Teknoloji devi Microsoft, aylardır süren protestoların ve oyuncu topluluğunda yankı uyandıran Xbox boykot çağrılarının merkezinde yer alıyor. Sebebi ise şirketin İsrail ordusuyla olan ticari ilişkileriydi. Ancak bu ilişkinin boyutları ve ne anlama geldiği şimdiye dek belirsizliğini koruyordu. The Guardian, +972 Magazine ve Local Call tarafından ortaklaşa yürütülen yeni bir araştırmacı gazetecilik raporu, bu perdeyi aralayarak Microsoft'un bulut teknolojisinin, İsrail'in tartışmalı askeri operasyonlarında nasıl kilit bir rol oynadığını iddia ediyor.
Raporun merkezinde, Microsoft'un Azure bulut platformunun, İsrail ordusunun seçkin siber istihbarat birimi olan 'Birim 8200' tarafından nasıl kullanıldığı yer alıyor. 11 farklı Microsoft ve Birim 8200 kaynağından alınan bilgilere dayandırılan iddialara göre, bu birim Microsoft Azure altyapısını Gazze ve Batı Şeria'dan toplanan milyonlarca telefon görüşmesi ve kısa mesaj gibi devasa boyuttaki telekomünikasyon verisini depolamak için kullanıyor.
Rapora konuşan bir kaynak, Microsoft'un bu verinin içeriğinden habersiz olmasının mümkün olmadığını şu sözlerle ifade ediyor: "Ne olduğunu anlamak için dahi olmaya gerek yok. Microsoft'a 'sunucularımızda yer kalmadı, bunlar ses dosyaları' diyorsunuz. Bunun ne olduğu oldukça açık."
Satya Nadella'nın Tartışmalı Toplantısı ve 'Özelleştirilmiş' Altyapı İddiaları
Raporun en çarpıcı iddialarından biri, Microsoft CEO'su Satya Nadella'nın 2021 yılında dönemin Birim 8200 komutanı Yossi Sariel ile bu depolama altyapısını kurmak üzere bir araya geldiği yönünde. Microsoft, bu görüşmenin sadece 10 dakika sürdüğünü ve Nadella'nın projeye kişisel destek verdiği iddiasının 'doğru olmadığını' belirtse de, raporun ulaştığı toplantı kayıtları farklı bir tablo çiziyor. Kayıtlara göre Nadella, 'bu ortaklığı kurmanın çok kritik olduğunu' ve 'Microsoft'un bunu desteklemek için kaynak sağlamaya kararlı olduğunu' ifade ediyor.
Dahası, kaynaklar Microsoft mühendislerinin Birim 8200 ile 'günlük olarak, tepeden tırnağa' yakın bir işbirliği içinde çalışarak, genel Azure ağından izole edilmiş ve tamamen birimin ihtiyaçlarına göre uyarlanmış özel bir bulut altyapısı inşa ettiğini öne sürüyor. Bu durum, Microsoft'un 'Birim 8200'ün sadece sıradan bir müşteri olduğu' ve 'verilerin niteliğinden haberdar olmadığı' yönündeki resmi savunmasıyla çelişiyor.
Öne Çıkanlar: Raporun Temel Bulguları
- Kitlesel Gözetleme: Microsoft Azure'un, İsrail ordusunun Filistinlilerden topladığı milyonlarca telefon görüşmesi ve mesajı depolamak için kullanıldığı iddia ediliyor.
- Verilerin Kullanım Amacı: Depolanan verilerin, Filistinlilere şantaj yapmak, yeterli gerekçe olmadan tutuklamalara zemin hazırlamak ve hatta Gazze'deki bombalama hedeflerini seçmek için kullanıldığı öne sürülüyor.
- Üst Düzey İşbirliği: Microsoft CEO'su Satya Nadella'nın projeye kişisel destek verdiği ve iki kurumun mühendislerinin özel bir altyapı için yakın çalıştığı iddia ediliyor.
- Boykotun Sebebi: Bu iddialar, Microsoft'a ait olan Xbox, Game Pass ve Activision Blizzard gibi markalara yönelik boykot çağrılarının arkasındaki somut nedenleri ortaya koyuyor.
Bu Ne Anlama Geliyor? Oyuncular ve Teknoloji Dünyası İçin Etkileri
Bu rapor, teknoloji şirketlerinin etik sorumlulukları ve geliştirdikleri araçların kimler tarafından, ne amaçla kullanıldığı konusundaki tartışmaları yeniden alevlendiriyor. Oyuncular için bu durum, sevdikleri oyunların ve konsolların (Xbox, Call of Duty, The Elder Scrolls vb.) sahibi olan bir şirketin, uluslararası alanda kınanan askeri eylemlere dolaylı yoldan destek sağladığı anlamına gelebilir. Bu, birçok oyuncunun BDS (Boykot, Tecrit, Yaptırımlar) hareketinin çağrısına uyarak Xbox ve Game Pass'i boykot etmesinin arkasındaki temel motivasyonu oluşturuyor.
Şirket içindeki çalışan protestoları ve hissedarların şeffaflık talepleri de bu raporla birlikte daha anlamlı hale geliyor. Microsoft'un 'insan hakları durum tespiti' süreçlerinin ne kadar etkili olduğu ciddi şekilde sorgulanırken, teknoloji devinin bu ağır iddialara nasıl bir yanıt vereceği merakla bekleniyor.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
1. Birim 8200 nedir?
Birim 8200, İsrail Savunma Kuvvetleri'ne bağlı, sinyal istihbaratı (SIGINT) ve siber savaş alanlarında faaliyet gösteren seçkin bir askeri istihbarat birimidir. Genellikle ABD'nin NSA'i (Ulusal Güvenlik Ajansı) ile karşılaştırılır.
2. Neden Xbox ve Game Pass boykot ediliyor?
Xbox markası, Bethesda, Activision Blizzard ve Mojang gibi dev oyun stüdyoları Microsoft'a aittir. Boykotun amacı, Microsoft'un en popüler ve kârlı tüketici markalarından biri olan Xbox üzerinden şirkete ekonomik baskı kurarak, İsrail ordusuyla olan ticari ilişkilerini sonlandırmasını sağlamaktır.
3. Microsoft'un bu iddialara resmi yanıtı ne oldu?
Microsoft, İsrail ordusunun herhangi bir devlet kurumu gibi bir Azure müşterisi olduğunu, depolanan verilerin içeriği hakkında bilgi sahibi olmadığını ve Birim 8200 için özel bir gözetleme ağı kurmadığını veya bu konuda danışmanlık vermediğini belirtmektedir.
Bu haberin oluşturulmasında PCGamer'da yayınlanan bu rapor temel alınmıştır.