Türkiye'nin önde gelen teknoloji ve gündem haber portalı Sen,Nexus olarak bu önemli gelişmeyi sizler için detaylarıyla inceliyoruz. Sosyal medya devi Meta, dört eski ve mevcut çalışanının Kongre'ye sunduğu belgelerle gündeme geldi. İddialara göre şirket, çocuk güvenliğiyle ilgili önemli araştırmaları bastırmış ve bu konudaki politikalarını tartışmalı bir şekilde değiştirmiş olabilir. Washington Post'un raporuna dayanan bu iddialar, teknoloji dünyasında ve kamuoyunda büyük yankı uyandırdı.
Bu yeni iddialar, 2021 yılında eski Meta çalışanı Frances Haugen'ın iç belgeleri sızdırmasının ardından şirketin Instagram'ın genç kızlar üzerindeki ruh sağlığı etkileri konusundaki kendi araştırmalarını ortaya çıkarmasıyla başlayan sürece benziyor. Haugen'ın açıklamaları, internetteki çocuk güvenliği konusunu dünya genelinde hükümetlerin en öncelikli gündem maddelerinden biri haline getirmişti. Yeni whistleblower'lar, bu olaydan sadece altı hafta sonra Meta'nın siyaset, çocuklar, cinsiyet, ırk ve taciz gibi 'hassas konular' üzerindeki araştırma politikalarını değiştirdiğini belirtiyor.
Tartışmalı Politika Değişiklikleri ve Amaçları
Rapora göre, Meta bu politika değişiklikleri kapsamında araştırmacıların hassas konular üzerinde araştırma yaparken riskleri azaltmak için iki yöntem önerdi. Bu yöntemlerden ilki, araştırmalara avukatları dahil etmekti. Böylece, avukat-müvekkil ayrıcalığı sayesinde iletişimlerin 'düşman taraflardan' korunması hedefleniyordu. İkinci öneri ise, araştırmacıların bulgularını daha muğlak bir dille ifade etmeleri, 'uyumlu değil' veya 'yasa dışı' gibi terimlerden kaçınmaları yönündeydi. Bu değişikliklerin, şirketi yasal risklerden koruma amacı taşıdığı düşünülüyor, ancak eleştirel gözler bu durumu şeffaflığı azaltma çabası olarak yorumluyor.
Horizon Worlds'deki Şok Edici İddialar
İddialar arasında en çarpıcı olanlardan biri, Meta'nın sanal gerçeklik (VR) alanında uzmanlaşmış eski araştırmacısı Jason Sattizahn'dan geldi. Sattizahn, The Washington Post'a yaptığı açıklamada, patronunun kendisine bir ergenin 10 yaşındaki erkek kardeşinin Meta'nın VR platformu Horizon Worlds'de cinsel tacize uğradığını iddia ettiği bir röportajın kayıtlarını sildirdiğini söyledi.
Meta sözcüsü TechCrunch'a yaptığı açıklamada, “Küresel gizlilik düzenlemeleri, 13 yaşın altındaki reşit olmayanlardan ebeveyn veya vasi izni olmaksızın bilgi toplanması durumunda bunların silinmesi gerektiğini açıkça belirtir” ifadelerini kullandı.
Ancak whistleblower'lar, Kongre'ye sundukları belgelerin, çalışanların 13 yaş altı çocukların Meta'nın sosyal VR uygulamalarını nasıl kullandığına dair endişelerini tartışmaktan ve araştırmaktan caydırıldığını gösteren bir 'model' ortaya koyduğunu iddia ediyorlar. Meta ise bu iddiaları reddederek, “Bu birkaç örnek, önceden belirlenmiş ve yanlış bir anlatıya uydurulmak için bir araya getiriliyor; gerçekte, 2022'nin başından bu yana Meta, genç güvenliği ve refahı dahil olmak üzere yaklaşık 180 Reality Labs ile ilgili sosyal konuda çalışmayı onayladı” açıklamasını yaptı.
Kelly Stonelake Davası: Benzer Endişeler ve Irkçılık İddiaları
Bu dört whistleblower'ın iddialarına benzer endişeleri, Meta'da 15 yıl çalışmış eski bir çalışan olan Kelly Stonelake de dile getirdi. Stonelake, Şubat ayında açtığı bir davada ve daha önce TechCrunch'a yaptığı açıklamada, Horizon Worlds'ü gençlere, uluslararası pazarlara ve mobil kullanıcılara tanıtma stratejilerine liderlik ettiğini ancak uygulamanın 13 yaş altı kullanıcıları uzak tutmak için yeterli mekanizmalara sahip olmadığını ve ırkçılıkla ilgili sorunlar yaşadığını belirtti.
Dava dilekçesinde, “Liderlik ekibi, bir testte siyah avatarlı kullanıcıların platforma girdikten sonra ortalama 34 saniye içinde 'N-word' ve 'maymun' gibi ırkçı hakaretlere maruz kaldığını biliyordu” ifadeleri yer aldı.
Stonelake'in ayrıca Meta'ya yönelik cinsel taciz ve cinsiyet ayrımcılığı iddialarıyla ilgili ayrı bir davası bulunuyor.
Yapay Zeka Sohbet Botları da Mercek Altında
Whistleblower'ların iddiaları Meta'nın VR ürünlerine odaklansa da şirket, yapay zeka sohbet botları gibi diğer ürünlerinin de reşit olmayanları nasıl etkilediği konusunda eleştirilerle karşı karşıya. Reuters'ın geçen ay bildirdiğine göre, Meta'nın yapay zeka kuralları daha önce sohbet botlarının çocuklarla 'romantik veya şehvetli' sohbetler etmesine izin veriyordu. Bu durum, çocukların çevrimiçi dünyada korunmasına yönelik endişelerin sadece VR ile sınırlı olmadığını, tüm yeni nesil teknolojileri kapsadığını gösteriyor.
Değer Katma: Teknoloji Şirketleri ve Çocuk Güvenliği Dengesi
Bu iddialar, büyük teknoloji şirketlerinin yenilikçi ürünler geliştirirken aynı zamanda kullanıcı güvenliğini, özellikle de çocukların güvenliğini ne kadar önceliklendirdiği sorusunu bir kez daha gündeme getiriyor. Meta gibi dev platformlar için bir yandan yasal düzenlemelere uyarken bir yandan da kullanıcı deneyimini zenginleştirmek zorlu bir denge gerektiriyor. Ancak şirketlerin şeffaflık konusundaki yaklaşımları ve olası riskleri gizleme iddiaları, kamuoyunun güvenini sarsabilecek ve daha sıkı denetimlere yol açabilecek potansiyele sahip. Bu tür durumlar, gelecekte teknoloji firmalarının ürün geliştirme süreçlerinde etik kuralları ve sosyal sorumlulukları ne kadar merkeze alacaklarını belirleyecek kritik anlar olarak öne çıkıyor.
Sonuç olarak, Meta'ya yönelik bu yeni iddialar, şirketin çocuk güvenliği konusundaki tutumunu ve dahili araştırma süreçlerini bir kez daha mercek altına alıyor. Kongre'nin ve kamuoyunun bu konudaki takibi, çevrimiçi platformlarda çocukların korunması için atılacak adımların yönünü belirlemede kritik bir rol oynayacaktır. Gelişmeleri Sen,Nexus'tan takip etmeye devam edin.
Kaynak: TechCrunch (Meta'nın Çocuk Güvenliği Araştırmalarını Bastırdığı İddiaları)
