Amerika Birleşik Devletleri ve Çin arasındaki yarı iletken gerilimi, Pekin'in son hamlesiyle yeni ve kritik bir seviyeye ulaştı. Çin Devlet Piyasa Düzenleme İdaresi (SAMR), Pazartesi günü yaptığı açıklamada, çip devi Nvidia'nın ülkenin antitröst düzenlemelerini ihlal ettiğine karar verdiğini duyurdu. Bu karar, teknoloji dünyasında ve diplomatik koridorlarda şok etkisi yaratırken, küresel çip savaşlarının seyrini değiştirebilecek potansiyele sahip.
Kararın Merkezinde 7 Milyar Dolarlık Mellanox Satın Alması Var
Çinli düzenleyici kurumun bu kararının temelinde, Nvidia'nın 2020 yılında bilgisayar ağ donanımları tedarikçisi Mellanox Technologies'i 7 milyar dolara satın alması yatıyor. O dönemde küresel çapta onay alan bu devralma, Nvidia'nın veri merkezi pazarındaki konumunu perçinlemişti. Ancak Çin, yıllar sonra bu dosyayı yeniden açarak, satın almanın pazardaki rekabeti olumsuz etkilediği sonucuna vardı. Henüz karara bağlı herhangi bir yaptırım açıklanmamış olsa da, soruşturmanın devam edeceği belirtildi. Bu durum, Nvidia'nın Çin pazarındaki geleceği üzerinde büyük bir soru işareti bırakıyor.
Neden Şimdi? Zamanlama Manidar
Peki, 2020'de tamamlanmış bir satın alma neden bugün gündeme geliyor? Analistler, bu hamlenin hukuki bir endişeden çok, stratejik bir misilleme olduğunu düşünüyor. ABD'nin Nvidia'nın gelişmiş yapay zeka çiplerinin Çin'e ihracatını engellemeye yönelik sert kısıtlamaları, Pekin'i karşı hamle yapmaya itmiş olabilir. Çin, kendi düzenleyici kurumlarını kullanarak, ABD'li teknoloji devleri üzerinde baskı kurabileceğini ve ticaret müzakerelerinde elini güçlendirebileceğini gösteriyor. Kısacası, bu karar Nvidia özelinde görünse de, asıl hedef ABD'nin teknoloji politikaları.
Nvidia Cephesinden İlk Açıklama: 'Yasalara Uygun Hareket Ediyoruz'
Kararın ardından Nvidia'dan gelen açıklama ise temkinli ve standart bir kurumsal dil içeriyordu. Bir şirket sözcüsü tarafından yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi:
'Her açıdan yasalara uygun hareket ediyoruz. İhracat kontrollerinin ticari pazarlardaki rekabete etkisini değerlendiren tüm ilgili devlet kurumlarıyla iş birliği yapmaya devam edeceğiz.'
Bu açıklama, şirketin durumu tırmandırmaktan kaçındığını ancak aynı zamanda yasalara aykırı bir durum olmadığı konusundaki pozisyonunu koruduğunu gösteriyor.
Küresel Ticaret Müzakereleri Üzerindeki Gölge
Çin'in bu hamlesi, şu anda Madrid'de devam eden ABD-Çin gümrük vergisi müzakerelerini de doğrudan etkileyebilir. Müzakerelerin ana konusu yarı iletkenler olmasa da, Nvidia çiplerine erişim meselesi iki ülke arasındaki en büyük anlaşmazlık noktalarından biri. Bu antitröst kararı, Çin'in müzakere masasına daha güçlü bir kartla oturma çabası olarak yorumlanıyor.
ABD tarafında ise çip ihracatı politikası son dönemde bir dizi değişikliğe uğradı. Biden yönetiminin getirdiği kısıtlamalar, daha sonra Trump yönetimi tarafından farklı lisans anlaşmalarıyla değiştirilmiş, hatta bir noktada şirketlere Çin'e yapılan satışlardan elde edilen gelirin %15'ini ABD'ye verme şartı getirilmişti. Bu karmaşık ve sürekli değişen kurallar silsilesi, Nvidia gibi şirketleri iki devasa pazar arasında sıkıştırmış durumda. Son bilgilere göre, yeni ihracat süreçleri nedeniyle henüz hiçbir Nvidia çipinin Çin'e ulaşamadığı biliniyor.
Sonuç olarak, Çin'in Nvidia'ya yönelik antitröst kararı, sadece bir şirketi hedef alan basit bir yasal süreç değil. Bu, ABD'nin teknolojik ablukasına karşı Pekin'in elindeki ekonomik ve yasal silahları kullanmaktan çekinmeyeceğini gösteren net bir mesaj. Bu hamlenin ardından Nvidia'ya para cezası mı kesileceği, yoksa kararın sadece diplomatik bir pazarlık unsuru olarak mı kalacağı zamanla netleşecek. Ancak kesin olan bir şey var ki, küresel teknoloji savaşı her geçen gün daha karmaşık ve öngörülemez bir hal alıyor.
Bu haberde yer alan bilgiler, TechCrunch'ta yayınlanan bir rapora dayanmaktadır.
