Teknoloji dünyasını sarsan yeni bir gelişmeyle, ABD hükümetinin Çin'e yönelik yüksek performanslı yapay zeka çipi satışlarındaki katı tutumunu önemli ölçüde esnettiği iddia edildi. Financial Times'ın isimsiz kaynaklara dayandırdığı habere göre, Nvidia ve AMD gibi dev üreticiler, Çin'e satacakları üst düzey çiplerden elde ettikleri gelirin %15'ini ABD hükümetine ödemeyi kabul etti. Bu anlaşma karşılığında, daha önce ulusal güvenlik gerekçesiyle yasaklanan bu kritik teknolojilerin satışı için lisanslar verilmeye başlandı.
Bu hamle, uzun süredir devam eden ve 'ulusal güvenlik' ekseninde şekillenen ABD-Çin çip savaşlarında radikal bir politika değişikliğine işaret ediyor. Daha önce stratejik bir koz olarak görülen yapay zeka çipleri, şimdi bir vergi ve gelir kapısı olarak yeniden konumlandırılıyor. Bu karar, hem teknoloji şirketlerinin milyarlarca dolarlık Çin pazarına yeniden erişimini sağlarken hem de Washington'da ciddi tartışmaları beraberinde getiriyor.
Öne Çıkanlar
- %15'lik Pay Anlaşması: Nvidia ve AMD, Çin'e sattıkları yüksek performanslı AI çiplerinin gelirinin %15'ini ABD hükümetine aktaracak.
- Lisanslar Verilmeye Başlandı: Anlaşma kapsamında, Nvidia'nın H20 ve AMD'nin MI308 model çiplerinin satışı için lisanslar onaylandı.
- Politika Değişikliği: ABD, 'ulusal güvenlik' odaklı yasaklama politikasından, 'ticari ve ekonomik' odaklı bir modele geçiş sinyali verdi.
- Eleştiriler ve Endişeler: Ulusal güvenlik uzmanları, bu kararın Çin'in teknolojik kapasitesini artıracağı endişesiyle hükümete kararı geri alma çağrısında bulundu.
Anlaşmanın Detayları ve Kilit Çipler
Rapora göre, anlaşma oldukça spesifik ürünleri kapsıyor. Bu çipler, özellikle büyük dil modelleri ve karmaşık yapay zeka sistemlerini eğitmek için kritik öneme sahip. Nvidia, daha önce Biden yönetiminin getirdiği kısıtlamaları aşmak için özel olarak Çin pazarına yönelik tasarladığı H20 çipiyle gündeme gelmişti. Şimdi bu çip, anlaşmanın merkezinde yer alıyor. Benzer şekilde, AMD'nin güçlü MI308 çipi de lisans alan ürünler arasında.
| Şirket | Anlaşma Kapsamındaki Çip Modeli | Özelliği |
|---|---|---|
| Nvidia | H20 | ABD kısıtlamalarına uyumlu, Çin pazarı için özel tasarlanmış yüksek performanslı AI çipi. |
| AMD | MI308 | Rakip Nvidia çiplerine alternatif olarak sunulan, yüksek işlem gücüne sahip AI çipi. |
Kararın Arka Planı: Güvenlikten Ticarete Evrilen Süreç
Bu noktaya bir günde gelinmedi. Trump yönetimi, Nisan ayında Çin'e yönelik yüksek performanslı çip satışlarını kısıtlamış, ancak Nvidia'nın ABD'de 500 milyar dolarlık veri merkezi yatırımı vaadi sonrası bu yasağı duraklatmıştı. Biden yönetimi ise kısıtlamaları daha da sıkılaştırmıştı. Ancak perde arkasında farklı dinamiklerin işlediği anlaşılıyor.
ABD Ticaret Bakanı Howard Lutnick'e göre, bu politika değişikliği, elektrikli araç bataryaları gibi kritik bileşenlerin üretiminde zorunlu olan nadir toprak elementleri konusunda Çin ile yapılan ticari müzakerelerle ilişkili olabilir. Bu durum, çip teknolojisinin daha büyük bir diplomatik ve ticari pazarlığın parçası olduğunu gösteriyor.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
1. ABD neden aniden politikasını değiştirdi?
Görünen o ki sebep tamamen ekonomik ve stratejik. Bir yanda Nvidia ve AMD gibi devlerin Çin pazarından dışlanmasının getireceği ekonomik kayıp, diğer yanda ise Çin ile nadir toprak elementleri gibi başka alanlarda yürütülen müzakereler var. Hükümet, katı bir yasak yerine, kontrollü ve vergilendirilmiş bir satışı daha pragmatik bir yol olarak görmüş olabilir.
2. Bu anlaşma ABD'nin ulusal güvenliği için bir risk oluşturuyor mu?
İşte en büyük tartışma konusu bu. Ulusal güvenlik uzmanları ve eski hükümet yetkilileri, bu kararın Çin'in askeri ve teknolojik yapay zeka yeteneklerini doğrudan besleyeceğini savunarak hükümeti sert bir dille eleştiriyor. Onlara göre, kısa vadeli ekonomik kazançlar, uzun vadeli stratejik kayıplara yol açabilir.
3. Bu durum teknoloji rekabetini nasıl etkiler?
Bu karar, iki ucu keskin bir kılıç. Bir yandan, Nvidia ve AMD'nin Çin pazarından gelir elde etmeye devam etmesi, onların Ar-Ge bütçelerini ve küresel liderliklerini korumalarına yardımcı olabilir. Diğer yandan, Çinli şirketlerin en yeni (veya yeniye yakın) teknolojilere erişimi, kendi yerli çip endüstrilerini daha hızlı geliştirmelerine olanak tanıyarak gelecekteki rekabeti daha da kızıştırabilir.
Kaynak: Bu haberde yer alan bilgiler, Financial Times'ın orijinal raporuna dayanan ve TechCrunch tarafından yayınlanan bir makaleden derlenmiştir.
