Oyun dünyasının önemli donanım üreticilerinden AMD, yakın zamanda geliştirdiği performans artırıcı teknolojisi FidelityFX Super Resolution 4 (FSR 4) ile ilgili büyük bir talihsizlik yaşadı. Şirket, FSR 4'ün kaynak kodunu yanlışlıkla kamuya açık bir şekilde, üstelik geri alınması oldukça zor olan bir MIT lisansıyla birlikte yayınladı. Bu hata, kodun hızla geri çekilmesine rağmen, 'cinin şişeden çıktığı' ve tamamen kontrol altına alınmasının artık çok daha güç olduğu yorumlarına yol açtı.

Yanlışlıkla Yayınlama ve MIT Lisansının Kritik Rolü

Olay, AMD'nin geliştiricilere yönelik GPUOpen GitHub platformunda gerçekleşti. Kaynak kodu kısa sürede yayından kaldırılsa da, beraberinde gelen MIT lisansı, bu olayı sıradan bir hatadan çok daha öteye taşıdı. Peki, nedir bu MIT lisansı ve neden bu kadar kritik?

MIT lisansı, yazılım dünyasında en serbestiyetçi lisanslardan biri olarak kabul edilir. Bu lisans altında yayınlanan bir yazılım, geliştiricilere kodu diledikleri gibi kullanma, kopyalama, değiştirme, birleştirme, yayınlama, dağıtma, alt lisanslama ve hatta satma hakkı tanır. Tek şart, orijinal telif hakkı bildiriminin ve lisans metninin korunmasıdır. Bu, kodu bir kez serbest bıraktığınızda, geri almanızın neredeyse imkansız olduğu anlamına gelir.

Sektör uzmanları ve Chips and Cheese editörü @System360Cheese gibi isimler, bu lisansın varlığının AMD'nin kodu tamamen geri almasını veya üçüncü taraf kod depolarından kaldırmasını son derece zorlaştıracağını belirtiyor. Zira kullanıcılar, koda erişirken lisansı kabul etmiş sayılırlar ve lisans kapsamında yaptıkları kullanımlar genellikle yasal kabul edilir. Tom's Hardware'ın raporlarına göre, çatallanmış (forked) depolar aracılığıyla kodun hala erişilebilir olması, bu durumu doğrular nitelikte.

FSR 4 İçin Beklenmedik Gelişmeler ve Eski GPU Desteği İhtimali

Yayınlanan kaynak kodunda keşfedilen bazı detaylar, FSR 4'ün geleceği hakkında önemli ipuçları sunuyor. Özellikle, RX 9000 serisi kartlarda kullanılan FP8 versiyonlarının aksine INT8 shader'lara (gölgelendiricilere) destek bulunduğu gözlemlendi. Bu durum, AMD'nin FSR 4'ü eski nesil, RDNA4 öncesi AMD GPU'lar için de test ediyor olabileceği yönündeki spekülasyonları güçlendiriyor. Öte yandan, FSR 4'ün makine öğrenimine dayalı ilk görüntü yükseltme teknolojisi olarak, AMD Ryzen Z2 Extreme işlemcili ve RDNA 3.5 mimarisine sahip MSI Claw A8 gibi yeni nesil taşınabilir oyun bilgisayarlarında da daha akıcı kare hızları ve gelişmiş görüntü kalitesi sunmayı hedeflemesi, bu teknolojinin geniş uygulama alanını gösteriyor. Taşınabilir oyun bilgisayarları dünyasındaki bu heyecan verici gelişmeler ve rekabet ortamına dair daha fazla detayı MSI Claw A8, AMD Ryzen Z2 Extreme ve ROG Ally rekabetini konu alan özel içeriğimizde bulabilirsiniz.

Öte yandan, bu sadece AMD'nin geçmişte eski kart desteğini test ettiğinin bir göstergesi de olabilir. FSR 4'ün bir sonraki büyük güncellemesi olan ve dolaylı ışıklandırma tahmini için Neural Radiance Caching teknolojisini içermesi beklenen 'Redstone' hakkında henüz net bir bilgi bulunmuyor.

Açık Kaynak Felsefesi ve Rekabet Ortamı

AMD'nin FSR 1, 2 ve 3 teknolojilerinin tamamı açık kaynak kodluydu. Bu yaklaşım, bağımsız geliştiricilerin bu teknolojileri resmi olarak desteklenmeyen oyunlara entegre etmelerine olanak tanıyarak teknolojinin yaygınlaşmasına büyük katkı sağladı. NVIDIA'nın DLSS gibi benzer teknolojileri kapalı kaynak tutmasıyla kıyaslandığında, AMD'nin bu stratejisi her zaman dikkat çekici olmuştur.

Intel'in XeSS teknolojisi ise, dört yıl önce şirketin grafik ve GPU araştırma başkan yardımcısı Anton Kaplanyan tarafından açık kaynak yapılacağı vaat edilmesine rağmen hala kapalı bir yapıya sahip. Bu durum, AMD'nin FSR 4'ü kasıtlı olarak açık kaynak yapıp yapmayacağı konusunda soruları beraberinde getiriyor. Şirket, rakiplerine çalışmasına erişim izni vermek istemeyebilir veya ileride açık kaynak yapmayı planlayıp henüz hazır olmayabilir.

Bu açık kaynak ve geliştirici kontrolü tartışmaları devam ederken, bazı şirketlerin üçüncü taraf yazılımlara karşı daha katı bir tutum sergilediği de gözlemleniyor. Örneğin, oyun dünyasının devlerinden Square Enix, Final Fantasy 14 için geliştirilen ve oyuncuların yarattığı görünüm modlarını (saç stilleri, kıyafetler vb.) diğer oyuncularla senkronize etmelerini sağlayan oldukça popüler bir eklenti olan Mare Synchronos'un kapatılması için yasal yollara başvurdu. Şirket, hizmet şartlarının ihlal edildiğini belirterek, modun yaratıcısına yasal bir uyarı (cease and desist) gönderdi ve projenin sonlandırılmasına yol açtı. Bu durum, geliştiricilerin oyunlarının bütünlüğünü koruma ihtiyacı ile oyuncuların kişiselleştirme ve yaratıcılık arzusu arasındaki karmaşık dengeyi bir kez daha gözler önüne seriyor. Final Fantasy 14 modlama camiasında yaşanan bu gelişmeyi daha detaylı incelemek için Square Enix'in Mare Synchronos modunu kapatma kararını okuyabilirsiniz.

Veri kontrolü ve gizlilik ihlalleri konusunda benzer bir örnek ise Elon Musk'ın yapay zeka şirketi xAI'ın Grok sohbet botuyla yaşandı. Yakın zamanda ortaya çıkan bir skandalda, Grok kullanıcılarının yüz binlerce sohbeti, herhangi bir uyarı veya açık izin olmaksızın Google, Bing ve DuckDuckGo gibi popüler arama motorlarında indekslenmiş durumda bulundu. Forbes'un raporuna göre, 370 binden fazla konuşma kamuya açık hale gelirken, bu sohbetlerin içeriği uyuşturucu madde üretimi talimatlarından, kullanıcı şifrelerine, kötü amaçlı yazılım kodlarına ve hatta Elon Musk'ın kendisine yönelik bir suikast planının ayrıntılı tartışmasına kadar uzanan endişe verici bilgilere sahipti. Bu durum, Grok'un bir 'paylaş' düğmesi aracılığıyla oluşturduğu benzersiz URL'lerin arama motorları tarafından indekslenmesiyle meydana geldi. Daha önce OpenAI'ın ChatGPT'sinin de benzer bir sorun yaşadığı ve paylaşım özelliğini kaldırdığı, Musk'ın ise o dönemde Grok'un böyle bir işlevi olmadığını iddia ederek alay ettiği göz önüne alındığında, bu gelişme yapay zeka etiği ve veri gizliliği konusundaki tartışmaları daha da alevlendirdi. Grok sohbetlerinin arama motorlarında ortaya çıkmasıyla ilgili gizlilik ihlali haberimize buradan ulaşabilirsiniz.

Şeytanın Avukatı: Bu Hata AMD İçin Bir Fırsat Olabilir mi?

Her ne kadar bu durum AMD için bir 'kafa karışıklığı' ve kontrol kaybı gibi görünse de, bazı açılardan uzun vadede bir avantaj dönüşebilir mi? FSR'ın önceki versiyonlarının açık kaynak olması, topluluğun teknolojiye adaptasyonunu ve gelişimini hızlandırmıştı. MIT lisansıyla istemeden de olsa yayımlanan FSR 4 kaynak kodu, erken dönemde topluluk tabanlı optimizasyonlara veya beklenmedik entegrasyonlara yol açabilir. Bu durum, AMD'nin resmi bir açık kaynak lansmanı planı olmasa bile, FSR 4'ün adaptasyonunu hızlandırabilir ve potansiyel olarak rekabetçi bir avantaj sağlayabilir.

Ancak, AMD'nin bu beklenmedik durumu yönetmek için nasıl bir yol izleyeceği belirsizliğini koruyor. Kodu tamamen geri çekmek ve yasal yollara başvurmak, önemli zaman ve kaynak gerektirebilecek karmaşık bir süreç olabilir. Uzun vadede bu çabaya değip değmeyeceği ise tartışma konusu.

Sonuç ve AMD'den Beklentiler

AMD'nin FSR 4 kaynak kodunu yanlışlıkla MIT lisansıyla yayınlaması, teknoloji dünyasında önemli bir gündem maddesi haline geldi. Bu durum, sadece bir hata olmanın ötesinde, açık kaynak felsefesinin gücünü, lisanslama mekanizmalarının geri dönülemezliğini ve gelecekteki ekran kartı teknolojileri üzerindeki potansiyel etkilerini bir kez daha gözler önüne serdi. AMD'nin bu konudaki resmi açıklamasını ve atacağı adımları yakından takip etmeye devam edeceğiz. Şu an itibarıyla AMD'den konuyla ilgili yeni bir açıklama gelmedi.

Kaynak: PC Gamer