıyor.

Axios'un haberine göre, **American Technology Excellence Project** adını taşıyan bu yeni süper PAC, YZ gelişimini potansiyel olarak engelleyebilecek politikalara karşı mücadele etmeyi amaçlıyor. Cumhuriyetçi kıdemli Brian Baker ve Demokrat danışmanlık firması Hilltop Public Solutions'ın başında olduğu bu oluşum, ABD'li teknoloji şirketlerini ve liderliğini teşvik etmeye, YZ'deki ilerlemeyi savunmaya ve ebeveynlerin çocuklarının çevrimiçi uygulamaları ve YZ teknolojilerini deneyimleme şekilleri üzerinde kontrol sahibi olmasını sağlamaya odaklanacağını belirtti. Bu süper PAC hamlesi, federal hükümetin YZ konusunu ele almada yetersiz kaldığı algısı nedeniyle birçok eyaletin YZ düzenlemeleri önermeye başladığı bir döneme denk geliyor. Nitekim, 2025 yasama döneminde 50 eyalette yapay zeka ile ilgili binden fazla yasa tasarısı sunulduğu biliniyor.

Özellikle Kaliforniya'da, küçükleri ve savunmasız kullanıcıları korumak amacıyla YZ arkadaşlık sohbet botlarını düzenleyecek SB 243 ve büyük yapay zeka şirketleri için yeni şeffaflık ve güvenlik raporlama gereksinimleri belirleyecek SB 53 gibi önemli yasa tasarıları Vali'nin imzasına sunuldu. SB 53, en yetenekli YZ modellerinin insan ölümlerine, büyük siber saldırılara ve kimyasal silahların geliştirilmesine yol açabilecek "katastrofik risklere" karşı güvenlik raporları yayınlamasını zorunlu kılıyor ve sektörden Anthropic gibi şirketlerin bile ılımlı desteğini alıyor. Silikon Vadisi, eyaletlerin bu tür bir 'yamalı bohça' düzenlemesinin inovasyonu yavaşlatacağı ve ABD'nin küresel rekabette geride kalmasına neden olacağı endişesiyle bu tür yasalara karşı çıksa da, sektördeki bazı oyuncuların bu tür güvenlik odaklı adımları "doğru yönde bir adım" olarak görmesi, inovasyon ve güvenlik arasındaki denge arayışını gösteriyor. YZ regülasyonları ve Meta'nın bu konudaki stratejisi hakkında daha fazla detay için Meta AI Regülasyonuna Karşı Süper PAC Kurdu başlıklı içeriğimizi inceleyebilirsiniz.

Eleştirmenler, Google'ın devasa arama verisi hazinesinin YZ sistemleri geliştirmede haksız bir avantaj sağladığından ve şirketin arama hakimiyetini güvence altına alan aynı tekelci taktikleri YZ'de de kullanabileceğinden endişeleniyor. Google Cloud, kendisini yeni nesil YZ şirketlerini kontrol etmek yerine güçlendiren açık bir platform olarak konumlandırarak, düzenleyicilere rekabeti boğmak yerine teşvik ettiğini göstermeye çalışıyor. Bu aynı zamanda, düzenleyicilerin baskıyı artırması halinde Google'ın lehine olabilecek startup'larla ilişkiler kurmanın akıllıca bir yolu olabilir.

Francis deSouza ise daha olumlu sonuçlara odaklanmış durumda. YZ'nin Alzheimer, Parkinson gibi hastalıkların ve iklim teknolojilerinin anlaşılmasına yardımcı olabileceği bir vizyon çizerek, Google Cloud'un bu araştırmaları güçlendirecek teknolojilere öncülük etmek istediğini belirtiyor. Bu tür bir vizyon, teknolojik gelişimin insanlığa fayda sağlama potansiyelini vurgularken, şirketin etik duruşunu da güçlendiriyor.

Google Cloud'un bu cesur stratejisi, YZ ekosisteminin geleceğini şekillendirirken, sektördeki rekabet ve iş birliği arasındaki ince çizgiyi nasıl yöneteceğini de ortaya koyacak. Devler arasındaki güç mücadelesi ve startup'ların yükselişi, YZ'nin evriminde kilit bir dönemeci işaret ediyor.

Kaynak: TechCrunch (Google Cloud'un YZ Stratejisi)