Yayıncılık dünyasında aylardır süren endişe ve tartışmalar, Google'ın son açıklamasıyla yeni bir boyut kazandı. Çok sayıda rapor, yapay zeka destekli arama özetlerinin (AI Overviews) ve sohbet robotlarının, haber sitelerinden bloglara kadar birçok web sitesinin can damarı olan trafiği kestiğini iddia ediyordu. Ancak teknoloji devi Google, bu iddiaları kesin bir dille reddederek topu taca attı.
Google Arama Başkanı Liz Reid tarafından kaleme alınan bir blog yazısında, arama motorundan web sitelerine giden toplam organik tıklama hacminin yıldan yıla "nispeten istikrarlı" olduğu ve ortalama tıklama kalitesinin ise bir miktar arttığı savunuldu. Google'a göre, trafik düşüşü iddiaları "hatalı metodolojilere, münferit örneklere veya yapay zeka özelliklerinin devreye girmesinden önce meydana gelen trafik değişikliklerine" dayanıyor.
Perde Arkası: Asıl Suçlu Kim?
Google'ın savunması kağıt üzerinde mantıklı görünse de, satır aralarında önemli bir itiraf gizli. Reid, "kullanıcı trendlerinin trafiği farklı sitelere kaydırdığını, bunun da bazı sitelerde trafiğin azalmasına, bazılarında ise artmasına neden olduğunu" kabul ediyor. Buradaki "bazı" kelimesi, trafik kaybeden binlerce yayıncı için pek de teselli edici değil.
Aslında Google, sorunun sadece yapay zekadan ibaret olmadığını, arama alışkanlıklarının kökten değiştiğini ima ediyor. Şirket, kullanıcıların artık doğrudan Google'da arama yapmak yerine, ilk durak olarak farklı platformları tercih ettiğini belirtiyor.
"Yapılan araştırmalarımızda, gençlerin neredeyse %40'ı öğle yemeği için bir yer ararken Google Haritalar veya Arama'ya gitmiyor. Doğrudan TikTok veya Instagram'a gidiyorlar."
- Prabhakar Raghavan, Google Kıdemli Başkan Yardımcısı (2022)
Bu durum sadece sosyal medya ile sınırlı değil. Yıllardır Amazon, e-ticaret aramaları için, Reddit ise derinlemesine konu araştırmaları için kullanıcıların ilk tercihi haline gelmiş durumda. Hatta Google, Reddit'e olan yoğun talep nedeniyle arama sonuçlarına özel bir "Forumlar" filtresi eklemek zorunda kaldı. Kısacası, Google'ın tahtı zaten sallantıdaydı; yapay zeka belki de bu süreci sadece hızlandırdı.
Yeni Kural: Nicelik Değil, Nitelik
Google, tartışmanın odağını trafik miktarından tıklama kalitesine çekmeye çalışıyor. Şirkete göre artık sitelere daha "kaliteli" trafik gönderiliyor. Kaliteli tıklama, kullanıcının bir siteye girdikten sonra hemen geri dönmeyip içerikle etkileşime girmesi anlamına geliyor. Google, yapay zeka özetleri üzerinden gelen kullanıcıların kaynak siteye tıkladıklarında daha ilgili olduklarını ve bu tıklamaların daha değerli olduğunu öne sürüyor. Ancak bu "kalite artışının" ne kadar olduğu konusunda net bir veri paylaşılmıyor.
Veriler ve Gerçekler Çatışıyor
- Google'ın İddiası: Toplam trafik istikrarlı, yapay zeka daha fazla link göstererek yeni fırsatlar sunuyor.
- Piyasa Verileri: Similarweb tarafından yapılan bir araştırma, Google'da yapılan haber aramalarında hiçbir siteye tıklanmayan "sıfır tıklama" oranının, yapay zeka özetlerinin lansmanından bu yana %56'dan %69'a yükseldiğini gösteriyor.
- Dolaylı İtiraf: Google'ın son zamanlarda yayıncılara azalan trafiklerini reklam dışı yöntemlerle (mikro ödemeler, bülten abonelikleri vb.) paraya çevirmeleri için yeni bir ürün sunması, aslında bir sorun olduğunu bildiğini gösteriyor.
Sonuç: Güven mi, Veri mi?
Google'ın bu halkla ilişkiler hamlesi, durumu daha da vahim gösteriyor. Şirket, yayıncıların kendi analizlerine ve grafiklerine değil, Google'ın "her gün milyarlarca tıklama göndermeye devam ettiği" yönündeki muğlak güvencelerine inanmalarını istiyor gibi görünüyor. Ancak gerçek şu ki, pek çok web sitesi için trafik düşüşü somut bir problem ve yapay zeka, tek sorumlu olmasa bile bu düşüşün en belirgin tetikleyicisi olarak öne çıkıyor.
