Amerika Birleşik Devletleri'nin temiz teknoloji imalat sektöründeki heyecan verici büyüme ivmesi, son raporlarla birlikte beklenmedik bir darbe aldı. Rhodium Group ve MIT tarafından yapılan yeni bir araştırmaya göre, bu alandaki yatırımlar ikinci çeyrekte ciddi bir düşüş kaydetti ve iptal edilen projeler yeni açıklanan yatırım miktarını geride bıraktı. Bu durum, ülkenin yeşil ekonomiye geçiş hedefleri ve uzun vadeli ekonomik sağlığı hakkında önemli soruları gündeme getiriyor.

Ancak bu genel eğilimin aksine, temiz enerji sektörünün umut vadeden bir kolunda devasa yatırımlar gelmeye devam ediyor. Massachusetts merkezli öncü girişim Commonwealth Fusion Systems (CFS), aralarında Nvidia, Google ve Bill Gates'in Breakthrough Energy Ventures fonunun da bulunduğu geniş bir yatırımcı grubundan 863 milyon dolar yatırım topladı. Geleceğin temiz ve sınırsız enerji kaynağı olarak görülen füzyon enerjisi alanındaki bu son turla birlikte CFS'nin toplamda yaklaşık 3 milyar dolarlık sermayeye ulaşarak, füzyon enerjisi alanındaki en çok yatırım alan girişim unvanını pekiştirdiği belirtildi. Bu, ülkenin temiz enerji hedefleri için uzun vadeli stratejik yatırımların devam ettiğini gösteriyor. Konuyla ilgili detaylı bilgi için Nexus Haber'in yazılım haberleri sayfasındaki füzyon enerjisi gelişmesini inceleyebilirsiniz.

İptaller Yeni Yatırım Duyurularını Geride Bıraktı

İkinci çeyrek verileri, temiz teknoloji imalatına yönelik yatırım trendinde belirgin bir tersine dönüşe işaret ediyor. Rapora göre:

• Yaklaşık 5 milyar dolarlık temiz teknoloji projesi iptal edildi.
• Aynı dönemde, sadece 4 milyar dolarlık yeni yatırım duyuruldu.
• Gerçekleşen temiz teknoloji imalat yatırımları, yalnızca duyurular değil, fiili olarak %15 oranında azaldı.

Bu rakamlar, yılın ilk çeyreğindeki 7 milyar dolarlık iptallerin ardından gelen ikinci büyük düşüşü temsil ediyor ve son yılların en yüksek yatırım momentumunun keskin bir şekilde yavaşladığını gösteriyor.

Siyasi Kararların Gölgesinde: Enflasyon Düşürme Yasası'nın Akıbeti

Bu gerilemenin ana nedenlerinden biri olarak, Cumhuriyetçi Parti'nin (GOP) Uzlaşma Tasarısı gösteriliyor. Bu tasarı, Biden yönetiminin Enflasyon Düşürme Yasası (Inflation Reduction Act - IRA) ile getirilen ve ABD'de imalat yatırımlarını teşvik eden kritik maddelerini ortadan kaldırdı. IRA, geçtiği ilk yıl sonrasında yeni imalat yapılarındaki yatırımları %2.22 oranında artırarak 1978'den bu yana en büyük değişimi yaratmıştı. Ancak son siyasi adımlar, bu büyümenin önünü tıkamış gibi görünüyor.

"Enflasyon Düşürme Yasası'nın sağladığı teşviklerin geri çekilmesi, temiz teknoloji sektöründeki yatırımcıların güvenini sarsarak belirsizliği artırdı. Bu durum, sadece kısa vadeli iptallere değil, uzun vadeli stratejik kararlara da yansıyor."

Batarya Fabrikaları Odakta: Bir Çelişki mi Var?

İkinci çeyrekteki iptallerin büyük çoğunluğunu batarya fabrikaları oluşturuyor. Sektör, elektrikli araçlara olan talebin yumuşaması ve üretim vergisi kredilerinin ortadan kalkması gibi yeni engellerle karşılaştı. İlk çeyrekteki iptallerin odak noktası elektrikli araç üretimi iken, ikinci çeyrekte bu bayrağı batarya imalatı devraldı.

Ancak, ilginç bir tezat da mevcut: Batarya imalatı, tüm iptallere rağmen ikinci çeyrekte 8 milyar dolarlık yeni yatırımla hala en büyük itici güç olmaya devam ediyor. Bu durum, sektörün uzun vadeli potansiyeline olan inancın devam ettiğini, ancak mevcut politik ve ekonomik koşulların kısa vadede oynaklık yarattığını gösteriyor.

Geniş Resim: ABD Ekonomisinde İmalat Gerilemesi

Temiz teknoloji sektöründeki bu düşüş, ABD ekonomisi genelindeki imalat yatırımlarının daha geniş bir geri çekilmesini yansıtıyor. ABD Ekonomik Analiz Bürosu (U.S. Bureau of Economic Analysis) verilerine göre, yeni fabrika binalarına yapılan harcamalar hem birinci hem de ikinci çeyrekte yaklaşık çeyrek puan azaldı. Bu, 2020'den bu yana ilk kez art arda görülen düşüş dönemi.

Ekonomi, ikinci çeyrekte beklenenden daha hızlı büyüyerek GSYİH'nin %3'ten %3.3'e yükseldiği haberleriyle moral verse de, imalat yatırımlarının bu düşüşü sürdürmesi, ekonominin uzun vadeli gücünün yüzeysel kalabileceği endişesini doğuruyor.

Şeytanın Avukatı: Kısa Vadeli Dalgalanmalar mı, Uzun Vadeli Trend mi?

Bu veriler endişe verici olsa da, bazı analistler bunun kısa vadeli bir düzeltme olabileceğini savunuyor. Temiz enerjiye geçişin temel dinamikleri güçlü kalmaya devam ederken, politikaların yeniden ayarlanması veya piyasa koşullarının stabilize olmasıyla yatırımların tekrar hız kazanabileceği düşünülüyor. Nitekim, füzyon enerjisi gibi devrim niteliğindeki alanlara yapılan milyar dolarlık stratejik yatırımlar, temiz enerjiye geçişin kaçınılmaz bir gerçek olduğunu ve uzun vadede bu alana olan inancın sarsılmadığını kanıtlar nitelikte. Ancak, sürekli politika belirsizliği ve sık sık değişen teşvik mekanizmaları, yatırımcıları ABD yerine başka coğrafyalara yönlendirebilir. Bu durum, özellikle Çin ve Avrupa gibi bölgelerin temiz teknoloji imalatında iddialı adımlar attığı bir dönemde ABD'nin küresel rekabetçiliğini olumsuz etkileyebilir.

ABD'nin temiz teknoloji imalatındaki bu duraksama, sadece ekonomik verilerin ötesinde, ülkenin iklim hedeflerine ulaşma kapasitesi ve gelecekteki endüstriyel liderliği açısından kritik önem taşıyor. Bu bağlamda, Commonwealth Fusion Systems (CFS) gibi yerli firmaların füzyon enerjisi gibi çığır açıcı teknolojilerde elde ettiği büyük yatırımlar, ABD'nin bu liderlik hedefini sürdürmesi için umut ışığı olmaya devam ediyor. Önümüzdeki çeyreklerde açıklanacak veriler, bu trendin geçici bir sapma mı yoksa daha derin bir değişimin başlangıcı mı olduğunu netleştirecek.

Kaynak: TechCrunch