Startup'lar Yapay Zekaya Ne Kadar ve Nereye Harcıyor? a16z'nin Kapsamlı Raporu Pazarı Aydınlatıyor

Haber Merkezi

03 October 2025, 09:53 tarihinde yayınlandı

a16z Raporu Açıklandı: Startup'lar Gerçekte Hangi Yapay Zeka Uygulamalarına Para Harcıyor?

Yapay zeka (AI) ekosistemi baş döndürücü bir hızla büyürken, startup'ların bu alandaki harcama alışkanlıkları ve tercihleri, pazarın nereye gittiği konusunda kritik ipuçları sunuyor. Sektörün önde gelen yatırımcılarından Andreessen Horowitz (a16z), finansal teknoloji firması Mercury ile iş birliği yaparak, startup'ların en çok ödeme yaptığı ilk 50 yapay zeka tabanlı uygulama şirketini inceleyen ilk Yapay Zeka Harcama Raporu'nu yayımladı.

Rapor, startup'ların yüzlerce farklı yapay zeka aracı kullanmasına rağmen pazarın henüz tek bir oyuncu etrafında konsolide olmadığını ortaya koyuyor. a16z ortakları Olivia Moore ve Seema Amble, verilerin şirketlerin belirli görevler için hâlâ geniş bir ürün yelpazesini benimsediğini ve yeni uygulamaların piyasaya çok hızlı girip çıktığını gösterdiğini belirtiyor. Amble, "Kategorilerde sadece bir veya iki araç etrafında birleşme henüz gerçekleşmedi; araç bolluğu yaşanıyor," diyor.

Pazarın Zirvesindekiler: Büyük Laboratuvarlar ve Kodlama Araçları

Raporun zirvesinde tahmin edileceği gibi büyük dil modeli (LLM) laboratuvarları yer alıyor. Liste, açık ara farkla OpenAI’ın birinci, Anthropic’in ise ikinci sırada olduğunu gösteriyor. Bu durum, startup'ların temel yapay zeka altyapısı için harcamalarının büyük kısmını hâlâ model sağlayıcılara ayırdığını teyit ediyor.

Anthropic'in bu yüksek sıralaması, şirketin temel yapay zeka altyapısına ne kadar öncelik verdiğini gösteriyor. Şirket, hızla artan Claude modellerinin talebini karşılamak ve küresel altyapı rekabetine yanıt vermek amacıyla yakın zamanda önemli bir stratejik adım atarak eski Stripe CTO'su Rahul Patil'i yeni Teknoloji Direktörü (CTO) olarak atadı. Patil'in ana görevi, hesaplama, çıkarım (inference) ve genel mühendislik operasyonlarını optimize ederek Claude'un kurumsal işletmeler için önde gelen bir zeka platformu konumunu güçlendirmektir. Bu stratejik değişiklik ve Anthropic'in yeni CTO'su Rahul Patil'in yapay zeka altyapı stratejisi hakkında daha fazla bilgi edinebilirsiniz.

Öne Çıkanlar: Kodlama Savaşı
  • Replit, listede 3. sırayı alarak en çok harcama yapılan kodlama araçlarından biri oldu. Şirket, zorlu bir mücadele geçmişine rağmen, son dönemde yıllıklandırılmış gelirini (ARR) 2.8 milyon dolardan 150 milyon doların üzerine çıkararak değerlemesini 3 milyar dolara ulaştırdı. Bu sıçrama, özellikle hata ayıklama, dağıtım yapma ve veritabanı sağlama gibi görevleri üstlenebilen Replit Agent gibi otonom yapay zeka ajanlarını piyasaya sürmesinin ardından gerçekleşti. Replit’in 9 yıl süren bu mücadelesi ve yapay zeka kodlama alanındaki 3 milyar dolarlık başarısı hakkında daha fazla bilgi edinmek için buraya tıklayabilirsiniz.
  • Tüketici trafiği açısından Replit’ten çok daha yüksek sıralarda yer alan Lovable ise kurumsal özellik eksikliği nedeniyle 18. sıraya geriledi.
  • Bu durum, kullanıcı sayısının yüksek olmasının, kurumsal harcama ve uzun vadeli benimseme açısından her zaman belirleyici olmadığını gösteriyor. Kurumsal müşteriler için güvenlik, entegrasyon ve ölçeklenebilirlik gibi özellikler, “vibe-coding” gibi popüler tüketici özelliklerinden daha ağır basıyor.

Ajantik Akışlara Karşı Pilot Yardımcılar: Startup’ların Önceliği

Raporun en dikkat çekici bulgularından biri, startup’ların harcamalarının çoğunu insan verimliliğini artıran “yardımcı pilot” (copilot) tarzı araçlara yapması. Bu eğilim, startup'ların henüz iş akışlarını tamamen otonom hale getirecek ajantik sistemlere (end-to-end agents) geçmeye tam olarak hazır olmadığını gösteriyor.

a16z ortakları, yapay zeka teknolojisi geliştikçe ve uçtan uca ajantik akışlar daha güvenilir hale geldikçe, Copilot'lardan ajan tabanlı araçlara doğru büyük bir kayma beklediklerini belirtiyor. Ancak şimdilik, özellikle hukuki inceleme (Crosby Legal örneğinde olduğu gibi) veya kritik karar verme süreçlerinde, startup'lar hâlâ insan denetimine ihtiyaç duyan destekleyici araçları tercih ediyorlar. Bu, özellikle hata yapma riskinin yüksek olduğu durumlarda insan-merkezli yapay zeka entegrasyonunun önemini vurguluyor.

Tüketici Uygulamaları Kurumsal Dünyaya Sızıyor

Raporun ilginç sonuçlarından biri de, CapCut ve Midjourney gibi tüketici odaklı uygulamaların startup’lar tarafından hızla benimsenmesi oldu. Bu durum, çalışanların kişisel hayatlarında severek kullandıkları araçları iş yerine taşıma eğiliminin arttığını gösteriyor.

Bu tüketici eğilimine paralel olarak, ana LLM sağlayıcısı olan OpenAI'ın metinden videoya dönüştürme aracı Sora, mobil uygulamasının ABD ve Kanada App Store lansmanında büyük bir başarıya imza attı. Uygulama, davetiye sistemiyle sınırlı olmasına rağmen ilk gününde 56.000 indirmeye ulaşarak en çok indirilen üçüncü genel uygulama sırasına yükseldi. Bu rekor performans, YZ araçlarına olan tüketici talebinin ne kadar yüksek olduğunu gösteriyor ve CapCut örneğinde olduğu gibi, bu tür popüler tüketici uygulamalarının gelecekte kurumsal harcama listelerine girebileceğinin sinyalini veriyor. OpenAI Sora'nın App Store lansman rekorları ve detayları hakkında daha fazla bilgi edinmek için buraya tıklayabilirsiniz.

Moore, bu durumu “Tüketici araçları o kadar keyifli ki, insanlar bireysel olarak benimsiyor ve bu araçları ekiplerine ve iş yerlerine taşıyorlar,” sözleriyle açıklıyor. Örneğin, popüler bir tüketici uygulaması olarak başlayan Canva, kurumsal müşterilere yönelik özellikler eklemek için yıllar harcamasına rağmen, artık önemli bir kurumsal kitleye hitap ediyor. Bu, şirketlerin artık pazar paylarını sadece 'kurumsal' veya 'bireysel' olarak ayırmadan, iki alana da satış yapabileceği anlamına geliyor.

Alan Uzmanlığı ve Dikey Çözümler

Listede yer alan uygulamaların yaklaşık %60'ı yatay (horizontal) uygulamalardan (genel amaçlı araçlar) oluşurken, %40'ı ise dikey (vertical) uygulamalardı. En popüler dikey yapay zeka yazılım şirketleri; satış, işe alım ve müşteri hizmetleri olmak üzere üç ana başlıkta yoğunlaşıyor. Ancak rapor, AI'ın daha önceki startup nesillerinin zorlandığı hukuk ve danışmanlık gibi geleneksel sektörlerde de ilerleme kaydettiğini gösteriyor.

Rapor ayrıca, Otter.ai, Read AI ve HappyScribe gibi not alma araçlarının da listeye girdiğini, ancak bu alanda da net bir hakimiyet kuran tek bir ürünün bulunmadığını ortaya koydu. Bu, startup'ların hâlâ "kendi beğenilerine uygun" araçları seçtiği, tek tip çözümlerin yukarıdan dayatılmadığı anlamına geliyor.

Sektörün Geleceği: Hızla Değişen Bir Dinamik

Amble ve Moore, bu harcama listesinin önümüzdeki yıllarda çok hızlı değişmesini bekliyor. Amble, "Eskimiş oyuncu dediğimiz şey neredeyse 12 ay öncesi demek," diyerek yapay zeka pazarındaki değişimin inanılmaz hızını gözler önüne seriyor. Geleneksel yazılım oyuncuları ayakta kalabilmek için hızla yapay zeka özelliklerini entegre ederken, yeni oyuncular da tamamen yeni fikirlerle pazara girmeye devam ediyor. Bu sürekli değişim, pazarın henüz olgunlaşmadığını ve startup'lar için deneme yanılma sürecinin devam ettiğini gösteriyor.

Kaynak: Bu haber metni, Andreessen Horowitz (a16z) ve Mercury’nin ortak yayımladığı Yapay Zeka Harcama Raporu verileri temel alınarak hazırlanmıştır. Raporun orijinal detaylarına TechCrunch üzerinden ulaşılabilir.