Oyun dünyasının devlerinden Activision Blizzard bünyesindeki Diablo geliştirici ekibi, son dönemde artan toplu işten çıkarmalar ve belirsizlik ortamına karşı önemli bir adım atarak sendikalaşma kararı aldı. Communications Workers of America (CWA) sendikası çatısı altında birleşen 450'den fazla geliştirici, Microsoft'un 68.7 milyar dolarlık Activision Blizzard satın alması sonrası yaşanan iş güvencesizliğine 'gerçek değişim için savaşmaya hazırız' diyerek tepki gösterdi. Bu hareket, Blizzard bünyesindeki dördüncü büyük sendikalaşma olayı olarak kayıtlara geçti.
Geliştiriciler Neden Sendikalaşıyor: İşten Çıkarma Dalgaları ve Belirsizlik
Microsoft'un 2023'te tamamladığı Activision Blizzard satın alması, oyun sektöründe beklentileri yükseltse de, beraberinde geniş çaplı işten çıkarmaları getirdi. Satın almanın ardından, teknoloji devi stüdyolar genelinde 3.000'den fazla çalışanı işten çıkardı. Hatta altı yıldır üzerinde çalışılan bir Blizzard hayatta kalma oyununun da bu süreçte iptal edilmesi, çalışanlar arasındaki endişeyi artırdı. Bu duruma ek olarak, ünlü Tomb Raider serisinin geliştiricisi Crystal Dynamics de "değişen iş koşulları" gerekçesiyle bünyesinde ikinci kez işten çıkarma kararı aldı. Bu hamle, özellikle Microsoft'un geçen yıl Temmuz ayında yaklaşık 9.000 çalışanı etkileyen büyük işten çıkarma dalgası sırasında gerçekleşen Perfect Dark yeniden yapımının iptaliyle doğrudan ilişkilendiriliyor. Sendikalaşma kararı alan Diablo ekibinin en büyük kaygısı da tam olarak bu: 'Her bir toplu işten çıkarma dalgasında, iş arkadaşlarımdaki korkunun arttığına tanık oldum; çünkü ne kadar çok çalışırsak çalışalım bizi korumaya yetmeyecekmiş gibi geliyor' diyen yapımcı Kelly Yeo, bu korkuyu net bir şekilde dile getiriyor. Yeo, sendikanın sektör genelinde yayılan bir hareketin ilk adımı olduğunu ve gerçek bir değişim için mücadele etmeye hazır olduklarını belirtiyor.
"Her bir toplu işten çıkarma dalgasında, iş arkadaşlarımda korkunun arttığına tanık oldum çünkü ne kadar çok çalışırsak çalışalım bizi korumaya yetmeyecekmiş gibi geliyor. Sendikalaştığımız için çok mutluyum – bu, korku içinde yaşamaktan yorulan bir sektörde yayılan hareketimize sadece ilk adım. Diablo'daki meslektaşlarımızla birlikte gerçek değişim için savaşmaya hazırız." - Kelly Yeo, Diablo Yapımcısı.
Sendikanın Talepleri Neler Olacak?
Diablo ekibinin CWA çatısı altında birleşmesiyle, sendika üyelerinden öncelikli konuları belirlemek üzere bir anket yapılacak. Ancak şimdiden masaya getirilecek ana konular netleşmiş durumda:
- İş Güvencesi: En temel talep, ani ve gerekçesiz işten çıkarmalara karşı çalışanları korumak.
- Adil Ücretlendirme: Yaptıkları işin karşılığını adil bir şekilde almak.
- Gelişmiş Çalışma Koşulları: Daha iyi çalışma ortamları ve koşullarının sağlanması.
- Yapay Zeka Kullanımı: Geliştirme süreçlerinde yapay zekanın etik ve adil kullanımı, çalışanların haklarının korunması.
- Emeğe Saygı ve Kredilendirme: Yaratıcı çalışmalarda emeğin doğru şekilde tanınması ve kredilendirilmesi.
- Uzaktan Çalışma Politikaları: Hibrit veya tamamen uzaktan çalışma modellerine dair net ve sürdürülebilir politikalar.
Oyun Sektöründe Yükselen Sendikalaşma Dalgası
Diablo ekibinin sendikalaşması münferit bir olay değil. Son bir yılda Blizzard bünyesinde World of Warcraft, Overwatch ve Hikaye ve Franchise Geliştirme ekipleri de sendika kurmuştu. Microsoft bünyesindeki Bethesda, ZeniMax Online Studios ve ZeniMax QA test uzmanları da daha önce sendikalaşma yoluna gitmişti. 2023 ve 2024 yıllarında 16.000'den fazla oyun geliştiricinin işten çıkarılması, sektör genelinde sendikalaşma çabalarını hızlandırdı. Mart ayında Kuzey Amerika'da, çalışanların işverenlerinden bağımsız olarak katılabileceği 'United Videogame Workers' sendikasının kurulması da bu hareketin büyüklüğünü gösteriyor. CWA'ya göre, Microsoft genelinde 3.500'den fazla çalışan adil ücretlendirme, iş güvencesi ve gelişmiş çalışma koşulları için örgütlenmiş durumda.
Bu sürekli iş güvensizliği ve art arda gelen işten çıkarmalar, oyun geliştiricileri arasında güçlü bir sendikalaşma hareketini tetiklemiş durumda. Uzmanlar, büyük çaplı bu işten çıkarmaların sektörde bir yetenek israfına yol açtığını ve sürekli belirsizliğin yaratıcılığı olumsuz etkileyebileceğini belirtiyor. Oyun sektöründeki bu derinleşen kriz ve işten çıkarmalarla ilgili daha fazla detaya Nexus Haber'den ulaşabilirsiniz.
Sen,Nexus Yorumu: Devasa Şirketler ve Çalışan Güvencesizliği Arasındaki Gerilim
Bu sendikalaşma dalgası, teknoloji ve oyun sektöründeki 'kurumsal konsolidasyon ve yıkım' anının bir yansıması. Microsoft gibi trilyon dolarlık şirketler rekor karlar açıklarken bile binlerce çalışanı işten çıkarabiliyor. Bu durum, çalışanların 'çok çalışmanın bile bizi korumaya yetmeyeceği' hissini güçlendiriyor. Şirketler genellikle bu adımları 'verimlilik' veya 'yeniden yapılanma' olarak açıklasa da, geliştiriciler için bu, geleceksizlik ve sürekli bir korku anlamına geliyor. Diablo ekibinin sendikalaşması, sadece maaş veya çalışma saatleri gibi geleneksel konuların ötesinde, yapay zeka kullanımı ve emeğe saygı gibi modern teknoloji sektörünün temel dinamiklerini de pazarlık masasına getirecek. Microsoft'un bu sendikaları tanıma hızı ise, olası olumsuz halkla ilişkiler etkilerini minimize etme veya değişen sektör dinamiklerine uyum sağlama çabası olarak yorumlanabilir. Ancak asıl sınav, imzalanacak toplu sözleşmeler ve bu anlaşmaların çalışanların hayatına gerçek bir 'değişim' getirip getiremeyeceği olacak.
Gelecek Ne Getirecek?
Diablo ekibinin sendikalaşması, oyun geliştirme sektöründeki sendikal hareketin ivmesini artıracağa benziyor. Bu durum, sadece Microsoft ve Blizzard özelinde değil, tüm oyun endüstrisinde çalışan hakları, iş güvencesi ve yaratıcı özgürlük konularında yeni standartların belirlenmesine yol açabilir. Önümüzdeki aylarda, sektördeki diğer stüdyolar ve geliştiriciler arasında da benzer adımların atılması şaşırtıcı olmayacaktır.
