Apple, 19 Eylül'de küresel çapta tanıtacağı yeni iPhone 17 serisiyle teknoloji dünyasında heyecan yaratırken, en önemli pazarlarından biri olan Çin'de beklenmedik bir engelle karşılaştı. Bu yıl iPhone 17, iPhone 17 Air, iPhone 17 Pro ve iPhone 17 Pro Max olmak üzere dört farklı modelle kullanıcıların karşısına çıkan şirketin yeni serisinin tüm detayları büyük bir merakla bekleniyordu. Serinin en dikkat çeken yeniliklerinden biri ise özellikle iPhone 17 ve iPhone 17 Air modellerinde öne çıkan ve siber güvenlik uzmanları tarafından 'gezegendeki en güvenli cihaz' yorumlarına neden olan, casus yazılımlara karşı geliştirilen Bellek Bütünlüğü Uygulaması (MIE) gibi donanım seviyesinde güvenlik özellikleri oldu. Ancak serinin, inceliği ve hafifliğiyle öne çıkmasına rağmen batarya kapasitesi ve kamera özelliklerinden taviz vermesiyle tartışılan ve yalnızca eSIM ile çalışan iPhone Air modelinin Çin'deki lansmanı, ülkenin telekomünikasyon düzenleyici kurumlarından beklenen onayın gecikmesi nedeniyle belirsiz bir tarihe ertelendi. Bu durum, teknoloji devinin Çin stratejisinde ciddi bir pürüz olarak öne çıkıyor.
iPhone 17 serisinin diğer modelleri planlandığı gibi Cuma günü ön siparişe açılacakken, yalnızca iPhone Air'in bu gecikmeden etkilenmesi, sorunun merkezinde doğrudan eSIM teknolojisinin yattığını gösteriyor.
eSIM Teknolojisi Nedir ve Neden Bir 'Ulusal Güvenlik' Meselesi?
eSIM (embedded SIM), fiziksel bir SIM kartına ihtiyaç duymadan operatör hizmetlerini kullanmayı sağlayan dijital bir teknolojidir. Kullanıcılara kolay operatör değiştirme ve cihaz içinde yerden tasarruf gibi avantajlar sunsa da, bazı hükümetler için veri güvenliği ve kontrol mekanizmaları açısından hassas bir konu olabiliyor. Özellikle Çin gibi telekomünikasyon altyapısını sıkı bir şekilde denetleyen bir ülkede, kullanıcı verilerinin ve iletişiminin nasıl yönetileceği konusundaki endişeler, bu tür onay süreçlerinin uzamasına neden olabiliyor. Bu gecikme, basit bir bürokratik süreçten çok, teknolojik egemenlik ve ulusal kontrol arasındaki ince çizgiyi gözler önüne seriyor.
Çinli Operatörlerden Kafa Karıştıran Sinyaller
Durumu daha da karmaşık hale getiren ise Çin'in devlete ait üç büyük operatörünün (China Mobile, China Telecom ve China Unicom) tutumu. Apple'ın resmi web sitesinde, bu üç operatörün de iPhone Air için eSIM desteği sunacağı belirtiliyor, ancak lansman tarihi 'yasal onaya tabi' olarak işaretleniyor. Yerel basına yansıyan bilgilere göre China Mobile, sosyal medya platformu Weibo üzerinden eSIM hizmetlerini aktif ettiğini duyurdu ancak net bir tarih vermedi. Daha da ilginci, China Telecom'un 19 Eylül'de kendi eSIM hizmetini başlatacağına dair yaptığı paylaşımı kısa bir süre sonra kaldırması oldu. Bu çelişkili adımlar, operatörlerin teknik olarak hazır olsalar da hükümetten gelen nihai onayı beklediklerini düşündürüyor.
Gecikmenin Anlamı: Apple ve Pazar İçin Olası Sonuçlar
Bu erteleme, Apple için birkaç olumsuz senaryoyu beraberinde getiriyor:
- Pazar Payı Kaybı: Çin, Apple için en büyük pazarlardan biri. Lansman dönemindeki bir gecikme, Huawei gibi yerel rakiplerin güçlendiği bir dönemde Apple'ın pazar payını olumsuz etkileyebilir.
- Tedarik Zinciri ve Stok Yönetimi: Belirsiz bir lansman tarihi, Apple'ın Çin için ayırdığı milyonlarca cihazın lojistik ve stok yönetiminde sorunlar yaratabilir.
- Tüketici Algısı: En yeni teknolojiye hemen ulaşmak isteyen Çinli tüketiciler, bu gecikme nedeniyle hayal kırıklığı yaşayabilir ve alternatif markalara yönelebilir.
Apple, yerel basına yaptığı açıklamada Çinli yetkililerle birlikte çalışarak iPhone Air'i 'mümkün olan en kısa sürede' piyasaya sürmek için çabaladıklarını belirtti. Ancak şimdilik hem Apple hem de Çinli teknoloji meraklıları için bir bekleme süreci başlamış durumda. Bu durum, Apple'ın büyük pazarlarda karşılaştığı tek düzenleyici engel değil. Benzer bir şekilde, şirketin yeni AirPods için duyurduğu canlı sesli çeviri özelliği de, Avrupa Birliği'nin Dijital Piyasalar Yasası (DMA) getirdiği zorunluluklar nedeniyle AB ülkelerinde belirsiz bir tarihe ertelenmişti. Bu gecikmenin ne kadar süreceği ve Apple'ın Çin pazarındaki konumunu nasıl etkileyeceği ise zamanla netleşecek.
Bu haberde yer alan bilgiler, TechCrunch'ta 12 Eylül 2025 tarihinde yayınlanan rapordan derlenmiştir.
