Intel, Arizona'da düzenlediği Teknoloji Turu etkinliğinde sadece yeni Panther Lake CPU mimarisini değil, aynı zamanda yapay zeka destekli performans ölçeklendirme paketi olan XeSS'in de büyük bir güncellemesini duyurdu. Yeni sürüm XeSS 3, 'Multi-Frame Generation' (Çoklu Kare Üretimi - MFG) özelliği ile Nvidia’nın DLSS teknolojisine yetişiyor ve bu alanda AMD'nin FSR teknolojisini geride bırakıyor. Bu gelişme, özellikle Arc GPU kullanıcıları için oyun performansında çığır açacak potansiyel taşıyor.

XeSS 3: Çoklu Kare Üretimi (MFG) Nedir?

XeSS 3’ün ana yeniliği olan Multi-Frame Generation, adından da anlaşılacağı gibi, yapay zeka algoritmaları kullanarak birden fazla ek kare oluşturulmasını sağlıyor. Daha önceki XeSS sürümlerinde yalnızca bir ara kare üretilirken, XeSS-MFG ile oyunun temel motoru tarafından oluşturulan her kare arasına iki, hatta üç yapay zeka ile üretilmiş ek kare eklenebiliyor. Bu, bazı senaryolarda kare hızını (FPS) 3x veya 4x katına kadar çıkarabilme potansiyeli sunuyor.

Intel'in bu hamlesi, firmanın ekran kartı pazarındaki iddiasını güçlendiriyor. Şu anda AMD, rakip donanım üreticileri arasında multi-frame generation teknolojisine sahip olmayan tek büyük oyuncu olarak kalmış durumda.

Teknolojinin Çalışma Prensibi

Intel’in kare oluşturma sistemi, Nvidia’nın DLSS’ine benzer şekilde işler: Ekran kartı normal bir kareyi işler ve VRAM'de saklar. Ardından gelen kare tamamlandığında, bu iki gerçek kare, yapay zeka algoritmasından geçirilir ve aradaki sentetik kare (veya kareler) oluşturulur. Bu süreç, yeni kareyi baştan renderlemekten çok daha hızlıdır. Intel Arc GPU'larda bu yapay zeka işlemleri için XMX (Xe Matrix Extension) birimleri kullanılırken, Nvidia Blackwell GPU'ları Tensor çekirdeklerini kullanır.

Performans Artışı: 4 Kat FPS Potansiyeli

Etkinlikte yapılan demolar, teknolojinin potansiyelini gözler önüne serdi. Erken bir ‘Painkiller’ yeniden yapımı sürümü, Panther Lake dizüstü bilgisayardaki 12 Xe çekirdekli iGPU üzerinde test edildi. İşte gözlemlenen performans farkları:

Bu tür iddialı kare hızı artışları, sadece Intel’in XeSS’i için değil, tüm sektörün yüksek performans hedeflerine ulaşmasının anahtarıdır. Örneğin, yakında çıkacak olan Battlefield 6 (Battlefield 2042) oyununda geliştiriciler, ‘Ultra++’ ayarlarında 4K çözünürlükte 240+ FPS hedefi koydular. Ancak bu hedefe ulaşmak için bile, oyuncuların Nvidia'nın DLSS Multi-Frame Generation (MFG) teknolojisini aktif etmeleri gerekiyor. Bu durum, geleceğin AAA oyunlarının dahi en yüksek donanımlarla (RTX 5080 gibi henüz piyasaya sürülmemiş kartlar dahil) bile bu yapay zeka destekli kare oluşturma sistemlerine ne kadar bağımlı olduğunu gösteriyor. Battlefield 6'nın zorlayıcı sistem gereksinimleri ve 4K/240 FPS hedefi hakkında daha fazla detayı Battlefield 6 sistem gereksinimleri sayfamızda bulabilirsiniz.

Şeytanın Avukatı: Giriş Gecikmesi Riski

Yapay zeka ile kare üretimi teknolojilerinin en büyük dezavantajı, giriş gecikmesi (input lag) yaratma potansiyelidir. Ekran kartının sentetik kareleri oluşturmak için gerçek karelerin ekranda gösterilmesini geciktirmesi gerekir. Tek bir ara karede bile hissedilebilen bu gecikme, XeSS-MFG gibi iki veya üç ek kare oluşturan sistemlerde daha da belirginleşebilir.

Bu nedenle, uzmanlar kare üretim teknolojilerinin yalnızca temel kare hızının belirli bir seviyenin (genellikle 60 FPS üzeri) üzerinde olduğu durumlarda ve tercihen yükseltme (upscaling) ile birlikte kullanılmasını tavsiye ediyor. Intel demo sırasında giriş gecikmesi fark etmediğini belirtse de, kısa ve kontrollü testlerin gerçek oyun deneyimini yansıtmayabileceği eleştirisi mevcuttur.

Pazar Gerçeği: Adaptasyon ve Kısıtlamalar

Teknolojinin kalitesine rağmen, Intel’in XeSS’i oyun geliştiricilerinden DLSS ve FSR kadar destek görmüyor. Bunun temel sebebi oldukça basit: Intel'in ayrık ekran kartı pazarındaki payı hala oldukça küçük. Geliştiriciler, zamanlarını ve kaynaklarını, oyuncuların büyük çoğunluğunun kullandığı teknolojilere ayırmayı tercih ediyor.

Ancak bu tür kare oluşturma teknolojilerinin faydası, temel donanım kısıtlamaları tarafından ciddi şekilde gölgelenebilir. Özellikle dizüstü bilgisayar pazarında, bazı üreticilerin GPU'lar için belirlediği düşük TGP (Toplam Grafik Gücü) limitleri (Nvidia RTX 5060 gibi güçlü bir kartın 85W ile sınırlandırılması gibi), kartın potansiyelini önemli ölçüde kısıtlamaktadır. Bağımsız incelemeler, düşük TGP'li cihazların, yüksek TGP'li rakiplerine kıyasla ortalama %14 daha düşük performans sergilediğini, hatta DLSS veya XeSS gibi Frame Generation teknolojileri kullanıldığında bile bu farkın korunduğunu gösteriyor. Bu konuda daha detaylı bilgiyi Gigabyte Gaming A16 RTX 5060 85W TGP performans sorunu incelemesi yazımızda bulabilirsiniz. Bu durum, yazılım çözümleri ne kadar gelişirse gelişsin, temel donanım gücünün kritik kalmaya devam ettiğini kanıtlıyor.

Diğer önemli bir kısıtlama ise XeSS-MFG'nin sadece Intel Arc GPU'ları ile sınırlı olmasıdır. Intel, standart XeSS yükseltme teknolojisini (Nvidia RTX 30 serisi gibi) diğer GPU’lara açmış olsa da, Multi-Frame Generation özelliği konusunda bu durum şimdilik geçerli değil. Eğer Intel bu gelişmiş özelliği geniş kitlelere açarsa, bu hem teknolojinin adaptasyonunu hızlandırabilir hem de XeSS’in arkasındaki yoğun çalışmanın karşılığını almasını sağlayabilir.

Kaynak: Intel’in XeSS 3 ve Multi-Frame Generation duyurusu hakkında detaylı teknik incelemeyi PC Gamer’ın orijinal haberinde bulabilirsiniz.