Sıradan bir şirketin çalışanını hırsızlık şüphesiyle işten çıkarması her zaman manşetlere taşınmaz. Ancak söz konusu şirket, yarı iletken dünyasının devi TSMC ve çalındığı iddia edilen şey de geleceğin teknolojisi olarak görülen 2nm üretim prosesi olunca, Tayvan Yüksek Savcılığı'nın neden devreye girdiğini anlamak zor değil.
Tayvan Merkezi Haber Ajansı'nın raporlarına göre, TSMC'nin bir eski ve bir mevcut çalışanı (artık o da eski) Tayvanlı yetkililer tarafından tutuklandı. Üç diğer çalışanın da gözaltına alındığı belirtildi. Tüm bu süreç, TSMC'nin bir çalışanın dosyalara 'olağandışı' erişim sağladığını fark etmesiyle başladı.
Bir Şirket Meselesinden Ulusal Güvenlik Krizine
Çip üretim devi, yürüttüğü iç soruşturmanın ardından, 'ulusal temel ticari sırların' yasa dışı yollarla elde edildiğine dair yeterli kanıt olduğuna kanaat getirdi ve söz konusu çalışanlar hakkında dava açtı. Bu hamle, Tayvan Yüksek Savcılığı Fikri Mülkiyet Bölümü'nü harekete geçirdi ve şüpheliler Ulusal Güvenlik Yasası kapsamında tutuklandı. Bu tür bir suç için öngörülen azami ceza ise 12 yıl hapis ve 3.3 milyon dolarlık para cezası.
İlk bakışta bu tepki aşırı görünebilir, ancak TSMC'nin tek başına Tayvan'ın GSYİH'sinin %8'ini ve tüm ihracatının %12'sini oluşturduğu tahmin ediliyor. Ayrıca, küresel döküm pazarının yaklaşık %70'ini elinde tutuyor. Dolayısıyla, hırsızlık iddiasının TSMC'nin yakında piyasaya süreceği ve endüstri için devrim niteliğindeki N2 proses düğümüne ilişkin olduğu düşünüldüğünde, Tayvan savcılığının bu denli sert tepki vermesi şaşırtıcı değil.
N2 Teknolojisi Neden Bu Kadar Kritik?
TSMC'nin N2 (2 nanometre) proses düğümü, mevcut N3 teknolojisine göre güç verimliliği ve SRAM (CPU ve GPU'larda önbellek için kullanılır) yoğunluğu açısından önemli iyileştirmeler sunması beklenen yeni nesil bir üretim teknolojisidir. Bu teknoloji, daha küçük alanda daha fazla transistör barındırarak, gelecekteki akıllı telefonlar, bilgisayarlar ve yapay zeka sistemleri için daha güçlü ve verimli çiplerin üretilmesini sağlayacak. Apple, AMD, Nvidia ve Intel gibi teknoloji devleri, yeni nesil ürünlerini bu teknoloji üzerine inşa etmeyi planlıyor. Bu sırların rakip bir şirketin veya ülkenin eline geçmesi, küresel teknoloji yarışındaki tüm dengeleri altüst edebilir.
Milyarlarca Dolarlık Sırlar ve Belirsiz Gelecek
Yarı iletken dünyasında fikri mülkiyet hırsızlığı, son derece kazançlı olma potansiyeline sahiptir. En son teknolojiye ait en küçük bir ayrıntı bile, rakiplerin araştırmalarını hızlandırabilir ve pazara ilk çıkma yarışında avantaj sağlayabilir. Bu tür bilgileri çalan çalışanlar, ya devlet destekli aktörler olabilir ya da belgeleri ve verileri en yüksek teklifi verene satmak isteyen kişiler olabilir.
Teknoloji devlerinin kaderi TSMC'ye, TSMC'nin kaderi ise Tayvan'a bağlı. Bu fikri mülkiyet hırsızlığı iddiası sektördeki ilk vaka olmasa da, Tayvan Yüksek Savcılığı'nın belirttiğine göre 'ülkenin temel kilit teknoloji ticari sırlarının yasa dışı yollarla elde edilmesi' olarak sınıflandırılan ilk dava olma özelliğini taşıyor. Ve bu, neredeyse kesinlikle son olmayacak.
TSMC bu faaliyeti rutin denetimler sırasında keşfetmiş olabilir, ancak akıllara şu soru geliyor: Bugüne kadar kaç benzer girişim fark edilmeden gerçekleşti?
