Tesla, CEO'su Elon Musk için çıtayı arşa çıkaran, tam 1 trilyon dolar değerinde yeni bir ücretlendirme paketi önerdiğini duyurdu. Yönetim kurulunun bu teklifi, şirketi 'tarihin en değerli şirketi' yapma vizyonuyla sunulsa da, paketin detayları incelendiğinde dikkat çekici bir durum ortaya çıkıyor: Musk'ın trilyoner olması için ulaşması gereken hedeflerin birçoğu, kendisinin yıllardır dile getirdiği iddialı vaatlerin 'sulandırılmış' versiyonları gibi görünüyor.
Kasım ayında hissedarların onayına sunulacak olan bu benzeri görülmemiş paket, Tesla'nın sadık yatırımcı kitlesi tarafından muhtemelen kabul edilecek. Ancak bu durum, hedeflerin eski sözlere kıyasla ne kadar daha 'ulaşılabilir' kılındığı gerçeğini değiştirmiyor. Gelin, Musk'ı trilyoner yapacak bu yol haritasının kilometre taşlarına ve ardındaki tartışmalara yakından bakalım.
Hedefler Küçüldü mü? Eski Vaatler ve Yeni Gerçekler
Pakette yer alan üretim ve teknoloji hedefleri, Musk'ın geçmişte kurduğu cüretkar cümlelerle karşılaştırıldığında önemli farklılıklar içeriyor. Bu durum, şirketin piyasa gerçeklerine daha uygun, pragmatik bir yaklaşım benimsediği şeklinde yorumlanabilirken, eleştirmenler bunu 'hedef küçültme' olarak nitelendiriyor. Bu pragmatik yaklaşımın arkasında, Tesla'nın otomobil iş kolunun artan rekabetle yüzleşmesi ve rotasını giderek daha fazla yapay zeka gibi fütüristik alanlara çevirmesi yatıyor olabilir.
Otomobil Üretimi: 'Yılda 20 Milyon' Hayali 'Toplamda 20 Milyon' Oldu
Elon Musk, yıllarca Tesla'nın 2030'a kadar yılda 20 milyon elektrikli araç üreteceğini iddia etti. Ancak satış büyümesinin duraklaması ve 2024'te gerilemesiyle şirket bu hedeften sessizce uzaklaştı. Yeni paketteki hedef ise oldukça farklı:
- Eski Vaat: 2030 yılına kadar yılda 20 milyon araç üretmek.
- Yeni Hedef: 10 yıllık paket süresince toplamda 20 milyon araç teslimatına ulaşmak. (Tesla bugüne kadar zaten 8 milyon araç sattı.)
Robotaksi Rüyası: 2020 Sözü 2035 Ufuklarına Ertelendi
Musk'ın en bilinen vaatlerinden biri, 2019'da yaptığı '2020'de yollarda 1 milyon Tesla Robotaksi olacak' açıklamasıydı. 2025 yılına gelmişken, bu hedefin yanına bile yaklaşılamadı. Yeni paket, bu hayali daha esnek ve uzun bir takvime yayıyor.
- Eski Vaat: 2020 yılında 1 milyon Robotaksi'nin yollarda olması.
- Yeni Hedef: 10 yıllık süreçte, müşteri araçlarını da içeren 'ticari operasyondaki' Robotaksi sayısının 1 milyona ulaşması.
Optimus Robotları: 'Yılda 1 Milyon'dan 'Toplam 1 Milyon'a
Tesla'nın geleceğini insansı robotu Optimus'ta gören Musk, daha önce 2029 gibi erken bir tarihte yılda 1 milyon Optimus üreteceklerini öne sürmüştü. Tıpkı araç üretiminde olduğu gibi, bu hedef de yeni pakette daha mütevazı bir hale getirilmiş.
- Eski Vaat: 2029 itibarıyla yılda 1 milyon Optimus robotu üretmek.
- Yeni Hedef: 10 yıl içinde toplamda 1 milyon 'bot' (sadece Optimus değil, yapay zeka kullanan diğer mobil ürünler de dahil) teslim etmek.
Asıl Sınav: Finansal Uçurum ve Yazılım Bahsi
Paketin belki de en iddialı kısımları finansal ve yazılım hedeflerinde gizli. Bu hedefler, küçültülmüş üretim adetlerinin aksine, şirketin değerlemesinde ve gelir modelinde devrimsel bir sıçrama gerektiriyor.
- 10 Milyon FSD Aboneliği: Tesla'nın Tam Kendi Kendine Sürüş (FSD) yazılımına 10 milyon aktif abone bulması gerekiyor. Mevcut benimseme oranlarının %20'nin altında olduğu düşünüldüğünde bu, oldukça zorlu bir hedef.
- 8.5 Trilyon Dolar Değerleme: Paketin tam karşılığını alabilmesi için Musk'ın, Tesla'yı 8.5 trilyon dolarlık bir piyasa değerine ulaştırması gerekiyor. Bu, bugünkü en değerli şirketlerin toplam değerini aşan astronomik bir rakam.
- 400 Milyar Dolar Kâr: Şirketin yıllık kârını, geçtiğimiz yılki yaklaşık 17 milyar dolardan, yılda 400 milyar dolar seviyesine çıkarması bekleniyor.
Nexus Analizi: Bu Paket Gerçekte Ne Anlama Geliyor?
İlk bakışta bu paket, Elon Musk'ı ödüllendirmek için tasarlanmış gibi dursa da, altında yatan strateji daha karmaşık. Yönetim kurulu, Musk'ın sık sık ıskaladığı ve yatırımcı nezdinde güvenilirliğini zedeleyen aşırı iddialı hedeflerini, daha yönetilebilir ve gerçekçi bir çerçeveye oturtmaya çalışıyor olabilir. Bu, bir nevi 'Musk'ın vaatlerini dünyaya geri çekme' operasyonu olarak görülebilir. Paketin aynı zamanda, hedeflere ulaşılması durumunda Musk'ın oy gücünü yaklaşık %25'e çıkararak, daha önce bu konuda yaptığı ayrılık imalarını da ortadan kaldırmayı hedefleyen bir güç pekiştirme hamlesi olduğu da unutulmamalıdır.
Paketteki en ilginç maddelerden biri ise Musk'ın halefini belirleyecek bir plan üzerinde çalışması ve 'siyasi alandaki faaliyetlerini zamanında azaltacağına dair güvence' vermiş olması. Bu, yönetim kurulunun sadece finansal değil, aynı zamanda şirketin istikrarı ve Musk'ın yarattığı tartışmalarla ilgili endişelerini de gidermeye çalıştığını gösteriyor.
Sonuç olarak, bu paket hem Musk'ı on yıl daha şirkete bağlama hem de onun enerjisini daha somut hedeflere yönlendirme amacı taşıyan iki ucu keskin bir kılıç. Önceki 2018 paketinin de imkansız görüldüğü ancak hedeflerine ulaştığı unutulmamalı. Ancak o paketin daha sonra mahkeme tarafından iptal edilmesi, bu yeni anlaşmanın geleceğinin de belirsizliklerle dolu olduğunu hatırlatıyor.
Bu haberin hazırlanmasında TechCrunch tarafından yayınlanan analizden yararlanılmıştır.
