Bluesky, Twitter'a (şimdiki adıyla X) alternatif olarak ortaya çıkmış, ademi merkeziyetçi yapısıyla dikkat çeken bir sosyal medya platformu. Ancak son günlerde, platformun felsefesi ve yönetim kararları, kullanıcı tabanının önemli bir kısmı ile şirket yönetimi arasında büyük bir gerilime neden oldu. Bu gerilim, CEO Jay Graber'in sansür ve yasaklama taleplerine verdiği manidar 'Waffle' cevabıyla zirveye ulaştı.
Tüm bu tartışmaların fitilini ateşleyen olay, kullanıcı Jerry Chen’in, Bluesky'daki 'sosyal medya dindarlığı' olarak nitelendirilen durumu tiye alan gönderisi oldu. Chen, '(Bluesky kullanıcısı Waffle House'a dalar) AH DEMEK PANKEK'TEN NEFRET EDİYORSUNUZ??' minvalindeki mizahi bir paylaşım yaptı. CEO Jay Graber, bu paylaşımı alıntılayarak 'Çok gerçek. Bunu düzeltmeye çalışacağız. Sosyal medya bu şekilde olmak zorunda değil.' yorumunu yaptı.
Jesse Singal Vakası ve 'Waffle' Cevabının Anlamı
Graber'in sözlerine yanıt veren bir kullanıcı, doğrudan platformun en tartışmalı isimlerinden biri olan yazar Jesse Singal'ın neden hala yasaklanmadığını sordu. Singal, trans konular hakkındaki yazıları nedeniyle büyük eleştiriler almış ve Bluesky'daki en çok engellenen kullanıcılar arasında yer almıştı (ABD Başkan Yardımcısı JD Vance onu geçene kadar). Topluluk kurallarını ihlal ettiği gerekçesiyle Singal’ın yasaklanmasını talep eden bir Change.org kampanyası 28.000'den fazla imza toplamıştı.
Bluesky kullanıcılarının bu tür hassas bir konuda net bir moderasyon talebi karşısında, Jay Graber'in tek kelimelik yanıtı krizin sembolü haline geldi: 'WAFFLES!'
Graber, daha sonra yaptığı bir paylaşımda moderatörleri birini yasaklamaya zorlamanın hiçbir zaman işe yaramadığını belirterek, 'İnsanları genel olarak taciz etmek de fikirlerini asla değiştirmez.' şeklinde bir duruş sergiledi. Bu açıklamalarını Singal'ın da paylaştığı bir waffle fotoğrafıyla desteklemesi, eleştirilerin dozunu artırdı.
Kullanıcı Tepkileri ve Şirket Liderliğinin Soğuk Duruşu
Kullanıcılar, bu tutumu bir tür 'küstahlık' olarak algıladı. Bir kullanıcı eleştirileri hizmeti iptal etmekle tehdit eden bir müşteriye benzettiğinde, Graber’in yanıtı Bluesky’ın iş modelini sorgulattı: “Bize ödeme mi yapıyorsunuz? Nerede?” Başka bir kullanıcı özür dilemesi gerektiğini söylediğinde ise CEO, “Bir gönderi grevi deneyebilirsiniz. İşe yaradığını duydum” diyerek adeta meydan okudu.
Bu gerginliğin temelinde, platformun kimliği konusunda iki farklı vizyon yatıyor. Kullanıcıların bir kısmı, Bluesky’ı başta marjinalize edilmiş kullanıcılar topluluğu sayesinde özel ve güvenli bir liman olarak görüyor. Yönetim bu kullanıcıların yanında durmaktan çekindiğinde, bu durum 'ihanet' hissi yaratıyor. Diğer yandan, Graber ve ekibi, platformu belirli bir politik eğilimle özdeşleştirmekten kaçınıyor; bunun yerine, kullanıcıların kendi alternatiflerini oluşturmasına olanak tanıyan ademi merkeziyetçi protokol olan AT Protokolü'ne odaklanıyorlar.
Ademi Merkeziyetçilik ve Geleceğin Adverseri
Jay Graber, eleştirilere cevap vermek yerine, 'ademi merkeziyetçilik hızlandırması' üzerine paylaşımlar yapıyor. Temelde bir sistem mimarı olduklarını ve kullanıcıların kendi moderasyonlarını yürütebilmeleri için merkezi olmayan bir ağ inşa ettiklerini vurguluyor. Bu yaklaşım, Bluesky’ın kurucu felsefesine dayanıyor olabilir; zira Graber'in kurucu belgelerde şunları yazdığı bildiriliyor: “Şirket gelecekteki bir düşmandır.”
Bu felsefe, şirketin gelecekte kullanıcıları memnun edemeyeceği ve kullanıcıların başka platformlara geçiş yapabileceği öngörüsüyle kurulmuş bir sistemin parçası. Ancak, kullanıcıların büyük bir bölümü, platformun mevcut sorunları çözmek yerine, sorumluluğu tamamen kullanıcılara atmasını eleştiriyor. Bu durum, topluluk yönergelerinin güncellenmesine yönelik şüpheci tepkilerde ve Filistinli veya trans kullanıcıların hızla yasaklanırken, Singal gibi büyük hesaplara hoşgörü gösterildiği yönündeki şikayetlerde de kendini gösteriyor.
Sonuç olarak, 'Waffle Krizi' basit bir atışmadan çok daha fazlasını temsil ediyor; Bluesky'ın ademi merkeziyetçi idealleri ile gerçek dünyadaki moderasyon talepleri arasındaki derin ve yapısal gerilimi gözler önüne seriyor. Bu gerilim, platformun gelecekteki büyümesini ve topluluk yapısını derinden etkileyecek gibi görünüyor.
Kaynak: TechCrunch - Waffles eat Bluesky
