Yapay zeka teknolojisinin kontrolsüz ilerlemesinin potansiyel riskleri dünya çapında tartışılırken —özellikle siber güvenlik uzmanlarının, yapay zeka ajanları tarafından tetiklenen otonom ve hızlandırılmış siber saldırı tehditlerine dikkat çektiği bu dönemde— ABD'nin teknoloji merkezi Kaliforniya, bu alanda ulusal bir liderlik rolü üstleniyor. Kaliforniya Valisi Gavin Newsom, büyük yapay zeka (AI) laboratuvarlarına yönelik katı şeffaflık ve güvenlik gereklilikleri getiren çığır açıcı yasa tasarısı SB 53'ü imzaladığını duyurdu. Bu yasa, ülkenin ilk 'sınır yapay zeka' güvenlik düzenlemesi olma özelliği taşıyor ve teknoloji devleri için yeni bir hesap verebilirlik standardı belirliyor.
SB 53 Ne İstiyor: Büyük AI Laboratuvarlarına Getirilen Zorunluluklar
Senatör Scott Wiener tarafından hazırlanan ve eyalet meclisinden iki hafta önce geçen SB 53, özellikle OpenAI, Anthropic, Meta ve Google DeepMind gibi büyük dil modelleri geliştiren AI şirketlerini hedef alıyor. Yasa, temel olarak, bu şirketlerin güvenlik uygulamalarında şeffaflık sağlamasını ve olası kritik olayları yetkili makamlara bildirmesini gerektiriyor.
- Güvenlik Protokollerinin Şeffaflığı: Şirketler, kullandıkları güvenlik protokollerini açıkça belirtmek zorunda kalacaklar.
- İhbarcı Koruması: Şirket içi güvenlik sorunlarını dile getiren çalışanlar için kapsamlı yasal koruma sağlanacak.
- Olay Bildirimi Zorunluluğu: Yapay zeka şirketlerinin ve halkın, potansiyel kritik güvenlik olaylarını Kaliforniya Acil Durum Hizmetleri Ofisine (Office of Emergency Services) rapor etmesi için bir mekanizma oluşturuluyor.
- İnsansız Suçların Raporlanması: Siber saldırılar gibi, insan gözetimi olmadan işlenen suçlarla ilgili olayların da bildirilmesi zorunlu tutuluyor. Bu madde, AB Yapay Zeka Yasası'nın (EU AI Act) ötesine geçerek, modelin aldatıcı davranışlarını da kapsıyor.
Bu düzenleme, yapay zekanın saldırganlar tarafından "komut tabanlı" otonom saldırılar başlatmak için kullanılmaya başlandığı bir döneme denk geliyor; bu sayede siber güvenlik ihlalleri çok daha hızlı ve yaygın hale gelmektedir. Siber güvenlik firması Wiz CTO'su Ami Luttwak'a göre, yapay zeka ajanlarının kullanımı sayesinde saldırılar artık komut tabanlı hale gelmiş ve bu durum, saldırganların hızını ve saldırı yüzeyini katlanarak artırmıştır. Bu tür AI destekli siber saldırıların hız artışı ve yarattığı güvenlik borcu riskleri hakkında daha detaylı bilgilere **yapay zeka siber saldırı hız artışı** haberimizden ulaşabilirsiniz.
Sektörün Tepkisi: Düzenleme İnovasyonu Engeller mi?
SB 53 tasarısı, yapay zeka endüstrisinden karışık tepkiler aldı. Birçok teknoloji firması, eyalet düzeyinde getirilen bu tarz politikaların, ABD genelinde “parça parça düzenlemeler” oluşturarak yeniliği sekteye uğratma riski taşıdığını savundu. Bu görüş, yasanın yaratacağı uyum maliyetleri ve farklı eyaletlerde farklı kurallara tabi olma zorluğunu işaret ediyor.
Bu lobi faaliyetleri ve düzenleme endişeleri, teknoloji devlerinin yapay zeka altyapısına yaptıkları astronomik yatırımlar bağlamında daha iyi anlaşılmaktadır. Örneğin, sektör liderleri, 2030 yılına kadar yalnızca AI altyapısına 3 ila 4 trilyon dolar arasında harcama yapılacağını öngörüyor. Bu devasa harcamalar kapsamında, Meta 2028 sonuna kadar 600 milyar doları aşan bir altyapı yatırımı yapmayı planlarken, OpenAI, Oracle ve diğer bulut sağlayıcılarla hesaplama gücü sağlamak için yüz milyarlarca dolarlık anlaşmalar imzalayarak stratejik rotasını değiştirmiştir. Bu ölçekteki yatırımlar, şirketlerin gelecekteki kârlılığını belirleyeceği için, düzenleyici kısıtlamalara karşı güçlü bir direnç göstermelerinin temel nedenidir. Yapay zeka altyapı savaşları ve Oracle, Meta, OpenAI arasındaki trilyon dolarlık anlaşmalar hakkında detaylı bilgileri sitemizden inceleyebilirsiniz.
OpenAI ve Meta, yasa tasarısına karşı aktif olarak lobi yaptı. Hatta OpenAI, Vali Newsom’a hitaben SB 53’ü imzalamaması yönünde açık bir mektup yayınladı. Öte yandan, büyük AI şirketlerinden Anthropic, bu yasa tasarısını desteklediğini açıkladı.<3>
Ancak bu lobi çabalarına rağmen, OpenAI güvenlik riskleriyle mücadele etmeye devam ediyor. Şirket, özellikle intiharla sonuçlanan trajik olaylar ve GPT-4o modelinin "aşırı yağcı" doğası nedeniyle eleştirilerin odağı oldu. Bu baskılara cevap olarak ChatGPT, duygusal olarak hassas konuşmaları tespit eden ve sohbeti otomatik olarak daha güvenli GPT-5 moduna geçiren **Model Yönlendirme Sistemi** gibi kritik yeni güvenlik özellikleri ile **ebeveyn kontrollerini** devreye aldı. OpenAI'ın bu yeni güvenlik önlemleri ve model yönlendirmesi hakkında daha fazla bilgiyi ChatGPT Yeni Güvenlik Özellikleri: Model Yönlendirme ve Ebeveyn Kontrolü haberimizden okuyabilirsiniz.
AI Lobiciliği ve Super PAC'ler
Bu düzenleme çabaları, Silikon Vadisi’ndeki teknoloji elitlerinin, yapay zeka düzenlemesine 'hafif dokunuş' yaklaşımını destekleyen adayları finanse etmek için yüz milyonlarca doları Super PAC’lere (Siyasi Eylem Komiteleri) aktardığı bir döneme denk geliyor. Özellikle OpenAI ve Meta liderleri, dostane AI düzenlemelerini destekleyen yasa tasarılarını ve adayları desteklemek amacıyla Super PAC'ler kurmuş durumdalar. Bu durum, düzenlemelerin geleceği hakkında hem kamuoyu baskısının hem de endüstri gücünün çarpışmasını gözler önüne seriyor.
Geleceğe Yönelik Etkiler ve Newsom’un Denge Çıkışı
Vali Newsom, yasanın imzalanmasıyla ilgili yaptığı açıklamada, “Kaliforniya, büyüyen yapay zeka endüstrisinin gelişmeye devam etmesini sağlarken, topluluklarımızı korumak için düzenlemeler oluşturabileceğimizi kanıtladı. Bu mevzuat bu dengeyi sağlıyor,” dedi. Bu düzenleme, Kaliforniya'nın küresel bir teknoloji merkezi olarak, AI potansiyelini kısıtlamadan riskleri yönetme çabası olarak görülüyor.
SB 53'ün, ABD’deki diğer eyaletler için de bir ilham kaynağı olması bekleniyor. Örneğin, New York'ta da benzer bir yasa tasarısı eyalet meclisinden geçti ve Vali Kathy Hochul'un imzalaması veya veto etmesi bekleniyor. Ayrıca Kaliforniya, SB 53'e ek olarak, yapay zeka arkadaş sohbet robotlarını düzenleyen ve operatörlerin güvenlik protokollerini uygulamaması durumunda yasal olarak sorumlu tutulmasını gerektiren SB 243 adlı başka bir tasarıyı da değerlendiriyor.
SB 53, Senatör Wiener’ın geçen yıl Newsom tarafından veto edilen daha kapsamlı SB 1047 yasa tasarısından sonraki ikinci girişimiydi. Bu sefer, endüstriden gelen geri bildirimleri dikkate alarak daha dar kapsamlı bir yasa oluşturulduğu ve bu sayede başarıya ulaşıldığı görülüyor.
Kaynak: Yapay zeka güvenliği düzenlemeleri hakkındaki bu detaylı haber, TechCrunch'ın konuyla ilgili kapsamlı analizine dayanmaktadır. Daha fazla bilgi için orijinal kaynağa başvurabilirsiniz.