Küresel teknoloji sektörü, 2024 yılında 549 şirket genelinde 150.000'den fazla iş kaybının ardından, 2025'te de zorlu bir dönemden geçiyor. Yılın henüz ilk dokuz ayında 22.000'den fazla çalışanın işten çıkarıldığı görülüyor. Özellikle Şubat ayında yaşanan 16.234 kişilik rekor kesinti, bu dalganın ciddiyetini gözler önüne seriyor. Bu durum, şirketlerin yalnızca maliyetleri düşürme değil, aynı zamanda yapay zeka (AI) ve otomasyona geçiş gibi stratejik dönüşümler yapma çabasının bir sonucu olarak yorumlanıyor. Bu stratejik dönüşümde, AI startuplarının veri kontrolünü ele alarak kendi eğitim stratejilerini belirlemesi, rekabetin odağını ham model gücünden, titizlikle küratörlüğü yapılmış özel veri setlerine kaydırmış durumda. Zira, düşük kaliteli ve özensiz üretilen "AI Slop" terimi, platformların değerini düşürme tehlikesi yaratıyor.

Layoffs.fyi gibi bağımsız takipçilerin verilerine göre, teknoloji devlerinin operasyonel verimliliği artırma ve kaynakları yüksek büyüme potansiyeline sahip AI projelerine yönlendirme kararı, binlerce çalışanın kariyerini doğrudan etkiliyor. Ancak bu stratejik değişim, inovasyonun insan boyutunu ve toplumsal etkilerini de beraberinde getiriyor.

2025 Yılında Aylık İşten Çıkarma Verileri: Sayılar Ne Söylüyor?

Yıl boyunca teknoloji sektöründeki işten çıkarmaların seyri, bazı ayların diğerlerine göre çok daha yoğun geçtiğini gösteriyor. Aşağıdaki veriler, sektördeki daralmanın zaman içindeki istikrarsız yörüngesini ortaya koymaktadır:

Ekim ve Eylül Ayı Kesintileri: AI Odaklı Dönüşüm

Yılın son çeyreğine girerken, Ekim ayındaki işten çıkarmalar büyük ölçüde AI entegrasyonu ve kurumsal yeniden yapılanma etrafında yoğunlaştı:

• Google: CNBC raporlarına göre, şirket AI yatırımlarına odaklanma stratejisi doğrultusunda bulut bölümündeki 100'den fazla tasarım rolünü kesti. Bu durum, geleneksel tasarım ve yazılım rollerinin AI otomasyonu karşısında nasıl yeniden şekillendirildiğini gösteriyor.
• Paycom: İK ve bordro yazılım şirketi, yapay zeka ve otomasyonun arka ofis verimliliğini artırması sayesinde 1998'den bu yana ilk büyük işten çıkarmasını gerçekleştirerek 500'den fazla çalışanın işine son verdi. Bu, AI'ın doğrudan idari roller üzerindeki etkisinin en somut örneklerinden biri.
• Smartsheet: Kurumsal yazılım devi, CEO Mark Mader'ın emekliliği sonrası yaşanan liderlik geçişi sırasında 120'den fazla çalışanı işten çıkardı. Bu kesinti, özel sermaye grupları Blackstone ve Vista Equity Partners tarafından şirketin 8.4 milyar dolara satın alınmasıyla gelen yeniden yapılanma sürecine işaret ediyor.

Yapay Zeka Paradoksu: Verimlilik mi, İnsani Kriz mi?

Teknoloji şirketlerinin işten çıkarma gerekçelerinde en sık rastlanan tema, yapay zeka ve otomasyonun getirdiği verimlilik artışı ve maliyet düşürme stratejileri iken, bu durum AI mühendisleri için tam tersi bir etki yaratıyor. Bu hız ve rekabet ortamı, Silikon Vadisi'nde yapay zeka geliştirmeye yönelik kültürü de dönüştürüyor; öyle ki, özellikle risk sermayedarlarının etkisiyle 'ihtiyatlı olmanın havalı olmadığı' bir yaklaşım benimseniyor. OpenAI gibi sektör liderlerinin güvenlik kısıtlamalarını gevşetmesi ve hız odaklı stratejiler izlemesi, etik sorumlulukları ve güvenlik kaygılarını arka plana iterek, yapay zeka inovasyonu ve güvenliği arasındaki gerilimi artırıyor. Bu durum, güvenlik odaklı yaklaşımları savunan Anthropic gibi firmaların eleştirilmesine yol açarken, Silikon Vadisi'nde yapay zeka güvenliği ve inovasyon arasındaki denge tartışmasını kızıştırıyor. Sektör, bir yandan on binlerce kişiyi işten çıkarırken, diğer yandan en iyi yapay zeka yetenekleri için acımasız bir savaşa sahne oluyor. Örneğin, Apple'ın yapay zeka tabanlı web arama motoru geliştirmelerinden sorumlu üst düzey yöneticisi Ke Yang'ın rakip Meta'ya transferi, bu yetenek göçünün boyutunu gözler önüne seriyor. Bu tür kritik transferler, özellikle Meta'nın agresif işe alım stratejisi ve "Superintelligence Labs" birimine odaklanmasıyla hız kazanmıştır. Bu ayrılıklar, Apple’ın uzun zamandır beklenen Siri revizyonu öncesinde yaşanan kritik bir kopuş olarak değerlendiriliyor ve şirketlerin AI alanındaki rekabetçi pozisyonlarını korumakta zorlandığını gösteriyor. Apple yapay zeka lideri Ke Yang'ın Meta'ya transferi ve Siri revizyonu süreci hakkında detaylı bilgilere ulaşılabilir.