Teknoloji devi Tesla, 2019 yılında Miami'de gerçekleşen ve 22 yaşındaki Naibel Benavides Leon'un hayatını kaybettiği trajik bir kazayla ilgili davada köşeye sıkıştı. Şirketin yıllardır 'kayıp' olduğunu iddia ettiği ve davanın seyrini değiştirebilecek kritik kaza verileri, davacı aileye danışmanlık yapan bir hacker tarafından dakikalar içinde bulundu. Bu şok edici gelişme, Tesla'nın 243 milyon dolarlık rekor bir tazminata mahkum edilmesiyle sonuçlandı.
Olayın Perde Arkası: 2019'daki Trajik Otopilot Kazası
2019 yılında Miami'de, Tesla'nın sürücü destek sistemi Otopilot'un devrede olduğu bir araç, yol kenarında duran Naibel Benavides Leon'a çarparak ölümüne neden oldu. Leon'un ailesi, kazada kimin kusurlu olduğunu belirlemek için hukuk mücadelesi başlattı. Dava sürecinde en önemli kanıt, Otopilot sisteminin kaza anında ne gördüğünü ve nasıl tepki verdiğini gösteren araç içi verilerdi. Ancak Tesla, bu kilit verilerin artık ellerinde olmadığını mahkemeye bildirdi.
'Kayıp' Veri Bilmecesi ve Sahneye Çıkan Hacker
Dava, yıllar sonra bulunan aracın fiziksel kontrol ünitelerinin (beyin) Florida Otoyol Devriyesi'nden alınmasıyla yeni bir boyut kazandı. Tesla mühendisleri, verilerin kurtarılıp kurtarılamayacağını görmek için ünitenin çalıştırılmasını önerdi. Ancak davacı ailenin avukatlarına danışmanlık yapan ve X'te '@greentheonly' adıyla bilinen hacker, bu tavsiyeye şiddetle karşı çıktı.
Hacker, The Washington Post'a yaptığı açıklamada, 'Eğer kanıtları yok etmek isteseydim, ben de tam olarak 'Hadi cihazı açıp güncelleyelim ve ne olacağını görelim' derdim.' ifadelerini kullandı.
Hacker'ın uyarısının altında yatan teknik gerçek şuydu: O dönemdeki Tesla araçları, bir kaza sonrası verileri otomatik olarak Tesla sunucularına yüklüyor ve ardından araçtaki yerel kopyayı silinmek üzere işaretliyordu. Kontrol ünitesini internete bağlı bir ortamda çalıştırmak, bu 'kayıp' verilerin tamamen yok olmasına neden olabilirdi.
Bunun yerine, kontrol ünitesinin içeriğinin adli bir kopyası alınarak USB belleğe aktarıldı. Hacker, bu kopya üzerinde yaptığı incelemede, Tesla'nın yıllardır 'kayıp' dediği kaza verilerini ve 'çarpışma anlık görüntüsünü' sadece birkaç dakika içinde buldu. Bu gelişme üzerine Tesla, mahkemede verilerin bir kopyasının aslında sunucularında mevcut olduğunu kabul etmek zorunda kaldı.
Davanın Öğrettikleri: Sorumluluk ve Şeffaflık
Bu dava, otonom sürüş teknolojilerinin hukuki ve etik sorumlulukları hakkında önemli soruları gündeme getiriyor. Bir şirketin, kritik bir davada kilit kanıtları 'kaybettiğini' iddia etmesi ve bu kanıtların bağımsız bir uzman tarafından kolayca bulunması, kurumsal şeffaflık ve hesap verebilirlik konularında ciddi endişeler yaratmaktadır. Ayrıca, karmaşık teknolojik sistemlerdeki verilerin korunması ve adli süreçlerde nasıl ele alınması gerektiğine dair önemli bir emsal teşkil etmektedir.
Tesla'nın Savunması: 'Beceriksizlik, Kasıt Değil'
Tesla'nın avukatı Joel Smith, mahkemede verilerin ele alınış biçiminin kasıtlı bir gizleme çabası olmadığını, sadece bir 'beceriksizlik' olduğunu savundu. Smith, bulunan verilerin aslında kendi lehlerine olduğunu, çünkü kazada asıl kusurun yayaların varlığına tepki vermeyen sürücüde olduğunu gösterdiğini iddia etti. Avukat, 'Verilere sahip olduğumuzu düşünmüyorduk, ama bulduk. Neyse ki bulduk, çünkü bu inanılmaz derecede yardımcı bir bilgi.' şeklinde bir savunma yaptı.
Verilerin Gösterdiği Gerçek ve Rekor Tazminat
Ancak hacker tarafından kurtarılan verilerden oluşturulan video simülasyonu, farklı bir tablo ortaya koyuyordu. Simülasyon, Otopilot sisteminin, kaza öncesinde kurban Naibel Benavides Leon ve erkek arkadaşının yanında durduğu kamyona doğru bir rota çizdiğini gösteriyordu. Bu kanıtlar ışığında mahkeme, Tesla'yı 243 milyon dolar tazminat ödemeye mahkum etti.
Tesla ise bu karara itiraz ederek, rekor tazminat miktarının 'sağduyuya' aykırı olduğunu ve 'otomobil üreticilerinin dünyayı pervasız sürücülerin neden olduğu zararlara karşı sigortalamadığını' belirterek kararın bozulmasını talep etti. Dava, teknoloji şirketlerinin otonom sistemlerdeki sorumluluk sınırlarını belirlemesi açısından yakından takip edilmeye devam ediyor.
Bu haberde yer alan bilgiler, PC Gamer'da yayınlanan rapora dayanmaktadır.